Marcin Wroński

Marcin Wroński

Marcin Wroński podpisuje książkę „Portret wisielca” podczas spotkania z czytelnikami w Radiu Lublin (2016)
Data i miejsce urodzenia	1972 Lublin
Zawód, zajęcie	pisarz
Strona internetowa

Marcin Wroński (ur. 1972) – polski pisarz i redaktor, autor m.in. kryminałów retro o komisarzu Zydze Maciejewskim.

Jako pisarz związany z Lublinem brał udział w europejskim projekcie Citybooks (2012).

Życiorys

Ukończył studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Jego pierwsze próby literackie miały miejsce już w połowie lat 80. W latach 90. był związany z nurtem trzeciego obiegu, w tym czasie napisał i wydał w Lublinie debiutancki zbiór opowiadań Udo Pani Nocy (1992) oraz powieść Obsesyjny motyw babiego lata (1994), „mikropowieść pijacko-przygodową”, do której ilustracje wykonał Marcin Prus. Jako dziennikarz i felietonista współpracował z lubelskim Radiem TOP (prowadzący audycji Fikcja o północy). Tworzył skecze i piosenki dla prowadzonego przez siebie kabaretu pod nazwą Osoby o Nieustalonej Tożsamości.

Nagrody i wyróżnienia

• Złoty Pocisk w kategorii najlepszy kryminał historyczny 2017 za Czas Herkulesów (2018)^[1]
• Medal 700-lecia Miasta Lublin (2017)^[2]
• Nagroda Wielkiego Kalibru oraz Nagroda Wielkiego Kalibru Czytelników za Pogrom w przyszły wtorek (2014)^[3]
• Nagroda Artystyczna Miasta Lublin dwukrotnie: za rok 2012 (2013) i za rok 2017 (2018, razem z Łukaszem Witt-Michałowskim)
• Kryminalna Piła dla najlepszej polskiej miejskiej powieści kryminalnej w roku 2013 za Pogrom w przyszły wtorek (2014)
• Nagroda Wielkiego Kalibru Czytelników za Skrzydlatą trumnę (2013)
• Medal Prezydenta Miasta Lublina (2012)^[4]
• honorowy tytuł Bene Meritus Terrae Lublinensi (Dobrze Zasłużony dla Ziemi Lubelskiej) w 2009
• siedmiokrotnie nominowany do Nagrody Wielkiego Kalibru w latach 2008-2017
• nominowany do honorowego tytułu Ambasador Województwa Lubelskiego (2015)^[5]
• zgłaszany do Paszportu Polityki za Kino Venus (2008) i Skrzydlatą trumnę (2012)

Twórczość

Powieści

Cykl z komisarzem Zygą Maciejewskim

• Morderstwo pod cenzurą, wyd. I: Lublin, wyd. Red Horse, 2007 (pt. Komisarz Maciejewski. Morderstwo pod cenzurą); wyd. II: Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2010; wyd. III: Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2011 (Lato z kryminałem, „Polityka”, 2011, t. 7).
  • Wyd. ros.: Нецензурное убийство, tłum. Jelena Barzowa, Gajane Muradian, Moskwa, Gesharim/Mosty Kultury, 2012.
• Kino Venus, wyd. I: Lublin, wyd. Red Horse, 2008 (pt. Komisarz Maciejewski. Kino Venus); wyd. II: Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2011; wyd. III: Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2012 (Lato z kryminałem, „Polityka”, 2012, t. 2); wyd. IV: Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2012.
  • Wyd. ros.: Кинотеатр «Венера», tłum. Natalia Wiertiaczyk, Moskwa, Gesharim/Mosty Kultury, 2012.
• A na imię jej będzie Aniela, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2011.
  • Wyd. francuskie:Au nom de l'enquête, tłum. Kamil Barbarski, Arles, Actes Sud, 2020.
• Skrzydlata trumna, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2012.
• Pogrom w przyszły wtorek, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2013.
• Haiti, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2014.
• Kwestja krwi, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2014.
• Portret wisielca, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2016^[6].
• Czas Herkulesów, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2017.
• Gliny z innej gliny, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2018.

Inne

• Obsesyjny motyw babiego lata, Lublin, wyd. PoliART Studio, 1994.
• Wąż Marlo, tom I, Lublin, wyd. Fabryka Słów, 2006.
• Officium Secretum. Pies Pański, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2010.

Opowiadania

• Udo Pani Nocy i inne opowiadania, Lublin 1992 (zbiór opowiadań).
  • Klaustrofobia wśród trybów
  • Niespodziewany powrót zimy
  • Udo Pani Nocy
  • Wychodząc w mgłę
• Dni miodnego lata, „Mała Ulicznica” nr 7, 1993.
• Parasolnikow, „Lampa i Iskra Boża” nr 7, 1994.
• Nocna zmiana, „Mała Ulicznica” nr 8, 1994
• Baedecker lubelski (z Opowieści do trolejbusu), „Mała Ulicznica” nr 10, 1995.
• Nadzwyczajna głębia uczuć (z Opowieści do trolejbusu), „Lampa i Iskra Boża” nr 10 (15), 1996.
• Historia nieudaczności (fragmenty), [w:] Od Nowa. Siedlecka antologia młodej prozy, Siedlce, Miejski Ośrodek Kultury, 1998.
• Siedemdziesiąt, osiemdziesiąt, dziewięćdziesiąt..., „Ulica Wszystkich Świętych. Miesięcznik Mail Artu” nr 9 (47), 2003.
• Tfu, pluje Chlu! czyli Opowieści z Pobrzeża, Lublin, Fabryka Słów, 2005 (zbiór opowiadań).
  • Marlo zwany Wężem
  • Bath zwany Dziadem
  • Sępy
  • Kannabi i szósty statek
  • Czarny Zawój zwany... Białym Zawojem
  • Torik zwany Wieśniakiem
  • Nzalan zwany Śmierciuchem
  • Boih zwany Ulubieńcem
  • Co na ziemi, to na niebie...
• Mons 44 [w:] Deszcze niespokojne (antologia), Lublin, Fabryka Słów, 2005.
• Niewiele brakowało [w:] Tempus fugit (antologia), t. I, Lublin, Fabryka Słów, 2006.
• Piękne jesteście, przyjaciółki moje [w:] A.D. XIII (antologia), t. I. Lublin, Fabryka Słów, 2007.
• Do widzenia, przyjacielu [w:] Autor przychodzi wieczorem (antologia), Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2012.
• Widokówki z Chartres / Postcards from Chartres / Cartes Postales de Chartres / Ansichten uit Chartres, Citybooks 2012 (tłum. ang. Antonia Lloyd-Jones, fr. Charles Zaremba, hol. Karol Lesman)^[7].
• Czarcia łapa [w:] Rewers (antologia), Poznań, Czwarta Strona, 2016.
• Trupów hurtowo trzech [w:] Trupów hurtowo trzech, Poznań, Media Rodzina, 2017.

Dramaty

• Pasja według Marcina, „Mała Ulicznica” nr 9, 1994.
• Pasterka i kominiarczyk na motywach baśni H.Ch. Andersena. Teatr Lalki i Aktora im. Hansa Christiana Andersena, reż. Daniel Arbaczewski, premiera 27 XI 2010.
• Legendy Starego Miasta. Córka Złotnika / Old Town Legends. The Goldsmith's Daughter. Scena InVitro, premiera pol. 3 VII 2013, ang. 13 VII 2013. Reż. Łukasz Witt-Michałowski, tłum. Saba Litwińska (komedia uliczna).
• Dintojra, czyli Kamień nieszczęścia. Scena InVitro, premiera 24 IX 2016. Reż. Łukasz Witt-Michałowski (komedia uliczna).
• Pożar w zamtuzie. Scena InVitro, premiera 24 IX 2016. Reż. Łukasz Witt-Michałowski (komedia uliczna).
• Pogrom w przyszły wtorek. Scena InVitro, premiera 14 VII 2017. Reż. Łukasz Witt-Michałowski i Norbert Rudaś (adaptacja teatralna własnej powieści Pogrom w przyszły wtorek).

Słuchowiska

• A na imię jej będzie Aniela (Polskie Radio Lublin), 2012. Reż. Agata Koss-Dybała, współautor Małgorzata Żurakowska (adaptacja powieści M. Wrońskiego pod tym samym tytułem).
• Zgniły spokój, Teatrzyk Zielone Oko (Teatr Polskiego Radia), premiera 28 V 2017. Reż. Waldemar Modestowicz.
• Tango nie kłamie, Polskie Radio Lublin, 2017. Reż. Agata Koss-Dybała (pierwowzór opowiadania Trupów hurtowo trzech).
• 5000 brojlerów, PR I (Teatr Polskiego Radia), premiera 10 VI 2018. Reż. Waldemar Modestowicz.

Scenariusze

• Ta cholerna niedziela, reż. Przemek Kotyński, prod. ORKA Film – Magdalena Zimecka, premiera 5 XII 2014 (film animowany na motywach powieści Morderstwo pod cenzurą, 16 min.).

Książki popularnonaukowe

• Kosmos [z serii:] Glob – odkrywanie świata, Lublin, Wydawnictwo Paweł Skokowski, 2001 (dla młodzieży; adaptacja na podstawie tekstu Pierre'a Bona w tłumaczeniu Kazimierza Deryło).
• Księga kosmosu, Lublin, Wydawnictwo Paweł Skokowski, 2001 (dla dzieci; adaptacja oryginału francuskiego Émilie Beaumont i Marie-Renée Pimont).

Wybrane eseje i artykuły

• Młot na Prometeusze, czyli o szukaniu Diabła, „Brytan od Nowa” nr 17, 1995.
• Życie literackie Józefa Czechowicza. Na marginesie wiersza „We czterech”, „Roczniki Humanistyczne” tom XLVIII, zeszyt 1 – 2000; wersja zmieniona w: Czytanie Czechowicza, praca zbior. pod red. Pawła Próchniaka i Jacka Kopcińskiego, Lublin, Wydawnictwo KUL, 2003, s. 233-242.
• Lubelski tygiel, „Gazeta Petersburska” nr 8 (99), 2008.
• Lubelska wojna pomnikowa, „Gazeta Petersburska” nr 1 (101), 2008-2009.
• Bóg kryminalistów, „W drodze” 2011 nr 8 (456).
• Polskie piekiełko i ojciec inkwizytor, „W drodze” 2012 nr 7 (467).
• Wtóra Księga Schulzowska / Das zweite Buch Bruno / Друга шульцова Книга, „Radar” 2012 nr 6 (wyd. trójjęzyczne pol.-niem.-ukr., tłum. niem. Andreas Volk, ukr. Ludmiła Berbenec)^[8].

Przypisy

Bibliografia

• Strona poświęcona pisarzowi
• Justyna Sobolewska, Miastomania, czyli powieść napływowa, „Polityka” 2008 nr 51/52 (2685)
• Aleksandra Chomiuk, Mroczne dwudziestolecie. Obraz międzywojnia w polskich retrokryminałach ostatnich lat [w:] Sensacja w dwudziestoleciu międzywojennym (prasa, literatura, radio, film), pod red. Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś, Wyd. WSPA, Lublin 2011, s. 257-270.