Marcus Ulpius Traianus

(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0
Rzymski aureus wybity przez Trajana ok. 115. Rewers upamiętnia biologicznego ojca, Marka Ulpiusza Trajana (po prawej), i ojca adopcyjnego, Nerwę (po lewej)

Marcus Ulpius Traianus (ur. ok. 30, zm. przed 100) – rzymski dowódca i senator z I w n.e. Ojciec cesarza Trajana.

Życiorys

W latach 67–69 był legatem legionu Legio X Fretensis[1], którym dowodził za rządów Wespazjana i brał udział w wojnie żydowskiej w Judei. W czasie walk 13 lipca 67 roku zajął silnie umocnioną Jafę. Trajan miał do dyspozycji 2000 piechoty i 1000 jazdy. Udało mu się sprowokować obrońców do wyjścia z ufortyfikowanego miasta i pokonać w bitwie na otwartej przestrzeni. Według Józefa Flawiusza zginęło 15 000 mieszkańców miasta a 2130 ocalałych sprzedano do niewoli[2][3]. Trajan brał też udział w walkach pod Taricheą na czele 400 osobowego oddziału jazdy[4][5]. W 68 pacyfikował Pereę, a następnie razem z Wespazjanem wkroczył do Jerycha w dniu 21 czerwca[6][7].

Do stanu senatorskiego wszedł jako pierwszy z rodu Ulpiuszy za sprawą Wespazjana. W 70/71 był prokonsulem Hispania Baetica, w której się urodził i wyrastał. W 72 został konsulem dodatkowym (consul suffectus). W latach 73–78 był namiestnikiem Syrii, w której zapobiegł wojnie z Partami, gdy odparła atak króla Wologazesa I. W 79/80 został mianowany prokonsulem prowincji Azji.

Trajan poślubił Marcję, z którą miał córkę Ulpię Marcjanę i syna, przyszłego cesarza Trajana. W 113 cesarz Trajan przeprowadził ubóstwienie swego ojca jako divus Traianus pater.

Przypisy

  1. ↑ Dąbrowa 1993 ↓, s. 23–25.
  2. ↑ Józef Flawiusz ↓, Wojna żydowska, III 7.31 (289–306), s. 238–239.
  3. ↑ Byra 2011 ↓, s. 163–164.
  4. ↑ Józef Flawiusz ↓, Wojna żydowska, III 10.3 (485), s. 252.
  5. ↑ Byra 2011 ↓, s. 166.
  6. ↑ Józef Flawiusz ↓, Wojna żydowska, IV 8.1 (450), s. 252.
  7. ↑ Byra 2011 ↓, s. 190.

Bibliografia

  • Józef Flawiusz: Wojna żydowska. Z języka greckiego przełożył oraz wstępem i komentarzem opatrzył Jan Radożycki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 1992. ISBN 83-85249-09-5.

Opracowania

  • Mała encyklopedia kultury antycznej A-Z. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1983, s. 773. ISBN 83-01-03529-3.
  • Mateusz Byra: Powstanie w Judei 66-74 n.e. Zabrze: 2011. ISBN 978-83-89943-62-0.
  • Edward Dąbrowa: Legio X Fretensis. A Prosopographical Study of its Officers (I-III c. A.D.). Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 1993, s. 23–25. ISBN 3-515-05809-5. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Trajan Divi Nerva.jpg
(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0
Trajan AV Aureus. 115 AD. IMP TRAIANVS AVG GER DAC P M TR P COS VI P P, laureate, draped & cuirassed bust / DIVI.NERVA.ET.TRAIANVS.PAT, confronted busts of Divus Nerva, laureate & draped, on left, & Divus Trajan Pater, draped, on right. Cohen 1