Marek Budziarek

Marek Budziarek
Data urodzenia

7 stycznia 1951

Data śmierci

25 marca 2006

doktor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Kościoła
Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Medal „Pro Memoria” Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej Odznaka Honorowa Sybiraka Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Marek Budziarek (ur. 7 stycznia 1951, zm. 25 marca 2006) – doktor teologii w zakresie historii Kościoła, teolog, historyk Kościoła, absolwent KUL, starszy kustosz i kierownik działu historii i kultury Muzeum Historii Miasta Łodzi; nauczyciel akademicki Akademii Teologii Katolickiej, Papieskiego Wydziału Teologicznego „Bobolanum”, Katedry Badań Niemcoznawczych Uniwersytetu Łódzkiego, członek prezydium Okręgowej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich w Łodzi, Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – IPN; założyciel i członek Zarządu Oddziału Łódzkiego Związku Sybiraków.

Autor ponad 1000 rozpraw, monograficznych artykułów, szkiców, przyczynków, recenzji i omówień, 27 pozycji książkowych, czasowych i stałych ekspozycji muzealnych; współpracownik czasopism katolickich, miesięczników, kwartalników i roczników historycznych, lokalnych dzienników; popularyzator historii Kościoła i Polski w mediach publicznych oraz katolickich; twórca scenariuszy i reżyser muzealnych filmów dokumentalnych, konsultant historycznych filmów fabularnych, dokumentalnych i programów telewizyjnych; organizator sesji naukowych, łódzkiego kooperanta wystaw historycznych The United States Holocaust Museum w Waszyngtonie, Jüdisches Museum we Frankfurcie nad Menem i Instytut Pamięci Jad Waszem w Jerozolimie; członek „Zespołu do opracowania projektu ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej” przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej, prezydium Wojewódzkiego Komitetu Walki i Męczeństwa przy Wojewodzie Łódzkim; współpracownik Towarzystwa Naukowego KUL, Förderverein Fritz Bauer Institut e.V., Bundeszentrale für Politische Bildung, Goethe Institut, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

Odznaczony Złotym i Brązowym Krzyżem Zasługi, Złotym Krzyżem Archidiecezji Łódzkiej, Medalem Pro Memoria, Złotym i Srebrnym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Odznaką Pamiątkową Stowarzyszenia Społecznego Komitetu Pamięci Józefa Piłsudskiego w Łodzi, Odznaką Honorową Sybiraka, odznakami „Za zasługi dla Miasta Łodzi”[1] i „Zasłużony Działacz Kultury”.

Publikacje

  • Katedra przy Adolf Hitlerstrasse (1984)
  • Kodeks orderowy na co dzień (1986)
  • Łódź w planach eksterminacyjnych okupanta hitlerowskiego 1939 - 1945 (1986) - materiały zawarte w publikacji pochodzą z sesji naukowej „Łódź w planach eksterminacyjnych okupanta hitlerowskiego 1939–1945”, zorganizowanej 25 października 1985 r. przez Muzeum Historii Miasta Łodzi oraz Okręgową Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Łodzi - Instytutu Pamięci Narodowej pod kierownictwem naukowym prof. dr hab. Jana Waszczyńskiego. Teksty dotyczą polityki i działań germanizycyjno-eksterminacyjnych okupanta na terenie Łodzi w latach 1939–1945. Materiał tekstowy opatrzony jest licznymi fotografiami.
  • Okręg łódzki Armii Krajowej (1988) zawierająca artykuły na temat genezy działalności konspiracyjnej na ziemi łódzkiej, oddziału wywiadowczego sztabu okręgu łódzkiego ZWZ-AK, działalności obwodów ZWZ-AK w Pabianicach, Brzezinach czy okręgu łęczyckim. Materiał tekstowy opatrzony jest zbiorem fotografii.
  • Pogrzeb Marszałka (1989) - album będący dopełnieniem historycznego zapisu filmowego z 1935 pt. „Pogrzeb Marszałka”, znajdującego się w zbiorach Muzeum Historii Miasta Łodzi. Książka zawiera tekst opisujący pogrzeb marszałka Józefa Piłsudskiego oraz materiał zdjęciowy z uroczystości żałobnych w Warszawie i Krakowie.
  • Nekropolie łódzkie, M. Świątkowska i M. Budziarek, (1989)
  • Niespokojna Dusza, mjr Henryk Dobrzański ps. „Hubal” (1990)
  • Historyczny raptularz. Szkice z dziejów Kościoła i nie tylko (1991)[2]
  • Eksterminacja inteligencji Łodzi i okręgu łódzkiego 1939–1940, Galiński Antoni, Budziarek Marek (1992)
  • Łódź - pejzaż architektoniczny, praca zbiorowa (1992)
  • Nieprzeciętni, rzecz o arcybiskupach warszawskich (1993)
  • Judaica łódzkie w zbiorach muzealnych i zasobach archiwalnych (1994) - publikacja zawiera artykuły opisujące m.in. zbiory judaików w Muzeum Historii Miasta Łodzi, Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, w zasobach archiwalnych Instytutu Pamięci Jad Waszem w Jerozolimie oraz w zasobach archiwalnych Urzędu Miasta Łodzi. Książka zawiera także teksty dotyczące kultury żydowskiej.
  • Poczta w getcie łódzkim 1940–1944 (1995) - publikacja dotycząca dziejów getta łódzkiego funkcjonującego na terenie miasta w czasie II wojny światowej. Zawiera opis jego struktury wewnętrznej i warunków życia mieszkańców dzielnicy żydowskiej. Osobny tekst poświęcony jest Urzędowi Pocztowemu działającemu na terenie getta.
  • Archikatedra łódzka, wokół Bazyliki Mniejszej św. Stanisława Kostki (1995)
  • Kapucyni w Lublinie, dzieje klasztoru w latach 1721-1864 (1996)
  • Akcja okupanta hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego w Kraju Warty, praca zbiorowa (1997)
  • 575 rocznica nadania Łodzi praw miejskich (1998) - książka napisana z okazji 575 rocznicy nadania Łodzi praw miejskich. Bogato ilustrowany materiał tekstowy, poświęcony jest historii miasta, jego początkom, rozwojowi, władzom lokalnym i ich siedzibom. Publikacja opowiada także o honorowych odznakach miasta oraz historii herbu Łodzi.
  • Łódzki bedeker wyznaniowy (1999)- publikacja zawierająca informacje na temat Kościołów chrześcijańskich (katolickiego, protestanckiego, i prawosławnego), wspólnot mozaistycznych i mahometańskich funkcjonujących w Łodzi od czasów najdawniejszych po współczesność. Książka opowiada także o związkach wyznaniowych śladowo występujących na terenie Łodzi w przeszłości, jak również obecnie. Każdy związek wyznaniowy opisany jest poprzez rys historyczny, postacie, obiekty, adresy oraz bibliografię.
  • Gabinet prof. Jana Karskiego (1999)
  • Łódź nasze miasto, praca zbiorowa (2000)
  • Łodzianie (2000) - książka opowiadająca o Łodzi ostatnich dwóch stuleci, mieszkańcach miasta, „wśród których więcej było katolików niż Polaków, a Niemców mniej niż protestantów, gdzie Żyd szybko się germanizował, a Niemiec ulegał polonizacji. O tych łodzianach, których później określono jednym terminem - Lodzermensche, czyli tutejsi mieszkańcy Łodzi.” (fragment wstępu Autora)
  • Biblia wczoraj i dziś (2001)
  • Triada. Trzy Wielkie Społeczności. Polacy - Niemcy - Żydzi (2001)- książka zawiera liczne fotografie przedstawiające eksponaty i materiał ikonograficzny znajdujący się na wystawie stałej, dotyczącej historii Łodzi. Wystawa mieści się w Muzeum Historii Miasta Łodzi.
  • Łódź Lodsch Litzmannstadt. Wycinki z życia mieszkańców okupowanego miasta (2003)
  • Łódź Piotrowa (2005) - książka opowiadająca o historii Łodzi widzianej przez pryzmat historii łódzkiego Kościoła. Tytuł książki nawiązuje do słów, które padły podczas wizyty Jana Pawła II w 1987 roku. Autor opisuje między innymi historię Łodzi przedprzemysłowej. Wyjaśnia okoliczności przyznania Łodzi praw miejskich w 1423, a właściwie w 1414 roku. Opisuje też spór biskupa włocławskiego z arcybiskupem gnieźnieńskim o łódzką parafię - spór, który rozsądził papież Klemens XIII. Publikacja opowiada dzieje Kościoła w szybko rozbudowującej się Łodzi przemysłowej. Autor uwzględnia specyfikę miasta wieloreligijnego, pisze też o nowych formach opieki duszpasterskiej w fabrycznym mieście. Publikacja zawiera m.in. teksty najważniejszych dokumentów, listę łódzkich hierarchów oraz obszerną bibliografię.
  • Świątynie Łodzi (2005) - książka prezentująca świątynie i domy modlitw, należące do większości wyznań działających w granicach administracyjnych dzisiejszej Łodzi. Autor wspomina także o nieistniejących obiektach sakralnych, oraz prezentuje ich historię. Publikacja zawiera opis świątyń każdego wyznania, poprzedzony informacją o danej wspólnocie.

Przypisy

  1. Urząd Miasta Łodzi, uml.lodz.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  2. Marek Budziarek, Historyczny raptularz. Szkice z dziejów Kościoła i nie tylko, Wrocław 1991, s.3

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Brązowy Krzyż Zasługi BAR.svg
Baretka: Brązowy "Krzyż Zasługi".
Zasłużony Działacz Kultury.jpg
Autor: Ὄνειροι, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zasłużony Działacz Kultury – odznaka
POL Honorowa Odznaka Sybiraka BAR.svg
Autor: Geralt Riv, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Honorowej Odznaki Sybiraka
POL Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej
POL Medal Pro Memoria BAR.png
Baretka Medalu "Pro Memoria"