Marek Fritzhand

Marek Fritzhand

Data i miejsce urodzenia	12 października 1913 Buczacz
Data i miejsce śmierci	2 grudnia 1992 Warszawa
Zawód, zajęcie	Filozofia, Etyka
Tytuł naukowy	profesor nauk humanistycznych
Odznaczenia

Marek Fritzhand (ur. 12 października 1913 w Buczaczu, zm. 2 grudnia 1992 w Warszawie) – polski filozof marksistowski i etyk, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

Ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie jego nauczycielami byli m.in. Kazimierz Ajdukiewicz i Roman Ingarden. W 1936 uzyskał tytuł magistra na podstawie napisanej pod kierunkiem R. Ingardena pracy pt. Pojęcie dobra i zła u Schelera i Hartmanna. Następnie podjął pracę nauczyciela^[1].

Po zajęciu wschodnich terenów RP przez ZSRR wcielono go do Armii Czerwonej. W 1943 został żołnierzem Ludowego Wojska Polskiego^[1]. W 1944 należał do korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki^[2]. W wojsku pozostawał do 1948^[1].

W 1950 podjął pracę w Uniwersytecie Warszawskim w kierowanej przez Adama Schaffa Katedrze Filozofii. W 1951 na podstawie przygotowanej pod kierunkiem Tadeusza Kotarbińskiego rozprawy pt. O powinnościach i normach moralnych otrzymał w UW stopień naukowy doktora. W 1954 został w Uniwersytecie Warszawskim profesorem nadzwyczajnym, a w 1965 profesorem zwyczajnym. W 1962 objął kierownictwo Katedry Etyki UW^[1].

W 1952 został członkiem korespondentem, a w 1961 członkiem rzeczywistym PAN^[3]. W latach 1972–1980 był przewodniczącym Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk.

Od 1944 należał do PPR, a od 1948 do PZPR^[4].

Był założycielem drugiego, po amerykańskiej „Ethics”, czasopisma naukowego specjalnie poświęconego teoretycznym i normatywnym zagadnieniom etyki „Etyka”. Wychowawca kilku pokoleń adeptów i profesorów etyki w Polsce. Przyjmuje się, że do jego uczniów należą m.in.: Henryk Jankowski, Stanisław Soldenhoff, Jacek Hołówka i Zbigniew Szawarski^[1].

Jego działalność naukowa przyczyniła się do rozwoju i utrwalenia w Polsce (ale nie tylko, jako że jego prace były tłumaczone na wiele języków świata) zainteresowań etyką marksistowską. Jako jeden z pierwszych wprowadził w Polsce na szerszą skalę problematykę metaetyki (wówczas odrzucaną przez oficjalny marksizm).

Odznaczenia

• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyże Zasługi – dwukrotnie, po raz drugi w 1954^[5]
• Krzyż Walecznych
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Odznaka Zasłużony Nauczyciel PRL
• Order Wojny Ojczyźnianej (ZSRR)^[4]

Wybrane prace

• Człowiek, humanizm, moralność. Ze studiów nad Marksem (1961, II wyd. 1966);
• Myśl etyczna młodego Marksa (1961, II wyd. 1978);
• W kręgu etyki marksistowskiej. Szkice i polemiki etyczne (1966);
• Główne zagadnienia i kierunki metaetyki. O metaetyce, intuicjonizmie i emotywizmie (1970);
• O niektórych właściwościach etyki marksistowskiej (1974);
• Wartości a fakty (1982);
• Aktualność spuścizny etycznej Lenina (1987);
• Etyka. Pisma wybrane (1990).

Linki zewnętrzne

• Prof. zw. dr hab. czł. rzecz. PAN Marek Fritzhand, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-12-21] .

Przypisy