Marek Kornat

Marek Kornat

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	28 grudnia 1971 Proszowice
profesor zwyczajny nauk humanistycznych
Specjalność: historia polityczna Polski i Europy w XX wieku; zagadnienia sowietologii i totalitaryzmów; dzieje dyplomacji polskiej XIX–XX wieku; historia polskiej myśli politycznej
Alma Mater	Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Doktorat	10 maja 2000 – historia Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego
Habilitacja	13 stycznia 2005 – nauki humanistyczne - historia Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
Profesura	17 lipca 2015
pracownik naukowy
Instytut	Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
kierownik
Zakład	Zakład Historii XX wieku
kierownik
Pracownia	Pracownia Dziejów Dyplomacji i Systemów Totalitarnych
Odznaczenia
Strona domowa

Prof. Marek Kornat i redaktor Rafał Ziemkiewicz, debata, Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach, 21 listopada 2018 r.

Marek Kornat (ur. 28 grudnia 1971^[1] w Proszowicach) – polski historyk, sowietolog, edytor źródeł, eseista, profesor nauk humanistycznych i kierownik Zakładu Dziejów Dyplomacji i Systemów Totalitarnych w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Życiorys

W 1995 ukończył z wyróżnieniem studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w 2000 na Wydziale Historycznym tego uniwersytetu uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na podstawie pracy Pakt Ribbentrop-Mołotow a Polska. Dyplomacja II Rzeczypospolitej wobec niemiecko-sowieckiego zbliżenia i współpracy w 1939 roku, a w 2005 uzyskał habilitację w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk na podstawie dwutomowej pracy Bolszewizm – totalitaryzm – rewolucja – Rosja. Początki sowietologii i studiów nad systemami totalitarnymi w Polsce (1918–1939). W 2015 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Od 2000 pozostaje zatrudniony w Instytucie Historii PAN, początkowo jako adiunkt, od 2005 jako docent w Zakładzie Dziejów Systemów Totalitarnych i II Wojny Światowej, zaś od r. 2010 na stanowisku profesora. Od 2004 do 2009 był profesorem w Zakładzie Stosunków Międzynarodowych i Bezpieczeństwa Narodowego na Wydziale Studiów Politycznych Wyższej Szkoły Biznesu – National-Louis University w Nowym Sączu. W r. 2008 rozpoczął pracę na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, obejmując kierownictwo Katedry Historii Stosunków Międzynarodowych.

Był stypendystą Programu „Tempu” Komisji Europejskiej (1998), Fundacji Lanckorońskich z Brzezia (1998), założonego przez Jerzego Giedroycia Funduszu Pomocy Niezależnej Nauce i Kulturze Polskiej (1999), Fundacji im. Stefana Batorego (1999) oraz dwukrotnie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (2001 i 2005). Gościł naukowo w Centre National w Paryżu, na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, w Europäische Institut w Moguncji oraz jako senior fellow w Institut der Wissenschaften vom Menschen w Wiedniu.

Specjalizuje się w zakresie historii najnowszej. W ramach pracy naukowej zajmuje się m.in. historią dyplomacji i stosunków międzynarodowych w XIX i XX wieku, polską polityką zagraniczną w latach 1918–1945, dziejami polskiej i zachodniej myśli sowietologicznej, a w pewnym zakresie także dziejami polskiej historiografii.

Od r. 2008 wchodzi w skład Rady Naukowej Instytutu Historii PAN, zaś w r. 2015 wybrany został do Rady Naukowej Instytutu Studiów Politycznych PAN. Wchodzi w skład Rady Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie. Jest członkiem Komisji ds. Publikacji Polskich Dokumentów Dyplomatycznych przy Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych oraz polskim przedstawicielem w Radzie Naukowej Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność. Wybrany został do Komisji Środkowoeuropejskiej Polskiej Akademii Umiejętności (Wydział II Historyczno-Filozoficzny). Jest również współprzewodniczącym Polsko-Rumuńskiej Komisji wspólnej historyków działającej na podstawie porozumienia Polskiej Akademii Nauk i Akademii Rumuńskiej. Wchodzi w skład Rady Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Pozostaje członkiem rady kilku pism – w tym m.in. kwartalnika „Dzieje Najnowsze”, toruńskiego półrocznika „Historia i Polityka” oraz pisma „Pro Fide, Lege et Rege”, jak również dwumiesięcznika „Nowa Europa Wschodnia”.

W 2014 wybrany został do międzynarodowej korporacji naukowej Academia Europea/European Academy, mającej swoją siedzibę w Londynie.

Jest autorem siedmiu książek, redaktorem (bądź współredaktorem) kilku prac zbiorowych i wydawnictw źródłowych oraz ponad dwustu artykułów naukowych i około trzydziestu recenzji. Publikował w znanych czasopismach zagranicznych jak „Osteuropa”, „Revue d’Histoire diplomatique” oraz „International History Review” oraz polskich (paryskie „Zeszyty Historyczne”, „Kwartalnik Historyczny”, „Dzieje Najnowsze”, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, „Przegląd Wschodni”, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, „Arcana”, „Przegląd Polityczny”). Opublikował też siedem biogramów w „Polskim Słowniku Biograficznym”.

Nagrody

• 2003 – Nagroda Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w konkursie „Ślady Pamięci” za książkę Polska szkoła sowietologiczna;
• 2003 – Nagroda Klio II stopnia za książkę Polska 1939 roku wobec paktu Ribbentrop-Mołotow
• 2005 – Nagroda im. Jerzego Giedroycia przyznana przez Senat Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie za książkę Bolszewizm – totalitaryzm – rewolucja – Rosja (t. 1–2)
• 2005 – Międzynarodowa „Nagroda Wyszehradzka” przyznana przez cztery Akademie Nauk: polską, czeską, słowacką i węgierską za całokształt dorobku naukowego w 2005
• 2008 – Nagroda honorowa im. Henryka Wereszyckiego i Wacława Felczaka nadana przez Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego za edycję Listów Jerzego Giedroycia i Czesława Miłosza.
• 2012 – Najlepsza publikacja o historii polskiej dyplomacji (Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka) przyznana przez Radę Naukowa ds. Historycznych przy Ministrze Spraw Zagranicznych.
• 2013 – medal im. Tadeusza Manteuffla przyznany przez Instytut Historii PAN.
• 2018 - minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński uhonorował go Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[2].

Wybrane publikacje

Prace własne

• Polska 1939 roku wobec paktu Ribbentrop-Mołotow. Problem zbliżenia niemiecko-sowieckiego w polityce zagranicznej II Rzeczypospolitej, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych 2002.
• Polska szkoła sowietologiczna 1930–1939, Kraków: „Arcana”, 2003.
• Bolszewizm – totalitaryzm – rewolucja – Rosja. Początki sowietologii i studiów nad systemami totalitarnymi w Polsce (1918–1939), t. 1-2, Kraków: Księgarnia Akademicka 2003-2004.
• Polityka równowagi (1934-1939). Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków: Wydawnictwo Arcana, 2007.
• Polen zwischen Hitler und Stalin. Studien zur polnischen Außenpolitik in der Zwischenkriegszeit, Bebra, Berlin – Brandenburg 2012.
• Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka, Gdańsk: Wydawnictwo Oskar i Muzeum II Wojny Światowej 2012.
• Między pokojem a wojną. Szkice o dyplomacji polskiej z lat 1918–1945/Between Peace and War. Essays on Polish Diplomacy in 1918–1945, wstęp K. Skórzyńska, Warszawa: Polski Instytut Dyplomacji im. Ignacego Jana Paderewskiego i Wydawnictwo Sejmowe 2015, s. 163 (wspólnie z Wojciechem Materskim).
• Wacław Grzybowski. Ambasador w Moskwie (1936–1939). Biografia polityczna, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2016.
• II wojna światowa: historia, która nie chce przeminąć. Dyskusje o polskim doświadczeniu w wieku XX i polityce pamięci, redaktor prowadzący Leszek Zaborowski, Warszawa: Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego 2017, ISBN 978-83-948133-2-1 (esej Marka Kornata i dyskusja na jego temat z udziałem historyków)

Książki pod redakcją

• (redakcja) Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz, Listy 1952–2000, t. 1–3, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik 2008–2012 (przekład litewski: Laiškai 1952–1963, leidinio rengėjas, įžangos ir komentatų autorius Marek Kornat, iš lenkų kalbos vertė Kazys Uscila, Vilnius: Mintis 2010 oraz Laiškai 1964–1972. Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz, sudarytojas Marek Kornat, [tłum. Kazys Uscila], Mintis, Vilnius 2014).
• (redakcja) Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów: historiografia i polityka, pod red. Marka Kornata, Kraków: Wydawnictwo Arcana 2010.
• (redakcja) Bogumił Jasinowski, Wschodnie chrześcijaństwo a Rosja, wstęp Marek Kornat, przypisy Stanisław Górka, Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej 2002.
• (redakcja) Polskie dokumenty dyplomatyczne 1938, red. Marek Kornat, współpr. Piotr Długołęcki, Maria Konopka-Wichrowska, Marta Przyłuska, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych 2007.
• (redakcja) Adam Jerzy Czartoryski, Rozważania o dyplomacji, przeł. Jan Maria Kłoczowski; Marek Kornat, Reforma dyplomacji i legitymizm narodów. Studium, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2011 (przekład francuski: Essai sur la diplomatie, av.-prop. de Jerzy Buzek, suivi de Une diplomatie des Lumières, trad. du pol. par Erik Veaux, Lausanne: Les Éditions Noir sur Blanc 2011).
• (redakcja, wspólnie z Mikołajem Morzyckim-Markowskim) W rumuńskiej pułapce. Internowanie Józefa Becka i Edwarda Śmigłego-Rydza w dokumentach rumuńskich służb specjalnych, wstęp Marek Kornat, przekł. dok. z jęz. rum. Radosława Janowska-Lascar, Gdańsk: Wydawnictwo Oskar i Muzeum II Wojny Światowej 2011.
• (wstęp) Czesław Miłosz, Rosja: widzenia transoceaniczne, t. 2: Mosty napowietrzne, wybrała, oprac. i ułożyła w tom Barbara Toruńczyk, współpraca Monika Wójciak, Mikołaj Nowak-Rogoziński, wstępem opatrzył Marek Kornat, Warszawa: Fundacja Zeszytów Literackich 2011.
• (redakcja) Michał Łubieński, Refleksje i reminiscencje, wstęp, oprac. i przypisy Marek Kornat, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2012.
• (redakcja, wspólnie z Magdaleną Satorą), Ład wersalsko-ryski w Europie Środkowo-Wschodniej (1921–1939). Studia z polityki międzynarodowej, Kraków 2013, s. 292.
• (redakcja, wspólnie z Małgorzatą Willaume), Élites polonaises et roumaines et leurs relations réciproques à travers les siécles. Colloque de d’historiens polonais et roumains, Kazimierz Dolny, 13–16 septembre 2011, Varsovie 2013.
• (redakcja) Ruch prometejski i walka o przebudowę Europy Wschodniej (1918–1940). Studia i szkice, pod red. Marka Kornata, Warszawa: Instytut Historii PAN 2012.
• (posłowie) Raporty dyplomatyczne Czesława Miłosza 1945–1950, oprac. i przypisami opatrzyła Maria Morzycka-Markowska, posłowie napisał Marek Kornat, Warszawa: Instytut Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską Oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza – Towarzystwo „Więź” 2013.
• (redakcja) Piotr Wandycz. Historyk – emigrant – intelektualista, red. Marek Kornat, Sławomir M. Nowinowski, Rafał Stobiecki, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Epigram 2014.
• (redakcja) Jerzy Łojek, Pisma wybrane. Wiek XX, red. Marek Kornat, Kraków: Universitas 2014.
• (redakcja) Jerzy Łojek, Pisma wybrane. Wiek XIX, red. Marek Kornat, Kraków: Universitas 2015.
• (redakcja) Rafał Marceli Blüth, „Likwidacja leninowskiej elity” oraz inne pisma sowietologiczne, oprac. Marek Kornat, Warszawa: Więź 2016 ISBN 978-83-62610-96-9

Przypisy

Bibliografia

• Prof. dr hab. Marek Wojciech Kornat, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2009-01-30] .
• Profil na stronie Wydziału Studiów Politycznych WSB-NLU
• Biogram historyka na portalu Paryska Kultura [1]