Marek Križ

Święty
Marek Križ
Marcus Crisinus
męczennik, kanonik
Ilustracja
Marko
Data i miejsce urodzenia1580
Križevci
Data i miejsce śmierci7 września 1619
Koszyce
Czczony przezKościół katolicki
Beatyfikacja15 stycznia 1905
w Rzymie
przez Piusa X
Kanonizacja2 lipca 1995
w Koszycach
przez Jana Pawła II
Wspomnienie7 września

Marek Križ (Krzyżewczanin), (węgr.) Kőrösi Márk, (łac.) Marcus Crisinus (ur. 1580 w Križevci, zm. 7 września 1619 w Koszycach) – święty Kościoła katolickiego, ksiądz, kanonik strzygomski[1], ofiara prześladowań religijnych okresu wojny trzydziestoletniej, jeden z Koszyckich Męczenników.

Życiorys

Przypuszczalnie jego prawdziwe nazwisko brzmiało Stjepinac, ale przyjęto nazwisko od miejsca w którym się urodził. Podstawy wiedzy zdobywał w szkole jezuickiej[2] w Grazu, a studia odbył w Collegium Germanicum w Rzymie (1611–1615). Po złożeniu święceń kapłańskich powrócił do kraju i po roku na polecenie kard. Piotra Pazmany rozpoczął pracę dydaktyczną początkowo jako wykładowca, później jako rektor seminarium w Tyrnawie. Od 1618 roku administrował benedyktyńskim[2] opactwem na terenie dzisiejszej dzielnicy Koszyc w Szeplaku (Siplak). Po wybuchu wojny wspólnie z Stefanem Pongraczem prowadził ośmiodniowe rekolekcje. Po otwarciu bram miasta przez kalwinów dla oddziałów Gabora Bethlena dowodzonych przez Jerzego Rakoczego początkowo chciano wymordować wszystkich miejscowych katolików. Ostatecznie na śmierć skazani zostali kapłani. W nocy z 7 na 8 września uwięzionych księży próbowano nakłonić do apostazji, a następnie poddano torturom. Marek Križ, który był najstarszym ze straconych męczenników został ścięty toporem razem z Melchiorem Grodzieckim[a].

Beatyfikowany 15 stycznia 1905 roku w Rzymie przez papieża Piusa X wraz z współtowarzyszami męczeństwa, a kanonizowany z Melchiorem Grodzieckim i Stefanem Pongraczem 2 lipca 1995 roku w Koszycach przez Jana Pawła II[3].

W ikonografii przedstawiany jest w stroju kanonickim[2]. Jego relikwie znajdują się od 1636 roku w kościele w Tyrnawie. Jego wspomnienie obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci[2].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Jako datę śmierci przyjmuje się w wypadku ściętych M. Grodzieckiego i M. Križa 7 września.

Przypisy

  1. ↑ Święty Melchior Grodziecki, prezbiter i męczennik. [dostęp 2010-09-13].
  2. ↑ a b c d Santa Sede: San Marco Crisini (Krizevcanin) (wł.). [dostęp 2010-09-13].
  3. ↑ St Mark of Križevci (ang.). [dostęp 2010-09-13].

Bibliografia

  • Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H–Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 529/531. ISBN 83-7097-464-3.

Media użyte na tej stronie