Marek Safjan
Marek Safjan jako sędzia TK | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 28 sierpnia 1949 |
Profesor nauk prawnych | |
Specjalność: prawo cywilne, prawo europejskie, prawo handlowe, prawo medyczne | |
Alma Mater | |
Doktorat | 1980 – prawo |
Habilitacja | 1990 – prawo |
Profesura | 22 października 1998 |
Doktor honoris causa Europejski Instytut Uniwersytecki – 2012 | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Uczelnia | Uniwersytet Warszawski |
Polski sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej | |
Okres spraw. | od 2009 |
Poprzednik | |
Prezes Trybunału Konstytucyjnego | |
Okres spraw. | 1998–2006 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
Marek Henryk Safjan (ur. 28 sierpnia 1949 w Warszawie) – polski prawnik, sędzia, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa cywilnego, w latach 1997–2006 sędzia, w latach 1998–2006 prezes Trybunału Konstytucyjnego, a od 2009 sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, nieetatowy pracownik Uniwersytetu Warszawskiego.
Życiorys
W 1971 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[1]. W 1973 zdał egzamin sędziowski[1]. Był uczestnikiem prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności[2]. W 1980 uzyskał stopień doktora nauk prawnych, a w 1990 stopień doktora habilitowanego[3]. Za pracę habilitacyjną pt. Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji[4] otrzymał I nagrodę przyznaną przez czasopismo „Państwo i Prawo”[1]. W 1998 otrzymał tytuł naukowy profesora[4]. Jest również absolwentem studium prawa porównawczego w Strasburgu[3]. Specjalizuje się m.in. w prawie cywilnym i prawie medycznym[4].
W latach 80. przyjął otrzymaną od Adama Strzembosza propozycję pracy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[5], dołączając m.in. do Wojciecha Łączkowskiego, Hanny Suchockiej, Wiesława Chrzanowskiego czy Alicji Grześkowiak – kadry tworzącej w późniejszych latach – jak sam stwierdził – „struktury nowego, demokratycznego państwa”[5]. Na lubelskim uniwersytecie pracował do 1998[6], kiedy to został prezesem Trybunału Konstytucyjnego. W latach 1993–1996 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Prawa Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1996–1997 funkcję prorektora tego uniwersytetu[3]. Był tutorem[7], a także członkiem rady naukowej[8] Collegium Invisibile. Pełnił też funkcję przewodniczącego rady naukowej Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości[3]. Na UW był zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego[4], a późniejszych latach został pracownikiem nieetatowym tej uczelni[9].
W latach 1994–1998 był sekretarzem generalnym sekcji polskiej Association Henri Capitant des amis de la culture juridique française, a w latach 1991–1997 przedstawicielem Polski w Komitecie ds. Bioetyki Rady Europy[10]. Od 1994 członek Académie internationale de droit comparé, a od 2010 jej wiceprzewodniczący[10]. W 1995 został członkiem Association internationale droit, éthique et science[10]. Członek krajowy korespondent Polskiej Akademii Umiejętności[11], członek Komitetu Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk[12], a także rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka[13]. Wszedł w skład rad naukowych „Studiów Prawniczych KUL”[14] oraz „Roczników Nauk Prawnych”[15] wydawanych na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[16].
W listopadzie 1997 objął urząd sędziego Trybunału Konstytucyjnego, a w styczniu 1998 został powołany przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego na stanowisko prezesa TK[3]. 5 listopada 2006 zakończył dziewięcioletnią kadencję sędziego[17].
W lutym 2009 został nominowany do objęcia stanowiska polskiego sędziego w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej[18]. 6 października 2009 podczas uroczystej sesji inauguracyjnej złożył ślubowanie jako nowy sędzia TSUE, zastępując na tym stanowisku Jerzego Makarczyka[18]. W kwietniu 2015 otrzymał nominację na drugą sześcioletnią kadencję[19].
Wszedł w skład Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[20].
Życie prywatne
Jest synem Doroty i Zbigniewa Safjanów[21]. Jego żoną jest Dorota Safjan[22]. Włada językiem angielskim, francuskim i rosyjskim[23]. Publikował na łamach „Newsweeka”[12].
Odznaczenia i wyróżnienia
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2010)[24]
- Order Zasługi Republiki Włoskiej II klasy (Włochy, 2000)[25]
- Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa, 2003)[26]
- Nagrody i wyróżnienia
W 2003 otrzymał Nagrodę im. Księdza Idziego Radziszewskiego Towarzystwa Naukowego KUL[27]. W 2006 został laureatem Nagrody Kisiela[28], a w 2007 został uhonorowany w Strasburgu Medalem Pro merito za działalność jako prezes Trybunału Konstytucyjnego oraz za zaangażowanie w prace i działalność europejskich instytucji badawczych i akademickich[29]. W 2007 otrzymał Wielką Odznakę Adwokatura Zasłużonym[30].
Wyróżniony tytułem doktora honoris causa Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji (2012)[31].
Wybrane publikacje
- Instytucja rodzin zastępczych: problemy prawno-organizacyjne, 1982[32]
- Koszty sądowe w sprawach cywilnych: raport z badań (współautor), 1994[33]
- Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 roku), 2004[34]
- Osamotnione dzieci: rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, 1983[35]
- Prawo i medycyna: ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, 1998[36]
- Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji, 1990[37]
- Wyzwania dla państwa prawa, 2007[38]
- Zobowiązania: zarys wykładu. Witold Czachórski (współautor aktualizacji), 1994 (wielokrotnie wznawiane)[39]
Przypisy
- ↑ a b c Marek Safjan – Prezes, Trybunał Konstytucyjny [dostęp 2020-05-31] .
- ↑ Kazimierz Barczyk , Stanisław Grodziski , Stefan Grzybowski , Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności 1980–1990, Warszawa: Kancelaria Sejmu, 2001, ISBN 83-7059-503-0 [dostęp 2016-04-05] .
- ↑ a b c d e Laureaci – Prof. dr hab. Marek Henryk Safjan, kul.pl [zarchiwizowane 2013-06-21] .
- ↑ a b c d Prof. dr hab. Marek Henryk Safjan, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2016-04-06] .
- ↑ a b Laudacja Marka Safjana na cześć Adama Strzembosza z okazji przyznania nagrody Peryklesa, Monitor Konstytucyjny, 10 września 2017 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Profesorowie KUL, kul.lublin.pl [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane 1998-07-06] .
- ↑ Lista tutorów Collegium Invisibile, Collegium Invisibile [dostęp 2016-04-05] .
- ↑ Władze 2006, Collegium Invisibile [zarchiwizowane 2020-09-29] .
- ↑ Prof. dr hab. Marek Safjan, USOSweb [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ a b c Marek Safjan, curia.europa.eu [zarchiwizowane 2017-06-03] .
- ↑ Członkowie Wydziału II Historyczno-Filozoficznego, pau.krakow.pl [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ a b Safjan będzie sędzią Trybunału w Luksemburgu, newsweek.pl, 23 lutego 2009 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Zasady działania, hfhr.pl [zarchiwizowane 2019-11-24] .
- ↑ Studia Prawnicze KUL: Rada Naukowa, kul.pl [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Roczniki Nauk Prawnych: Rada Naukowa, kul.pl [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Czasopisma i serie wydawnicze, kul.pl [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Nowi sędziowie TK wybrani, wp.pl, 27 października 2006 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ a b Marek Safjan sędzią Europejskiego Trybunału, interia.pl, 6 października 2009 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Marek Safjan ponownie sędzią TSUE, uniaeuropejska.org, 3 kwietnia 2015 [zarchiwizowane 2015-04-14] .
- ↑ Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. [dostęp 2021-06-01].
- ↑ Diana Klimowicz , Marek Safjan, wp.pl, 25 kwietnia 2010 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Stanisław Janecki , UJAWNIAMY. Kim właściwie jest Marek Safjan, były prezes TK, sędzia Trybunału Sprawiedliwości UE?, wpolityce.pl, 9 września 2016 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Marek Safjan, Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 20, poz. 212
- ↑ Safjan Sig. Marek: Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana, quirinale.it, 14 marca 2000 [dostęp 2016-04-05] (wł.).
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2020-10-22].
- ↑ Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego, kul.pl [zarchiwizowane 2020-02-07] .
- ↑ Historia nagrody 2006, wprost.pl [zarchiwizowane 2021-04-21] .
- ↑ To oni zmienili Polskę w 20 lat, forsal.pl, 3 czerwca 2009 [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Uchwała Nr 2 Krajowego Zjazdu Adwokatury z dnia 23 listopada 2007 r., nra.pl [dostęp 2021-11-05] .
- ↑ Doctor Honoris Causa of the EUI, European University Institute [dostęp 2018-09-12] (ang.).
- ↑ Instytucja rodzin zastępczych: problemy prawno-organizacyjne, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2020-05-31] .
- ↑ Koszty sądowe w sprawach cywilnych: raport z badań, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2020-05-31] .
- ↑ Marek Safjan , Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 r.), Warszawa: LexisNexis, 2004, ISBN 83-7334-373-3, OCLC 749608265 .
- ↑ Marek Safjan , Osamotnione dzieci: rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1983, ISBN 83-219-0201-4, OCLC 11030308 .
- ↑ Marek Safjan , Prawo i medycyna: ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, wyd. I, Warszawa: Oficyna Naukowa, 1998, ISBN 83-85505-72-5, OCLC 41469060 .
- ↑ Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji, Katalog Bibliotek Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach – Prolib Integro [dostęp 2020-05-30] .
- ↑ Marek Safjan , Wyzwania dla państwa prawa, Warszawa: Wolters Kluwer, 2007, ISBN 978-83-7526-595-8, OCLC 189644805 .
- ↑ Zobowiązania: zarys wykładu, bn.org.pl [dostęp 2020-05-31] .
Linki zewnętrzne
- Prof. dr hab. Marek Henryk Safjan, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2016-04-06] .
Media użyte na tej stronie
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Baretka Komandorskiego Krzyża Orderu Wielkiego Księcia Giedymina
The ribbon of the Grand Officer medal of the Order of Merit, the Italian Republic
Marek Safjan, sędzia, w latach 1998–2006 prezes Trybunału Konstytucyjnego.