Marek Trzeciakowski

Marek Trzeciakowski
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1945
Leszno

Data i miejsce śmierci

21 lipca 2021
Wrocław

Zawód, zajęcie

polski elektronik, fotograf, alpinista i grotołaz

Alma Mater

Politechnika Wrocławska

Odznaczenia
Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe

Marek Jan Trzeciakowski (ur. 27 grudnia 1945 w Lesznie, zm. 21 lipca 2021 we Wrocławiu) – polski elektronik, fotograf, alpinista i grotołaz.

Życiorys

Był synem Zbyszka (1913–1989), chemika spożywczego i dyrektora zakładów przetwórczych Pudliszki[1][2], i Gertrudy (1914–2006), nauczycielki, z domu Kowal. Maturę uzyskał w 1963 w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Amosa Komeńskiego w Lesznie. Studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej ukończył w 1980[3]. Do 1994 pracował w Instytucie Automatyki Systemów Energetycznych we Wrocławiu[4][5]. Zmarł 21 lipca 2021 we Wrocławiu[6].

Działalność fotograficzna

W 1977 zestaw jego 20 fotografii z wypraw jaskiniowych został opublikowany w książce Andrzeja Korsaka Tatrzańscy Kosynierzy[7]. Otrzymał I nagrodę na Konkursie Fotografii Jaskiniowej w 1978 na łamach „Wszechświata” ogłoszonego przez Sekcję Speleologiczną Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika[8].

Brał udział w konkursach i wystawach związanych z kolejnymi Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze[9][10]. Na II Biennale (1984) otrzymał III nagrodę i wyróżnienie[11]. Na III Biennale (1986) otrzymał I i III nagrodę za zestaw fotografii „Laponia” i wyróżnienie za zestaw „Jaskinia Niedźwiedzia”. Na V Biennale (1990) otrzymał Grand Prix za prace „Himalczuli–wschód”, „Annapurny” i „xxx”, wykonane w Himalajach[12][13]. Na VII Biennale (1992) otrzymał drugą nagrodę. W VIII Biennale (1994) uczestniczył jako juror[14].

W 1993 jego fotografia plafonu w Auli Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego była głównym elementem plakatu XVIII Międzynarodowego Festiwalu Oratoryjno-Kantatowego Wratislavia Cantans[15]. Był jurorem I Konkursu Fotografii Górskiej im. Jacka Mierzejewskiego w 2006[16].

W 2017 we wrocławskiej galerii Foto-Gen wystawiono jego prace nagrodzone na poprzednich Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze[17][18].

Działalność górska

Jerzy Masełko (z lewej) i Norbert Pospieszny na dnie Wielkiej Studni w Jaskini Śnieżnej (fotografia wykonana przez Marka Trzeciakowskiego w 1968)
W Jaskini Czarnej pod Kominem Węgierskim (fotografia wykonana przez Marka Trzeciakowskiego w 1978)
Panorama gór Djurdjura w Algierii

Był członkiem i uczestnikiem wypraw jaskiniowych Sekcji Grotołazów Wrocław od 1962[19][20]. W 1968 wziął udział w wyprawie do jaskiń Kaukazu Zachodniego[21].

Na przełomie grudnia 1968 i stycznia 1969 wziął udział w wyprawie kierowanej przez Bernarda Uchmańskiego na dno Jaskini Śnieżnej. Wyprawa dokonała wspinaczkowego wyjścia od Syfonu Dominiki do otworu Jaskini Śnieżnej. Był to ówczesny rekord świata (640 m pomiędzy dnem a otworem wejściowym jaskini) we wspinaczce jaskiniowej bez korzystania z lin i drabinek[22][23]. Członkami wyprawy byli także Roman Galar, Jerzy Masełko, Andrzej Ostromęcki, Kazimierz Piotrowski i Norbert Pospieszny[24]. Wszyscy zostali odznaczeni Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

W 1972 wziął udział w wyprawie Sekcji Grotołazów Wrocław, która osiągnęła dno (trzecie przejście w historii) jaskini Anou Boussouli w masywie Djurdjura Atlasu Tellskiego w Algierii, wtedy najgłębszej (-505 m) jaskini Afryki[25].

Razem z Antonim Ogorzałkiem był autorem tekstu i fotografii do przewodnika po Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie[26].

Uprawiał także alpinizm i był członkiem Klubu Wysokogórskiego we Wrocławiu[27]. W 1985 był fotografem wyprawy Klubu w Himalaje w rejonie Manaslu, która zdobyła Himalchuli North (7371 m)[28]. Następnego roku uczestniczył w wyprawie na główny szczyt Himalchuli (7893 m) – jeden z najwyższych siedmiotysięczników himalajskich[29].

Inne informacje

Był żonaty z Marią (ur. 1945) z domu Bańkowską, elektronikiem i fotografem[30][16].

Uprawiał żeglarstwo[31].

Przypisy

  1. Karolina Sternal, Polski ketchup narodził się w wielkopolskich Pudliszkach, portal Głos Wielkopolski, 2011 [dostęp 2020-12-09].
  2. Władysław Orłowski, Dyrektor Zbyszko, „Odgłosy”, XXI (19), Łódź 1978, s. 2, ISSN 1232-7948 [dostęp 2020-12-09].
  3. Włodzimierz Wolski (red.), 60 lat Wydziału Elektroniki Politechniki Wrocławskiej, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2012, s. 293, ISBN 978-83-7493-693-4 [dostęp 2020-12-22].
  4. Rys historyczny, Instytut Automatyki Systemów Energetycznych we Wrocławiu [dostęp 2020-12-08].
  5. Ogłoszenia o zgłoszonych w Polsce wzorach użytkowych do ochrony, „Biuletyn Urzędu Patentowego”, IX, Warszawa: Wydawnictwo Urzędu Patentowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 1981, s. 128 [dostęp 2020-12-03].
  6. Pogrzeb Marka Trzeciakowskiego, Sekcja Grotołazów Wrocław, 2021 [dostęp 2021-07-22].
  7. Andrzej Korsak, Tatrzańscy kosynierzy, Warszawa: Sport i Turystyka, 1977, s. 171, OCLC 750929296.
  8. R. Gradziński, Rozstrzygnięcie Konkursu Fotografii Jaskiniowej, „Wszechświat” (12), 1978, s. 324, ISSN 0043-9592 [dostęp 2020-12-03].
  9. Jacek Jaśko, 18 lat Biennale, „Karkonosze – Kultura i Turystyka” (221–222), 1998, s. 17–18, ISSN 1232-3535.
  10. Fotografia w Karkonoszach, Karkonosze w fotografii, XX Biennale Fotografii Górskiej, Jelenia Góra: Jeleniogórskie Centrum Kultury i Muzeum Karkonoskie, 2018, s. 20–22 [dostęp 2020-12-03].
  11. Joanna Mielech, Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze 1980–2018, portal Fotografie z Karkonoszy [dostęp 2020-12-08].
  12. Wojciech Zawadzki, V Biennale Fotografii Górskiej, Biennale Fotografii Górskiej, 1988 [dostęp 2020-12-08].
  13. Marek Trzeciakowski, Himalchuli, katalog wystawy, Salon „Na Antresoli”, Jelenia Góra: Wojewódzki Dom Kultury, wrzesień 1986.
  14. Archiwum Biennale Edycje VI–X, portal Biennale Fotografii Górskiej [dostęp 2020-12-08].
  15. Liliana Nawrot-Łakomiec, Wratislavia Cantans na plakacie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2020 [dostęp 2020-12-03].
  16. a b Ryszard Milewicz, Ludzkie góry, „Pawłowice” (6), 2007, s. 6 [dostęp 2020-12-08].
  17. Adam Sobota, Wystawa „Góry x 19” we wrocławskiej Galerii FOTO-GEN, Związek Polskich Artystów Fotografików, 2017 [dostęp 2020-12-08].
  18. Adam Sobota, Szczyty fotografii, portal ownetic.pl, 2017 [dostęp 2020-12-08].
  19. Elżbieta Pomorska i inni, Sekcja Grotołazów Wrocław – 50 lat Sekcji Matki Naszej 1955–2005, „Korkociąg”, wydanie specjalne, Sekcja Grotołazów Wrocław, październik 2005, s. 4.
  20. Jerzy Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31 maja 2003, s. 5 [dostęp 2019-09-01].
  21. Andrzej Ostromęcki, Wrocławscy grotołazi w Kaukazie, „Taternik”, 46 (4), 1969, s. 165, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-12-10].
  22. Bernard Uchmański, 1969 – Rekord świata w podziemnej wspinaczce, [w:] Adam Pyka (red.), System „Jaskinia Wielka Śnieżna”: Historia eksploracji, wyd. III, monografia, 2014, s. 6, 28 [dostęp 2020-04-09].
  23. Andrzej Macko, Siedmiu śmiałych, „Express Wieczorny”, XIII (11), 1969, 1 i 5, ISSN 0137-9119.
  24. Bernard Uchmański, Z głębin Tatr po rekord świata, „Taternik” (3), 1970, s. 97–101, ISSN 0137-8155 [dostęp 2020-10-26].
  25. 1972, SG Wrocław, Algieria, Wyprawy zagraniczne polskich grotołazów, 1972 [dostęp 2021-08-01].
  26. Antoni Ogorzałek, Marek Trzeciakowski, Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie, Wrocław: Zet; Kraków: Castor 2001, s. 31, ISBN 83-86736-60-7.
  27. Członkowie Klubu Wysokogórskiego, „Taternik”, 47 (2), 1971, s. 88, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-11-30].
  28. Wiesław Panejko, Himalchuli North ponad morzem chmur, „Taternik”, 62 (1), 1986, s. 10–11, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-12-08].
  29. Józef Stępień, Himalchuli – grudzień 1986, „Taternik”, 63 (1), 1987, s. 13, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-12-03].
  30. Konkurs fotografii górskiej rozstrzygnięty!, Polski Związek Alpinizmu – I edycja Konkursu Fotografii Górskiej im. Jacka Mierzejewskiego „Życie pisane górami”, 2006 [dostęp 2020-12-08].
  31. Ewa Skut, Historia na 60–lecie, Yacht Klub Wrocław, 2012 [dostęp 2020-12-03].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

DJURDJURA6.jpg
Autor: IRRIGATIONDZ, Licencja: CC BY-SA 4.0
SUPERBE PHOTO PRISE AU PRINTEMPS DES MONTAGNES DU DJURDJURA
Jerzy Masełko (l) w Śnieżnej 1968.jpg
Jerzy Masełko (z lewej) i Norbert Pospieszny na dnie Wielkiej Studni w Jaskini Śnieżnej, 1968
Marek Trzeciakowski Jaskinia Czarna 1978.jpg
W Jaskini Czarnej w Tatrach pod „Kominem Węgierskim”