Margherita Hack
Margherita Hack (2006) | |
Data i miejsce urodzenia | 12 czerwca 1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 29 czerwca 2013 |
Zawód, zajęcie | astrofizyczka, pisarka |
Margherita Hack (ur. 12 czerwca 1922 we Florencji, zm. 29 czerwca 2013 w Trieście) – włoska astrofizyczka, pisarka i popularyzatorka nauki. Pierwsza Włoszka, która kierowała obserwatorium astronomicznym w tym kraju. Autorka ponad 200 prac naukowych i książek[1][2].
Życiorys
Urodziła się we Florencji przy ulicy Cento Stelle (Stu gwiazd)[3]. Rodzice Hack byli teozofami i wegetarianami. Ojciec – protestantem. Matka – katoliczką. W 1944 wyszła za Aldo De Rosa. W 1945 ukończyła studia na Uniwersytecie Florenckim – początkowo studiowała literaturę, którą szybko zmieniła na fizykę. W trakcie studiów była aktywną sportsmenką – wygrała uniwersyteckie mistrzostwa Włoch w skoku w dal i w skoku wzwyż[2].
W latach 1954–1964 pracowała w obserwatorium astronomicznym Brera. W latach 1964–1998 profesor Uniwersytetu w Trieście, a także dyrektorką tamtejszego obserwatorium (placówka Merate) – Hack była pierwszą Włoszką, która piastowała takie stanowisko, co uważała za jedno ze swoich największych osiągnięć[1][3]. Specjalizowała się w spektroskopii gwiazd i radioastronomii[2].
Dzięki szerokiej działalności popularyzatorskiej, w telewizji i poprzez książki, we Włoszech była osobowością telewizyjną i nazywana Panią Gwiazd[2].
Była również znana ze swoich wyraźnych poglądów społeczno-politycznych: ateizmu, feminizmu, wegetarianizmu. Opowiadała się za prawem do aborcji, eutanazji i badań z wykorzystaniem komórek macierzystych; broniła praw osób LGBT i praw zwierząt (miała kilka kotów i psów)[4]. Krytykowała Kościół katolicki i postawy antynaukowe[1]. Według niej jedynym bytem zasługującym na miano „boga” jest bozon Higgsa. W 2005 ściągnęła na siebie krytykę środowiska katolickiego stwierdzając, że rzekoma krew obserwowana corocznie w katedrze w Neapolu to jedynie uwodniony tlenek żelaza: Nie ma w tym nic mistycznego. Tę niby krew możecie zrobić sobie w kuchni. O swoim ślubie kościelnym mówiła półżartem, że był to pierwszy i ostatni raz gdy była w kościele – zgodziła się na ceremonię ze względu na teściową-dewotkę. Lubiła mawiać: Gdy spotkam Boga, powiem mu, że się myliłam. Krytykowała również Silvio Berlusconiego i była przeciwniczką energetyki jądrowej[2].
Zmarła bezdzietnie w szpitalu w Trieście po problemach z sercem[4]. Prezydent Włoch Giorgio Napolitano wspominał ją jako wybitną osobowość świata nauki.[...] Jednocześnie wykazywała się silną postawą społecznika – pozostawiając szlachetny ślad w debacie publicznej i dialogu obywatelskim[4].
Wybrana bibliografia[3]
- La mia vita in bicicletta
- Libera scienza in libero stato
- Perché sono vegetariana
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Margherita Hack - Italian astrophysicist, „Encyclopedia Britannica” [dostęp 2018-01-18] (ang.).
- ↑ a b c d e Margherita Hack (ang.). The Telegraph, 2013-07-16. [dostęp 2018-01-18].
- ↑ a b c Elena Ledda: Prof. Margherita Hack: "I've always been a fighter" (ang.). Youris - European Research Media Centre, 2011-06-22. [dostęp 2018-01-18].
- ↑ a b c Frances D'Emilio: Margherita Hack, physicist and liberal activist, dies at 91 (ang.). The Washington Post, 2013-06-30. [dostęp 2018-01-18].
- ISNI: 0000 0001 1598 1815
- VIAF: 14749247
- LCCN: n50020625
- GND: 124084621
- LIBRIS: zw9cg1jh31h8tzq
- BnF: 125080963
- SUDOC: 034313206
- SBN: CFIV004874
- NLA: 53726303
- NKC: mub2011624182
- BNE: XX1173881
- NTA: 075047381
- BIBSYS: 90765172
- CiNii: DA02825654
- Open Library: OL303429A
- PLWABN: 9810630107305606
- NUKAT: n02081422
- J9U: 987007425485305171
- KRNLK: KAC201420203
- WorldCat: lccn-n50020625