Maria (księżna koronna Danii)

Maria
Mary Elizabeth
Jej Królewska Wysokość
księżna koronna Danii,
hrabina Monpezat
Ilustracja
Wizerunek herbu
Faksymile
Księżna koronna Danii
(duń. Kronprinsesse)
Okres

od 14 maja 2004

Jako żona

Fryderyka Glücksburga

Dane biograficzne
Dynastia

Glücksburgowie
(poprzez małżeństwo)

Data urodzenia

5 lutego 1972
Hobart, Australia

Ojciec

John Dalgleish Donaldson

Matka

Henrietta Clark Horne

Mąż

Fryderyk Glücksburg

Dzieci

Chrystian
Izabela
Wincenty
Józefina

Odznaczenia
Order Słonia (Dania) Link=Royal Family Order of Queen Margrethe II Link=Medal Pamiątkowy Złotych Godów Królowej Małgorzaty II i Księcia Henryka Link=Medal Pamiątkowy 75-lecia Urodzin Królowej Małgorzaty Link=Medal Pamiątkowy 40-lecia Panowania Królowej Małgorzaty II Link=Medal Pamiątkowy 70-lecia Urodzin Królowej Małgorzaty Link=Medal Pamiątkowy 75-lecia Urodzin Księcia Henryka Odznaka Zasługi Gwardii Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (od 1975) SWE King Carl XVI Gustaf Jubilee Medal III.png Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Sokoła (Islandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) King Willem-Alexander Investiture Medal 2013.gif Wielki Krzyż Orderu Korony (Belgia) Order Stara Płanina (Bułgaria) Krzyż Wielki Orderu Dobroczynności (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Wstęga Kategorii Specjalnej Orderu Orła Azteckiego (Meksyk)
Duńska rodzina królewska
Royal coat of arms of Denmark.svg

Maria, księżna koronna Danii, hrabina Monpezat (ur. 5 lutego 1972 w Hobart jako Mary Elizabeth Donaldson) – żona następcy tronu duńskiego, Fryderyka Glücksburga. Ma z nim czworo dzieci – Chrystiana (ur. 2005), Izabelę (ur. 2007), Wincentego (ur. 2011) i Józefinę (ur. 2011). Zajmują oni kolejno drugie, trzecie, czwarte i piąte miejsce w linii sukcesji do duńskiego tronu.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Urodziła się 5 lutego 1972 roku w Hobart w Australii (w stanie Tasmania) jako córka matematyka, Johna Donaldsona (ur. 1941), oraz jego żony, Henrietty Horne (1942-1997)[1]. Otrzymała imiona Maria Elżbieta (ang. Mary Elizabeth) po swoich babciach: Mary Dalgleish i Elizabeth Gibson Melrose.

Miała troje starszego rodzeństwa – Jane (ur. 1965), Patricię (ur. 1968) i Johna (ur. 1970).

W latach 1974–1975 uczęszczała do Clear Lake City Elementary School, 1976–1977 Sandy Bay Infanty School, 1978–1982 Wainea Heights Primaty School, następnie kontynuowała naukę w Taroona High School, Hobart Matriculation College. Studiowała przez 5 lat na University of Tasmania. Po studiach przeniosła się do Melbourne i Sydney, gdzie pracowała w reklamie i marketingu dla DDB Needham, Young & Rubicam i innych firm. Pracowała w Edynburgu dla Rapp Collins Worldwide.

20 listopada 1997 roku zmarła jej matka, Henrietta Horne. Maria bardzo przeżyła jej śmierć. „Zatrzymałam się, podczas gdy cały świat wokół mnie posuwał się do przodu” – mówiła później o swoich odczuciach z tamtego okresu. Podczas jednej z wizyt przyznała: „Stało się to za wcześnie. Ale wraz z wiekiem uczysz się doceniać czas, który spędziliście razem jako prezent”[2].

Księżna koronna Danii

Po wyjściu za mąż za najstarszego syna królowej Małgorzaty II, Maria stała się księżną koronną Danii. Zaangażowała się na rzecz wielu organizacji, które promują rolę kobiet w społeczeństwie oraz przeciwstawiają się przemocy domowej. W 2016 roku, podczas swojego przemówienia na konferencji Women Deliver w Kopenhadze, wyjawiła, że do zajęcia się sprawą praw kobiet zainspirowała ją wizyta w Czadzie, gdzie usłyszała, że w tym kraju „kiedy kobieta rodzi – ma jedną nogę w grobie”[3].

Życie prywatne

Przyszłego męża – księcia Fryderyka – poznała w pubie Slipp Inn w Sydney w czasie Igrzysk Olimpijskich 2000. Książę przebywał tam ze swoimi kuzynami, m.in. księciem greckim Mikołajem i norweską księżniczką Märthą Luisą, oraz bratem - Joachimem. Po zakończeniu Olimpiady książę Fryderyk wrócił do Danii, Maria została w Australii, ale znajomość była kontynuowana za pomocą rozmów telefonicznych, listów, e-maili. W miarę możliwości para odwiedzała się w swoich ojczystych krajach. W grudniu 2001 roku Maria podjęła pracę w Paryżu. Do Danii przeniosła się w sierpniu 2002 roku, gdzie od 4 września pracowała w Navision/Microsoft.

Została umieszczona na liście najlepiej ubranych osób 2010 roku przez Vanity Fair[4][5].

Na podstawie historii jej miłości do księcia Fryderyka powstał film Jak zostać księżną? (ang. Mary: The Making of a Princess)[6][7]. W rolę Marii Donaldson wcieliła się Emma Hamilton[8].

W 2016 roku została wydana biografia Marii autorstwa Helle Bygum, Maria – księżniczka serca[9].

Zaręczyny i ślub

Zaręczyny ogłoszono 8 października 2003, a ślub odbył się 14 maja 2004 w katedrze kopenhaskiej. Maria jako przyszła królowa Danii zrzekła się obywatelstwa Australii i przystąpiła do Kościoła Luterańskiego (z Prezbiteriańskiego).

Wraz z mężem ma czworo dzieci:

Oficjalną rezydencją pary jest Pałac Fredensborg koło Kopenhagi.

Matka chrzestna

W 2012 roku została matką chrzestną księżniczki Stelli, córki księżniczki Wiktorii, następczyni tronu Szwecji[10].

Tytulatura

5 lutego 1972 – 14 maja 2004: Mary Elizabeth Donaldson

14 maja 2004 – 29 kwietnia 2008: Jej Królewska Wysokość księżna koronna Danii

Od 29 kwietnia 2008: Jej Królewska Wysokość księżna koronna Danii, hrabina Monpezat

Maria z mężem na ślubie szwedzkiego księcia, Karola Filipa, oraz Zofii Hellqvist (2015)

Odznaczenia

Przypisy

  1. The important advice Crown Princess Mary received from her mother, Royal Central, 30 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-05] (ang.).
  2. Crown Princess Mary’s words of support for other bereaved children and adults are heard worldwide, Royal Central, 20 października 2016 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  3. Crown Princess Mary speaks at Women Deliver Conference, Royal Central, 18 maja 2016 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  4. Condé Nast, Photos: The 2010 International Best-Dressed List, Vanity Fair, 3 sierpnia 2010 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  5. The Other Stylish, One Day Queen, Brown-Haired Royal: Princess Mary of Denmark, Royal Central, 4 stycznia 2013 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  6. Księżna Mary: "Jak zostać księżną?", Księżna Mary, 8 stycznia 2017 [dostęp 2022-03-07].
  7. Mary: The Making of a Princess (TV Movie 2015) - IMDb. [dostęp 2022-03-07].
  8. Emma Hamilton, IMDb [dostęp 2022-03-07].
  9. New book on Crown Princess Mary to be released, Royal Central, 26 października 2016 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  10. Princess Estelle's christening — watch a film here - Sveriges Kungahus, www.kungahuset.se [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  11. Lars Stevnsborg: Kongeriget Danmarks ordener , medaljer og hæderstegn, Frederiksberg: Syddansk Universitetsforlag 2005. s. 47. ISBN 87-7838-911-9 (duń.)
  12. Members of the Danish Royal Family to receive special medals to mark Queen Margrethe’s Golden Jubilee, Royal Central, 15 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
  13. a b c d e f g h i j k l m n o p q Dekorationer. [w:] H.K.H. Kronprinsessen [on-line]. kongehuset.dk. [dostęp 2016-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-03)]. (duń.).
  14. Les invités royaux au mariage princier
  15. Tildelinger av ordener og medaljer
  16. The banquet, L to R: Mary, Frederik, Marie, Joachim, Margrethe, Benedikte
  17. Queen Maxima and King Willem-Alexander of The Netherlands Visit Denmark
  18. Visita oficial da Bulgária à Dinamarca
  19. Kongelig Dansk Hof- og Statskalender 2014. Kopenhaga: Digitaliseringsstyrelsen, 2014, s. 31. ISBN 978-87-93073-06-7. OCLC 879584700. (ang.).
  20. Diário Oficial da União (DOU) de 06 de Setembro de 2007
  21. Lars Lindevall. Royale Vogue-stjerner. „BT”, s. 32, 4 lipca 2016. (duń.). 

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Order of the Elephant Ribbon bar.svg
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
NLD Order of the Dutch Lion - Grand Cross BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego
GRE Order of Beneficence - Grand Cross BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Dobroczynności
DA Royal Family Order.jpg
Ribbon bar of Royal Family Order of: Frederick V, Chrystian VII, Frederick VI, Chrystian VIII, Frederick VII, Chrystian IX, Frederick VIII, Chrystian X, Frederick IX, Margrethe II
Henrik70 ribbon.png
Autor: Skibden z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC0
Danish Medal to commemorate the 70th. birthday of H.R.H. Prince Hendrik
MEX Orden del Aguila Azteca 2011 Banda Especial BAR.svg
Baretka: Meksykański Order Orła Azteckiego (model 2011) – II Klasa: Wstęga Kategorii Specjalnej – Meksyk.
Mary, Crown Princess of Denmark and Frederik, Crown Prince of Denmark in 2015-2.jpg
Autor: Frankie Fouganthin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Frederik, Crown Prince of Denmark and Mary, Crown Princess of Denmark in Stockholm June 13, 2015.
ISL Icelandic Order of the Falcon - Grand Cross BAR.png
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Sokoła Islandzkiego
SWE Order of the Polar Star (after 1975) - Commander Grand Cross BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Bareteka Komandora Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (po 1975)
Royal Monogram of Princess Mary of Denmark.svg
Autor: Glasshouse, Licencja: CC BY-SA 3.0
Royal Monogram of Princess Mary of Denmark.
Coat of arms of Crown Princess Mary of Denmark.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Arms of alliance, coat of Arms of Crown Princess Mary of Denmark, granted to her in 2006 and designed by Danish heraldic designer Ronny Andersen. Mary, Crown Princess of Denmark, Countess of Monpezat, R.E. (born Mary Elizabeth Donaldson; 5 February 1972) is the wife of Frederik, Crown Prince of Denmark. Frederik is the heir apparent to the throne, which means that should he succeed, Mary will automatically become Queen consort of Denmark. Mary Elizabeth Donaldson was born the youngest of four children of Scottish parents, namely Prof. John Dalgleish Donaldson, an academic and mathematics professor and his wife Henrietta Horne, an executive assistant to the vice-chancellor of the University of Tasmania. Arms on the sinister (femme) shield are a variant of Clan MacDonald. Arms of "Donaldson of Scotland" (Or, an eagle with two heads displayed sable surmounted of a lymphad of the second (Burke, Sir Bernard, The General Armory, London, 1884, p.291)). Eagle shown here gules, with a chief azure charged with a rose between two mullets of seven points or
Saeimas priekšsēdētāja Ināra Mūrniece tiekas ar Dānijas kroņprinci un kroņprincesi (32330476388).jpg
Autor: Saeima, Licencja: CC BY-SA 2.0

2018.gada 6.decembris. Saeimas priekšsēdētāja Ināra Mūrniece parlamentā uzņem Dānijas kroņprinci Frederiku un kroņprincesi Mēriju.

Foto: Ernests Dinka, Saeima

Izmantošanas noteikumi: saeima.lv/lv/autortiesibas
BUL Order Stara planina ribbon.svg
Ribbon bar of the Order 'Stara planina'. Bulgaria.
King Willem-Alexander Investiture Medal 2013.gif
King Willem-Alexander Investiture Medal 2013
DNK Order of Danebrog Knight BAR.png
Baretka Orderu Danebroga - Rycerz
SWE King Carl XVI Gustaf Jubilee Medal III.png
Autor: EricSerge, Licencja: CC BY-SA 4.0
King Carl XVI Gustaf Jubilee Medal III commemorating the King's 70th birthday
DA-Commemorative Medal of Her Majesty Queen Margrethes 70th Birthday.JPG
Medal Pamiątkowy Siedemdziesięciolecia Urodzin Królowej Małgorzaty
Margrethe40aar ribbon.png
Autor: EricSerge, Licencja: CC BY-SA 4.0
Commemorative Medal for the 40 Year Jubilee of Queen Margarethe of Denmark ribbon
Royal coat of arms of Denmark.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of Arms of the Danish Royal House and HM Queen Margrethe II of Denmark.
St Olavs Orden storkors stripe.svg
Autor: Ordensherre, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of Grand Cross of the Order of St. Olav, Norwegian: Stripe for storkors av St. Olavs Orden.