Maria Emanuel Saski

Maria Emanuel Wettyn

margrabia Miśni, książę Saksonii
Pretendent do tronu Saksonii
Okres	od 9 sierpnia 1968 do 23 lipca 2012
Poprzednik	Fryderyk Krystian Wettyn
Następca	Aleksander z Saksonii-Gessaphe
Dane biograficzne
Dynastia	Wettynowie
Data i miejsce urodzenia	31 stycznia 1926 Prüfening
Data i miejsce śmierci	23 lipca 2012 La Tour-de-Peilz
Ojciec	Fryderyk Krystian Wettyn
Matka	Elżbieta Thurn und Taxis
Żona	Anastazja z Anhaltu
Dzieci	Aleksander z Saksonii-Gessaphe (adoptowany syn)
Odznaczenia

Maria Emanuel Saski, właśc. Maria Emanuel Prinz von Sachsen Herzog zu Sachsen (ur. 31 stycznia 1926 w Prüfening, zm. 23 lipca 2012 w La Tour-de-Peilz) – książę saski z dynastii Wettynów (linii albertyńskiej), głowa saksońskiej rodziny królewskiej i jednocześnie pretendent do tronu Saksonii, używający tytułów margrabiego Miśni i księcia Saksonii, bankier.

Najstarszy syn księcia Fryderyka Krystiana i księżniczki Elżbiety Thurn und Taxis, a zarazem wnuk ostatniego króla Saksonii Fryderyka Augusta III, do którego przodków w prostej linii należą między innymi królowie polscy i wielcy książęta litewscy: August II Mocny oraz August III Sas, a także do którego rodziny należy książę warszawski Fryderyk August I^[1].

Życiorys

Urodził się w zamku Prüfening(niem.) k. Ratyzbony, stanowiącym własność rodu Thurn und Taxis, jako najstarszy z piątki rodzeństwa. Dopiero po kilku latach rodzina przeniosła się do gniazda rodowego w Dreźnie. W 1933 roku towarzyszył rodzicom podczas prywatnej audiencji u papieża Piusa XI w Watykanie. Do wybuchu II wojny światowej razem z ojcem regularnie objeżdżał pociągiem rodzinne włości na Śląsku. Jak sam wspominał, często odwiedzali wtedy posiadłość Sibyllenort (obecnie Szczodre) pod Wrocławiem, w skład której wchodził wspaniały pałac z 400 komnatami, w którym zmarł jego dziadek, ostatni król Saksonii Fryderyk August III^[2].

Ponieważ należał do rodziny, która nigdy nie poparła Adolfa Hitlera, w wieku 18 lat został aresztowany przez Gestapo^[3], a następnie na mocy wyroku sądu w Berlinie^[4] skazany na karę więzienia (za opór przeciwko Adolfowi Hitlerowi), którą odbywał do końca wojny. Po upadku III Rzeszy uciekł z radzieckiej strefy okupacyjnej. Ponieważ większość dóbr rodzinnych przepadła, aby móc utrzymać się na studiach, na Akademii Malarstwa w Düsseldorfie, wraz z kolegami rysował obrazki w angielskich i amerykańskich klubach oficerskich, by wreszcie w 1958 roku wyjechać z Niemiec do Szwajcarii, gdzie rozpoczął pracę w sektorze bankowym^[2].

Jako jedyny wnuk Fryderyka Augusta III dnia 31 stycznia 1963 roku w Vevey zawarł równoprawne małżeństwo z księżniczką anhalcką Anastazją Luizą z dynastii Ascania (ur. 22 grudnia 1940 w Ratyzbonie), córką księcia Eugeniusza (1903-1980) i Anastazji Jungmeier (1901-1970). Para nie miała dzieci^[1]. Wraz ze śmiercią ojca, Fryderyka Krystiana 9 sierpnia 1968 roku został głową saksońskiej rodziny królewskiej z tytułem margrabiego Miśni. W związku z tą funkcją redagował książki o historii rodziny i Saksonii, udzielał się charytatywnie, uczestniczył w zjazdach rodzinnych, fundował stypendia młodym historykom. Jednym z jego głównych obowiązków było spisywanie protokołów ze ślubów członków rodziny królewskiej i czuwanie by nikt nie zszargał dobrego imienia rodziny^[2].

W 1997 roku odwiedził Polskę, biorąc udział w konferencji naukowej pt. Trzysta lat od początku unii polsko-saskiej. Rzeczpospolita wielu narodów i jej tradycje, zorganizowanej w dniach 15–17 września na Wawelu. Wygłaszając przemówienie podczas uroczystego otwarcia obrad w Sali Poselskiej Zamku Królewskiego na Wawelu, wyraził przekonanie, iż – wiążąc swój los z Polską w trudnych chwilach XVIII i XIX stulecia – jego sascy przodkowie próbowali służyć jej najlepiej, jak umieli. Z radością przyjął fakt, iż postanowiono uczcić to w Krakowie, gdzie Polska nigdy nie zginęła^[5].

Był stroną układu o przeżycie, w myśl którego po jego śmierci głową saksońskiej rodziny królewskiej z tytułem margrabiego Miśni miał zostać jego siostrzeniec Aleksander z Saksonii-Gessaphe, w związku z tym układem adoptował tegoż siostrzeńca w 1999 roku, na co wyrazili zgodę wszyscy członkowie saksońskiej rodziny królewskiej^[6]. Po zmianie zdania przez młodszego brata Alberta Józefa w 2002 roku stwierdził, że cała sytuacja jest „bolesna” i postanowił pozostać przy swojej regulacji sukcesji^[7]. Podobnie jak jego ojciec, nigdy nie uznał Rüdigera von Sachsen (jako urodzonego z małżeństwa morganatycznego) za członka saksońskiej rodziny królewskiej^[8].

W 2005 roku udzielił w Dreźnie wywiadu Grzegorzowi Rzeczkowskiemu dla „Przekroju”. Wbrew krążącym informacjom na jego temat, nie był bezpaństwowcem, miał obywatelstwo niemieckie i szwajcarskie. Znał kilka słów i zwrotów po polsku. Zapytany, czy chciałby zostać królem Polski, odpowiedział dyplomatycznie – Jestem bardzo wzruszony, gdy ludzie mnie o to pytają. To dla mnie wielki zaszczyt^[2].

Zmarł 23 lipca 2012 roku w swojej posiadłości, w La Tour-de-Peilz k. Vevey i został pochowany obok rodziców w królewskiej kaplicy Brennbichl(niem.) w austriackim Tyrolu^[9]. W ramach uroczystości żałobnych między innymi została odprawiona uroczysta msza Requiem za zmarłego w dawnym Kościele Dworskim w Dreźnie, w której wzięli udział członkowie saksońskiej rodziny królewskiej^[10]. Po jego śmierci pretensje do tytułu Margrabiego Miśni zgłosili adoptowany syn Aleksander z Saksonii-Gessaphe oraz młodszy brat Albert Józef.

Rodzeństwo

• Maria Józefa (1928-2018);
• Maria Anna (1929-2012) – żona Roberta de Afif; matka Aleksandra z Saksonii-Gessaphe;
• Albert Józef (1934-2012) – mąż Elmiry Henke;
• Matylda Maria (1936-2018) – w latach 1968–1993 żona księcia Jana z Saksonii-Coburg und Gotha-Kohary.

Odznaczenia

• Wielki Mistrz Orderu Korony Rucianej,
• Wielki Mistrz Orderu Świętego Henryka^[11],
• Wielki Mistrz Orderu Zasługi Cywilnej,
• Wielki Mistrz Orderu Albrechta,
• Wielki Mistrz Orderu Sydonii,
• Wielki Mistrz Orderu Marii Anny,
• Kawaler Orderu Złotego Runa,
• Kawaler Orderu Książęcego Domowego Hohenzollernów.

Genealogia

Powiązania dynastyczne z innymi pretendentami do tronu

Przypisy