Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska
| Imię i nazwisko urodzenia | Maria Ewa Chmielowska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 5 kwietnia 1895 |
| Data i miejsce śmierci | 4 września 1967 |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | Ecole Nationale des Arts Decoratifs |
| Rodzice | Maria Kłopotowska, Stanisław Chmielowski |
| Krewni i powinowaci | |
| Odznaczenia | |
  | |
Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska „Mewa” (ur. 5 kwietnia 1895 w Kudryńcach, zm. 4 września 1967 w Warszawie[1]) – polska malarka, przedstawicielka międzywojennej i powojennej awangardy.
Życiorys
Urodziła się w rodzinie inżyniera rolnika Stanisława Chmielowskiego i malarki Marii z Kłopotowskich[2]. Była siostrą Teodora (1892–1920), majora artylerii Wojska Polskiego. Stryjem Marii Ewy był malarz Adam Chmielowski (późniejszy Brat Albert). W roku 1919 wyszła za mąż za Jerzego Antoniego Łunkiewicza, majora armii gen. Hallera. Rozwiodła się z nim w 1934 roku, używała jednak potem jego nazwiska sygnując swe prace[3]. W latach 1921–1924, podczas pobytu z mężem w Paryżu, Łunkiewicz-Rogoyska studiowała malarstwo w École Nationale des Arts Décoratifs, gdzie pozostawała w kręgu Le Corbusiera, Pieta Mondriana, Amédée Ozenfanta, Michela Seuphora oraz grupy artystycznej Cercle et Carré. Prawdopodobnie w tamtym czasie poznała Henryka Stażewskiego.
Była przedstawicielką puryzmu, a jej obrazy odznaczają się ładem, biegłością kompozycyjną i charakterystycznym płasko kładzionym kolorem[4]. Po 1935 roku jej obrazy utrzymane są w stylu abstrakcji organicznej. Znaczna część jej dorobku artystycznego została utracona podczas II wojny światowej. Jej Autoportret z 1930 znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie[3].
Po wojnie artystka podjęła pracę w Wojskowym Instytucie Geograficznym, w którym pracowała do 1949. Malowała i rysowała w tym czasie ruiny miasta, opisywała topografię zniszczonej Warszawy, pozostałości budynków i miejsc. W 1946 wyszła za mąż za inżyniera Jana Zbigniewa Rogoyskiego (1902–1967).
Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska zmarła 4 września 1967 w Warszawie, kilka miesięcy po śmierci męża. Oboje zostali pochowani na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 75-3-24)[5], nagrobek artystki zaprojektował Henryk Stażewski[3].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (19 lipca 1955)[6]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[7]
Przypisy
- ↑ Zbigniew Libera, Sztuka, która drażni spojówkę, Kwartalnik Przekrój, 13 września 2019 [dostęp 2020-04-09] (pol.).
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 185. [dostęp 2021-08-12].
- ↑ a b c Magdalena Wróblewska: Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska. Culture.pl. [dostęp 2012-04-10]. (pol.).
- ↑ Agnieszka Morawińska, Malarki polskie między wojnami, [w:] Anna Żarnowska i Andrzej Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, wydawnictwo DiG, Warszawa 2000, ISBN 83-7181-023-7, str. 258.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ROGOYSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2021-08-12].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Linki zewnętrzne
- portal poświęcony Łunkiewicz-Rogoyskiej z opisem jej biografii, twórczości i katalogiem wystaw