Maria Gorczyńska

Maria Gorczyńska

Imię i nazwisko	Maria Gorczyńska-Lindner
Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1899 Lublin, Polska
Data i miejsce śmierci	23 czerwca 1959 Warszawa, Polska
Zawód	pracownik poczty, aktorka, dyrektor teatru
Współmałżonek	Edward Lindner (zm. 1933)
Lata aktywności	1922–1959
Odznaczenia

Grób Marii Gorczyńskiej na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Maria Gorczyńska-Lindner (ur. 27 stycznia 1899 w Lublinie, zm. 23 czerwca 1959 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa, dyrektor teatru. Żołnierz Armii Krajowej.

Życiorys

Była córką Józefa Eugeniusza – maszynisty kolejowego oraz Karoliny z Dołęga-Luberadzkich. Ukończyła gimnazjum w Lublinie, a następnie pracowała przez pewien czas na poczcie. Około 1920 roku rozpoczęła naukę w warszawskiej Szkole Dramatycznej. Jeszcze jako studentka w 1922 roku zadebiutowała na deskach Teatru Polskiego w roli Zosi w Weselu Stanisława Wyspiańskiego. Od 1924 roku była aktorką warszawskich teatrów miejskich. Grała między innymi w Teatrze Narodowym, Teatrze Nowym, w Lublinie i w Łodzi oraz na scenach TKKT. Na początku występowała w lekkich komediach i farsach, następnie głównie w sztukach Jasnorzewskiej i Rittnera – zagrała m.in. Rutę w Egipskiej pszenicy i Hanię w Głupim Jakubie. Zyskała uznanie jako ceniona aktorka dramatyczna.

W 1924 roku Gorczyńska zadebiutowała przed kamerą. Ponieważ była aktorką o oryginalnej urodzie i świetnej prezencji zagrała w wielu przedwojennych filmach, głównie role amantek.

W czasie II wojny światowej pracowała jako kelnerka w kawiarni „U Aktorek”. Była żołnierzem Armii Krajowej. Brała udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka.

Po wojnie występowała gościnnie w teatrach Krakowa, Wrocławia, Poznania i Łodzi, by w końcu osiąść w Warszawie. W latach 1949/50 była dyrektorem Teatru Klasycznego (obecnie Współczesny). Współpracowała również z Teatrem Polskiego Radia.

22 lipca 1953 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[1].

Jej mężem był Edward Lindner (zm. 1933).

Została pochowana cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 236-4-24)^[2][3].

Filmografia

• 1924 – O czym się nie mówi
• 1925 – Iwonka''
• 1926 – Trędowata
• 1927 – Mogiła nieznanego żołnierza
• 1927 – Ziemia obiecana
• 1928 – Przedwiośnie
• 1928 – Tajemnica starego rodu
• 1929 – Z dnia na dzień
• 1930 – Tajemnica lekarza
• 1934 – Pieśniarz Warszawy
• 1934 – Co mój mąż robi w nocy?
• 1938 – Moi rodzice rozwodzą się
• 1938 – Ostatnia brygada
• 1938 – Druga młodość
• 1952 – Młodość Chopina

Spektakle teatralne (wybór)

• 1922 – Wesele, Teatr Polski w Warszawie jako Zosia
• 1923 – Zdobycie twierdzy, Teatr Polski jako wesoła dama
• 1926 – Nasza żoneczka, Teatr Polski w Wilnie jako Dodo
• 1927 – Szkoła wdzięku, Teatr Letni jako Eliza Howard
• 1928 – Zaręczyny aktorki, Teatr Narodowy jako Michalina
• 1930 – Głupi Jakub, Teatr Narodowy jako Hania
• 1934 – Intryga i miłość, Teatr Narodowy jako Lady Milford
• 1949 – Niemcy, Teatr Współczesny jako Berta
• 1952 – Lalka, Teatr Polski jako Kazimiera Wąsowska
• 1958 – Trzeci dzwonek, Teatr Polski jako Radwańska

Przypisy

Bibliografia

• Wielcy interpretatorzy wielkiej literatury: Maria Gorczyńska. [dostęp 2013-01-28].

Linki zewnętrzne

• Maria Gorczyńska w bazie filmpolski.pl
• Maria Gorczyńska-Lindner, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Maria Gorczyńska w bazie IMDb (ang.)
• Maria Gorczyńska w bazie Filmweb
• Maria Gorczyńska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Materiały dotyczące Marii Gorczyńskiej w bibliotece Polona