Maria Hiszpańska-Neumann

Maria Hiszpańska-Neumann

Imię i nazwisko	Maria Zofia Janina Hiszpańska-Neumann
Data i miejsce urodzenia	28 października 1917 Warszawa
Data i miejsce śmierci	12 stycznia 1980 Warszawa
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	grafika, malarstwo, rysunek
Strona internetowa

Portret rodzinny Hiszpańskich z około 1920 roku. Maria Hiszpańska-Neuman w środku

Maria Zofia Janina Hiszpańska-Neumann (ur. 28 października 1917 w Warszawie, zm. 12 stycznia 1980 tamże) – polska artystka zajmująca się grafiką i malarstwem, a także ilustratorka książek; członkini Związku Polskich Artystów Plastyków.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie Stanisława Feliksa Hiszpańskiego, znanego warszawskiego mistrza szewskiego i Zofii Janiny z domu Kraków. Była najmłodszym dzieckiem; miała jeszcze dwóch starszych braci: Zdzisława i Stanisława, który również został artystą^[1].

Studiowała od roku 1935 na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie u profesorów Karola Tichego, E. Czerwińskiego, Stanisława Ostoi-Chrostowskiego i Wacława Waśkowskiego, wojna przerwała jej edukację.

Ojciec Marii Hiszpańskiej zginął podczas bombardowania 25 września 1939. Podczas okupacji działała w Związku Walki Zbrojnej. 19 czerwca 1941 roku Maria została aresztowana wraz z rodziną profesora Józefa Jana Siemieńskiego i uwięziona w Radomiu, potem w Pińczowie. 10 kwietnia 1942 wywieziona do obozu Ravensbrück, gdzie otrzymała numer 10219. Podczas pobytu w obozie wykonała wiele rysunków. Pracowała przymusowo w zakładach zbrojeniowych w Neubrandenburgu, w kwietniu 1945 uciekła podczas ewakuacji i doczekała w lesie wyzwolenia.

Latem 1945 roku Maria Hiszpańska powróciła do Warszawy. Zajęła się głównie grafiką książkową. Stworzyła wiele drzeworytów, głównie w technice sztorcowej. Współpracowała z wydawnictwem „Wiedza”, potem „Książka i Wiedza”. W latach pięćdziesiątych XX wieku współpracowała z „Tygodnikiem Powszechnym”. Stworzyła wiele rysunków poświęconych życiu w obozach koncentracyjnych, z których część znalazła się w zbiorach muzeum w Ravensbrück.

W latach 1954–1955 wyjeżdżała do Bułgarii. Z wykonanych tam szkiców powstał album drzeworytów „Tyrnowo”.

W roku 1960 w związku z wystawą indywidualna przebywała przez kilka miesięcy w Egipcie. Ponieważ w latach sześćdziesiątych brak było zainteresowania współpracą z Marią Hiszpańską-Neumann ze strony wydawnictw polskich, zdecydowała się na współpracę z wydawnictwami w NRD. Wydanie „Tristana i Izoldy” Gottfrieda von Strassburg w języku niemieckim z ilustracjami Hiszpańskiej zostało uznane w 1961 za najpiękniejszą książkę roku.

Począwszy od roku 1965 zajęła się malarstwem ściennym, zwłaszcza w obiektach sakralnych. Współpracowała z architektem Władysławem Pieńkowskim.

Prace swoje sygnowała rysunkiem myszki – symbol pochodzi od jej pseudonimu „Mysz”.

Została pochowana na służewskim cmentarzu przy ul. Wałbrzyskiej w Warszawie.

W 2019 roku ukazała się biografia artystki autorstwa Marii Czarneckiej i Ewy Kiedio pod tytułem Zostały mi słowa miłości. Maria Hiszpańska-Neumann: życia i twórczość^[1].

Twórczość

Ilustracje

• Federico Garcia Lorca: Wiersze i dramaty, przekład Zofii Szleyen, ilustracje Marii Hiszpańskiej, Książka i Wiedza, Warszawa 1951
• Jakub z Voragine: Złota legenda, przekład Janiny Pleziowej, ilustracje Marii Hiszpańskiej-Neumann. PAX, Warszawa 1955
• François Villon: Wielki testament, przekład Tadeusz Boy-Żeleński, ilustr. Maria Hiszpańska-Neumann, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982, ISBN 83-06-00707-7
• Gottfried von Strassburg: Tristan und Isolde, Aus dem Mittelhochdeutschen übertragen und erläutert von Günter Kramer, mit 20 Holzschnitten von Maria Hiszpanska-Neumann, Verlag der Nation, Berlin (NRD) 1966

Obiekty sakralne

• Malarstwo we wnętrzu kaplicy ojców Franciszkanów "Wieczernik" w Warszawie – Kaplica M. B. Anielskiej (1966–1969), we współpracy z arch. Władysławem Pieńkowskim; kaplica zlikwidowana w lutym 2010 roku
• Fryz "Pochód więźniów" we wnętrzu kaplicy "Oświęcimskiej" w kościele św. Józefa w Tarnowie (1967), we współpracy z arch. Władysławem Pieńkowskim
• Malowany krucyfiks w kościele księży Orionistów w Parafii Opatrzności Bożej w Kaliszu, we współpracy z arch. Władysławem Pieńkowskim
• Ołtarz Świętych Polskich w kościele św. Klemensa Hofbauera w Warszawie (1968)
• Droga Krzyżowa w dolnym kościele (1975) oraz mozaika w kaplicy św. Józefa (1977) w kościele św. Michała Archanioła w Warszawie
• Wnętrze kaplicy w Hübingen (1978)

Przypisy

Bibliografia

• Życiorys Marii Hiszpańskiej-Neumann

Linki zewnętrzne

• Biografia i prace Marii Hiszpańskiej-Neumann