Maria Mohylanka
 Mohyła | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | 1591 |
| Data śmierci | 1638 |
| Ojciec | |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Maria Amalia Mohylanka (czasem Marianna Mohylanka[1], ur. 1591, zm. 1638) – córka Jeremiego Mohyły, hospodara mołdawskiego, żona kolejno wojewody bracławskiego Stefana Potockiego, wojewody sandomierskiego Mikołaja Firleja, posiadaczka starostwa kazimierskiego w latach 1636-1638[2].
Życiorys
Do cerkwi św. Mikołaja w Buczaczu przywiozła ikonę Bogurodzicy, znajdującą się dziś na wschodniej ścianie ołtarza. Była także hojną protektorką Skitu Maniawskiego. Dominikankom w Kamieńcu Podolskim oddała na klasztor swoją rezydencję w tym mieście. Rozbudowała zamek w Buczaczu. Jej kosztem została zbudowana murowana cerkiew pw. Św. Trójcy w Buczaczu.
W czasie wyprawy swojego męża do Mołdawii zakończonej Bitwą pod Sasowym Rogiem, u Anny de domo Potockiej, żony Stanisława Golskiego, w Podhajcach zdeponowała skarb, który potem był przedmiotem długich sporów i procesów sądowych, a także zajazdu w roku 1618[3].
Po śmierci pierwszego męża Stefana Potockiego wyszła za mąż za Mikołaja Firleja, wojewodę sandomierskiego. Następnie – za ks. Wiśniowieckiego[4].
Z małżeństwa ze Stefanem Potockim miała dwie córki, Katarzynę (1619-1642) oraz Annę. Katarzyna wyszła za mąż za Janusza Radziwiłła w 1638 roku. Anna wychodziła za mąż trzykrotnie. Za Dominika Kazanowskiego, potem za Bogusława Słuszkę, a następnie za Mikołaja Stanisławskiego[5]. Miała ze Stefanem Potockim synów: Piotra, Pawła, Jana.
Jej siostry również zostały wydane za polskich magnatów: Raina za Michała Wiśniowieckiego (była matką Jeremiego Wiśniowieckiego), słynna z urody Katarzyna natomiast została wydana za księcia Samuela Koreckiego, Anna[6] za Jana Sędziwója Czarnkowskiego.
Przypisy
- ↑ Illustrissimo et excellentissimo domino D. Nicolao In Potok, Buczacz, Horodenka et Gołogury Potocki Capitaneo Kanioviensi (...). Leopoli : tipis Ioannis Filipowicz S. R. M. Typographi et Chalkographi Provolegiati, 1754, s. 9. (łac.)
- ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie w Malopolsce 1565-1668, w: Społeczeństwo staropolskie, t. IV red. A. Wyczański, Warszawa 1986, s. 122.
- ↑ Legenda o skarbie Mohylanki (ukr.)
- ↑ Bonawentura Czarliński, Stephan Giźicki: Książę Janusz Wiśniowiecki (1598-1636) w lubelskich kazaniach progrzebowych. T. 4. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2007. (Lubelska Biblioteka Staropolska)
- ↑ Henryk Wisner: Janusz Radziwiłł 1612-1655. Warszawa: Wydawnictwo MADA, 2000.
- ↑ Rodowód rodziny Mushati (ang.)
Bibliografia
- Kasper Niesiecki: Mohyła herb. W: Korona polska przy złotej wolności starożytnymi wszystkich katedr, prowincji i rycerstwa klejnotami.... T. III. Lwów, 1740, s. 288–289.
- Władysław Łoziński: Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku. T. 2. Lwów : nakładem księgarni H. Altenberga, 1904. [dostęp 2016-12-23]
- Domniemany portret Marii Mohylanki. W: Władysław Łoziński. Życie polskie w dawnych wiekach (1907). IV edycja. Lwów : Altenberg – Gubrynowicz & syn, 1921, s. 131.
- Tomasz Henryk Skrzypecki: Potok Złoty na tle historii polskich kresów południowo-wschodnich. Opole: Solpress, 2010, 256 s. ISBN 978-83-927244-4-5.
Media użyte na tej stronie
Autor: Poznaniak, tarcza, labry, hełm Bastian, Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Mohyła