Maria Stattler-Jędrzejewicz
| ||
| Data urodzenia | 8 stycznia 1880 | |
| Data śmierci | 9 września 1944 | |
| Narodowość | polska | |
| Rodzice | Juliusz, Cecylia | |
| Małżeństwo | Janusz Jędrzejewicz | |
| Dzieci | Juliusz | |
| Krewni i powinowaci | Wojciech (dziadek), Henryk (wujek), Helena, Klementyna (siostry) | |
| Odznaczenia | ||
  | ||
Maria Stattler-Jędrzejewicz (ur. 8 stycznia 1880, zm. 9 września 1944) – polska rzeźbiarka, poetka.
Życiorys
Urodziła się 8 stycznia 1880[1]. Pochodziła z rodziny o artystycznych tradycjach. Była wnuczką malarza Wojciecha Stattlera i pochodzącej z Rzymu Klementyny z domu Colonna-Zerboni (1808–1897)[2], córką muzyka Juliusza Stattlera[3] i Cecylii (1852–1911) oraz bratanicą rzeźbiarza Henryka Stattlera (1834–1877)[4][5][6]. Była siostrą Heleny i Klementyny[1].
Była rzeźbiarką[7] (na początku XX wieku uważana za dobrze rokującą[8]), poetką[9]. Z uwagi na chorobę (gruźlica) nie mogła realizować w pełni swoich zamierzeń artystycznych[7].
29 października 1907 poślubiła w Warszawie Janusza Jędrzejewicza (1885–1951)[1][7]. Podczas urzędowania przez męża na stanowisku Prezesa Rady Ministrów w październiku 1933 została wybrana prezesem zarządu głównego Stowarzyszenia „Rodzina Urzędnicza” (jako następczyni Janiny Prystorowej)[10][11]. Rozwiedli się w 1934[7]. Mieli syna Juliusza[12] (1915–1943), podczas II wojny światowej żołnierza Armii Krajowej, rozstrzelanego w Warszawie przez Niemców[7][13][1]. Zmarła 9 września 1944[1].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (9 października 1933)[14]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)[15]
Przypisy
- ↑ a b c d e Maria Stattler. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-05-13].
- ↑ Klementyna Stattler. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. Nr 225, s. 7, 16 sierpnia 1897. Klementyna Stattler. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. Nr 226, s. 3, 17 sierpnia 1897.
- ↑ Juliusz Kornel Stattler. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-05-02].
- ↑ Ś. p. Juliusz Stattler. „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”. Nr 49 (949), s. 531, 533-534, 7 grudnia 1901.
- ↑ Henryk Antoni Stattler. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-05-03].
- ↑ Maria Stattler, Juliusz Stattler. myheritage.pl. [dostęp 2019-05-13].
- ↑ a b c d e Zbigniew Osiński: Janusz Jędrzejewicz – piłsudczyk i reformator edukacji (1885-1951). Lublin: 2008, s. 29, 227, 328, 334. ISBN 978-83-227-2704-1.
- ↑ Cecylia Walewska: Ruch kobiecy w Polsce. Cz. 2. Warszawa: 1909, s. 8.
- ↑ Maria Stattler-Jędrzejewicz. Linoskok / Królewna. „Droga”. Nr 16-17, s. 14, 10 grudnia 1922.
- ↑ Z „Rodziny urzędniczej”. „Kurier Warszawski”. Nr 284, s. 4, 14 października 1933.
- ↑ „Rodzina urzędnicza”. „Kurier Warszawski”. Nr 292, s. 25, 22 października 1933.
- ↑ Klementyna Stattler, Materials on the public executions of Warsaw inhabitants perpetrated by the Nazis during the occupation. Interview reports, correspondence, 2 kwietnia 1946 [dostęp 2020-03-22].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JULIUSZ STATTLER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-05-13].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu pracy społecznej”.