Maria Teresa de Bourbon-Condé

Maria Teresa de Bourbon-Condé
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia1 lutego 1666
Hôtel de Condé, Paryż, Francja
Data i miejsce śmierci22 stycznia 1732
Hôtel de Conti, Paryż, Francja
OjciecHenryk Juliusz
MatkaAnna Henrietta Bawarska
Mąż

Franciszek Ludwik de Bourbon-Conti

Dzieci

Maria Anna,
Ludwik Armand II,
Ludwika Adelajda
Ludwik Franciszek

podpis

Maria Teresa de Bourbon-Condé (ur. 1 lutego 1666, zm. 22 stycznia 1732[1]) – księżniczka Condé i Enghien, tytularna królowa Polski w 1697.

Życiorys

Urodziła się 1 lutego 1666 w paryskim Hôtel de Condé, jako córka Henryka Juliusza, księcia Enghien i Pierwszego Księcia Krwi, który był jedynym synem wielkiego dowódcy czasów Frondy i Marszałka Francji Wielkiego Kondeusza i Anny Henrietty Wittelsbach. W młodości była znana jako Mademoiselle de Bourbon, a nazwana została na cześć żony Ludwika XIV, królowej Marii Teresy Hiszpańskiej.

Ta księżna jest jedyną przedstawicielką Kondeuszy, która jest w czymś dobra. Myślę, że to zasługa niemieckiej krwi w jej żyłach. Jest niska i ma nierówne ramiona, ale nie jest garbata. Ma ładne oczy, podobnie jak jej ojciec, ale poza tym wyjątkiem daleko jej do piękności; chociaż jest cnotliwa i pobożna. To przez co przeszła przez swojego męża przyniosło jej powszechny szacunek i współczucie.

Księżna Orleańska Wspomnienia[2]

Początkowo planowano wydać ją za mąż za pochodzącego z dynastii sabaudzkiej Emanuela Filberta, księcia Carignan, ale 22 stycznia 1688 roku wyszła w kaplicy królewskiej pałacu w Wersalu za mąż za swojego kuzyna Franciszka Ludwika, księcia Conti. Książę pochodził z Contich – młodszej linii Kondeuszów.

Maria Teresa była szaleńczo zakochana w swoim mężu, mimo iż na dworze wiedziano, że ma on romans z nieślubną córką króla i pani de Montespan, Ludwiką Franciszką, księżną de Bourbon, a ponadto miał homoseksualne inklinacje[3] i nie zwracał większej uwagi na swoją żonę.

Księżna Conti miała trudne relacje ze swoimi dziećmi, co było rezultatem tego, że przez większość życia mieszkała w różnych prowincjonalnych rezydencjach Contich, głównie w pałacu L’Isle-Adam, podczas gdy jej dzieci wraz z ojcem przebywały na dworze. Rodzina zjednoczyła się jednak po śmierci księcia Conti. Maria była znana ze swojej skromności i oddania religii.

W 1697 Ludwik XIV wysunął kandydaturę męża Marii Teresy do korony polskiej, zapewniając mu elekcję dzięki skorumpowaniu szlachty. Został wybrany oficjalnie królem Polski przez większość i ogłoszony nim 27 czerwca, przez prymasa Michała Radziejowskiego. Rosja, Austria i Brandenburgia zjednoczyły się jednak wokół jego kontrkandydata Augusta II, który pierwszy wkroczył do Rzeczypospolitej. Conti we wrześniu 1697 przypłynął na czele eskadry 6 okrętów francuskich dowodzonych przez Jeana Barta na redę portu w Gdańsku. Maria Teresa pozostała we Francji i przez cały dwór i samego króla była uważana za polską królową. 9 listopada atak wojsk wiernych Augustowi II zmusił księcia Conti do opuszczenia jego kwatery w Oliwie i ostatecznego wycofania się z Rzeczypospolitej. W międzyczasie August II Mocny został koronowany na króla w Warszawie i książę w niesławie wrócił do Francji[4].

W 1709 roku książę Conti zmarł w Paryżu, a jego syn Ludwik Armand został jego następcą. Maria Teresa przyjęła tytuł księżnej wdowy Conti i zawsze podpisując się dodawała liczebnik Douairière – druga, co znaczyło, że była drugą księżną wdową Conti. Pomiędzy rokiem 1727 a 1732 było ich aż trzy Maria Anna – nieślubna córka Ludwika XIV i Louise de La Vallière, Maria Teresa i jej bratanica Ludwika Elżbieta Bourbon-Condé.

Po śmierci męża Maria Teresa zajęła się renowacją należących do rodziny rezydencji, fundacją zakonów i donacjami religijnymi.

W 1713 roku jej córka Maria Anna de Bourbon-Conti poślubiła Ludwika Henryka, księcia de Bourbon. Był on synem kochanki ojca swojej żony Ludwiki Franciszki. Tego samego dnia podczas podwójnej ślubnej ceremonii w Wersalu jej syn poślubił Ludwikę Elżbietę, która przejęła tytuł ciotki na następne trzydzieści lat.

Maria Teresa zmarła 22 lutego 1732 roku w Hôtel de Conti, najprawdopodobniej na skutek syfilisu, którym zaraził ją mąż. Została pochowana w kościele św. Andrzeja w L’Isle-Adam.

Potomstwo

Ze związku małżeńskiego z Franciszkiem Ludwikiem (1664-1709), księciem Conti miała siedmioro dzieci

  • dziecko (1693),
  • syn (1694-1698), książę de La Roche-sur-Yon,
  • Maria Anna (1689-1720), mademoiselle de Conti, od 1713 żona Ludwika IV Henryka, księcia Condé,
  • Ludwik Armand II (1695-1727), następny książę Conti,
  • Ludwika Adelajda (1696-1750), mademoiselle de La Roche-sur-Yon,
  • córka (1697-1699), mademoiselle d'Alais,
  • Ludwik Franciszek (1703-1704), hrabia d'Alais

Przypisy

  1. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2021-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-01)].
  2. ↑ Angielskie tłumaczenie wspomnień i listów księżnej Orleańskiej
  3. ↑ Pevitt, Christine, Philippe, Duc d'Orléans Regent of France, Weidenfeld & Nicolson, London, 1997, (English), str.100.
  4. ↑ Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon Pamiętniki tom I str 250-262-

Bibliografia

  • Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon, Pamiętniki, PIW Warszawa

Media użyte na tej stronie

Signature of Marie Thérèse de Bourbon, Dowager Princess of Conti in 1725.png
Signature of Marie Thérèse de Bourbon, Dowager Princess of Conti in 1725