Maria Wisnowska

Maria Wisnowska
Ilustracja
Data urodzenia

23 grudnia 1859

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1890
Warszawa

Zawód

aktorka

Grób Marii Wisnowskiej

Maria Julia Wisnowska (ur. 23 grudnia 1859, zm. 1 lipca 1890) – polska aktorka teatru dramatycznego.

Była córką Emilii z Hoffmanów[a] i Oswalda Wisnowskiego. Najczęściej grała role femme fatale w komediach i melodramatach w warszawskich teatrach, deklamowała wiersze na koncertach w salonach Towarzystwa Muzycznego.

Została zastrzelona w Warszawie, w kamienicy przy ul. Nowogrodzkiej 14 w nocy z 30 czerwca na 1 lipca przez Aleksandra Bartieniewa – swojego kochanka, oficera gwardii carskiej. Była wtedy u szczytu kariery aktorskiej. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Pod katakumbami-1-127/128)[1]. Pomnik nad jej grobem wykonał Bolesław Syrewicz.

Odniesienia w kulturze masowej

Historia burzliwego romansu i owianego do dziś tajemnicą morderstwa zainspirowała wielu autorów.

  • Julij Jelec, pułkowy kolega Bartieniewa, napisał prawdopodobnie w 1891 romans w trzech częściach Choroba wieku.
  • Historia Barteniewa i Wisnowskiej stała się także inspiracją dla twórców filmu niemego Ludzie bez jutra w reżyserii Aleksandra Hertza. Pierwotny tytuł filmu brzmiał Sprawa Barteniewa[2].
  • W 1925 późniejszy laureat Nagrody Nobla Iwan Bunin stworzył Sprawę korneta Jełagina. Kanwą powieści były akta procesu wydane w 1891 roku w Petersburgu.
  • Twórcą romansu Maria Wisnowska w więzach tragicznej miłości był Stanisław Antoni Wotowski.
  • W 1974 Władysław Terlecki napisał Czarny romans.
  • Historii Marii i Aleksandra poświęcona jest także książka Agaty Tuszyńskiej Maria Wisnowska. Jeśli mnie kochasz - zabij (Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, 2003).
  • W 2003 powstał film na motywach zabójstwa Igra w modern (Игра в модерн) w reż. Maksima Korostyszewskiego i Igora Efimowa.

Uwagi

  1. W sprawozdaniu sądowym (s. 7) podane imię i nazwisko matki Marii Wisnowskiej to Emilia Kicińska. Po śmierci ojca Marii, Emilia wyszła powtórnie za mąż za Ratysława Kicińskiego

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: Marja Wisnowska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
  2. Emilia Dłużewska: Kino Iluzjon: zaginiony film po ponad 100 latach wraca na ekran. wyborcza.pl, 2015-12-14. [dostęp 2021-01-18].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Maria Wisnowska.jpg
Maria Wisnowska (około 1860-1890)
Maria Wisniowska grób.JPG
Maria Wisnowska grób, Cmentarz Powązkowski, Warszawa