Maria Wollenberg-Kluza

Jakość tego artykułu jest obniżona przez użyte w nim pustosłowie. Możesz pomóc, usuwając je z tekstu tego artykułu. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Maria Wollenberg-Kluza

Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1945 Puławy
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo
Odznaczenia

Maria Wollenberg-Kluza (ur. 27 lipca 1945 w Puławach) – malarka polska, prekursorka współczesnego nurtu malarstwa refleksyjnego^[1], wywodzącego się i nawiązującego w twórczości do polskiego koloryzmu i symbolizmu. Mieszka i tworzy w Warszawie. Autorka licznych publikacji o sztuce oraz kuratorka wystaw^[2].

Życiorys

Jest córką malarza Piotra Wollenberga^[3] oraz nauczycielki Wandy Wollenberg, z domu Dziubek. Rodzice po II wojnie światowej osiedlili się w Puławach, tam w 1945 roku na świat przyszła Maria, jako trzecia córka po Bożenie (1938–1942) oraz Teresie (1940–1954). W domu rodzinnym często bywali koledzy ojca, absolwenci warszawskiej ASP, m.in.: Michał Boruciński, Halina i Leon Michalscy, Stanisław Poznański, Piotr Potworowski oraz środowisko malarzy z Lublina i Kazimierza Dolnego: Antoni Michalak czy Zenon Kononowicz. W 1967 r. Maria zamieszkała w Warszawie u profesora Stanisława Szczepańskiego – malarza z grupy Kapistów. Tam mogła często spotykać Jana Cybisa i Hannę Rudzką-Cybisową. Ten okres był bardzo ważny dla rozwoju artystki. Ukształtował silniejsze zainteresowanie polskim koloryzmem. W latach 1967–1973 studiowała na Wydziale Malarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1973 roku otrzymała dyplom z wyróżnieniem, z malarstwa w pracowni znanego kolorysty Tadeusza Dominika oraz aneks do dyplomu z tkaniny artystycznej u Wojciecha Sadleya. W latach 1973–1975 odbyła staż asystencki w ASP w Warszawie. Urządziła bardzo wiele wystaw indywidualnych w kraju i zagranicą. Pierwsza miała miejsce w 1967 r. Brała udział w licznych wystawach zbiorowych – ogólnopolskich i międzynarodowych oraz w prezentacjach polskiej sztuki za granicą. Maria Wollenberg-Kluza jest mężatką. Mąż Tadeusz Ludwik Kluza jest inżynierem mechanikiem, absolwentem Politechniki Warszawskiej.

Maria i Tadeusz Ludwik mają dwoje dzieci: Stanisława (ur. 1972) i Krzysztofa (ur. 1974).

Twórczość

Styl

Jej obrazy reprezentują malarstwo refleksyjne, przenikane innymi formami wyrazu artystycznego, tj. muzyka, poezja, filozofia, teatr, taniec etc. W twórczości artystki widać zainteresowania antykiem. Pozostaje ona w silnym związku z kulturą grecką i rzymską. Na płótnach Marii W. Kluzy wyraźnie odnaleźć można fascynację poezją Norwida, a także wieloma współczesnymi poetami i pisarzami polskimi.

Jako wychowanka Tadeusza Dominika, Maria Wollenberg-Kluza kontynuuje zainteresowanie koloryzmem. Modyfikuje go nieco poprzez elementy ekspresjonizmu i symbolizmu. Maluje najczęściej monotematyczne cykle po 20-30 prac, m.in.: „Ludzie w mieście”, „Człowiek i maszyna”, „Katedry”, „Impresje poetyckie”, „Gra wyobraźni”, „Zwierzenia matki”, Impresje hiszpańskie” „SALIGIA – siedem grzechów głównych”, „Rozmyślania i modlitwy”, „Pejzaże polskie”. Posługując się metaforą w swej twórczości, podejmuje tematy ludzkiego życia. Nawiązuje również do tematyki sakralnej. Jest autorką m.in. wizerunku Matki Bożej w Sanktuarium na warszawskich Siekierkach oraz dwóch obrazów związanych tematem z objawieniami, mającymi miejsce w latach 1943–1949 w Warszawie, a także szeregu obrazów do kościoła w Duczkach i inne, jak „Drzewo Życia”, „Tryptyk Fatimski”, „Ks. Jerzy Popiełuszko”. Z uznaniem o Marii Wollenberg-Kluzie wyrażał się Józef Szajna, malarz i wybitny reżyser teatralny, prezes Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Kultury Europejskiej z siedzibą w Wenecji^[4].

Inspiracje literackie

Obcowanie z innymi dziełami sztuki oraz czerpanie z nich natchnienia, to nieodzowny element twórczej pracy malarki. Z twórczości protoromantyków: Blake’a czy Friedricha autorka wydobywa na swe płótna wizyjność i symbolikę. Z kolei w cyklu „Obrazy z Norwida” autorka, inspiruje do rozmyślań o poecie. W tych rozważaniach pomocna była lektura „Czytanie Norwida” autorstwa Jacka Trznadla. Motywem przy realizowaniu cyklu obrazów „SALIGIA – siedem grzechów głównych” stały się wykłady Czesława Miłosza „Ogród nauk”. Natomiast tytuły obrazów w cyklu „Gra wyobraźni” w większości zaczerpnięte są z poezji Krzysztofa Gąsiorowskiego.

Inspiracje muzyczne

Również muzyka jest katalizatorem twórczym Marii Wollenberg-Kluzy. Fryderykowi Chopinowi został poświęcony cały cykl: „Chopin w malarstwie i motywy muzyczne”. Tak o nim napisał Zbigniew Jerzyna, cyt.:

3. Widziałem maskę pośmiertną Chopina.

Ile w tej twarzy bólu, zastygłego cierpienia

Ale w Łazienkach przed upiększonym pomnikiem

stoi piękna dziewczyna i tęskni za miłością.

Zaiste, są takie tajemnice tej genialnej muzyki,

że nie ma ona granic i otwiera serca –

trudno to namalować – a jednak się udaje^[5].

W 2011 roku w Warszawie, z okazji 70-lecia śmierci Ignacego Paderewskiego, została zorganizowana wystawa inspirowana polską muzyką dawną. W wystawianych pracach Marii W. Kluzy, obok wspomnianego kompozytora, pojawiły się sylwetki m.in.: Mieczysława Karłowicza, Michała Ogińskiego oraz Stanisława Moniuszki.

Wollenberg-Kluza w twórczości innych

Sama osobowość twórcza Marii Wollenberg-Kluzy jest i była źródłem inspiracji dla wielu współczesnych literatów polskich, takich jak: Zbigniew Jerzyna, Piotr Kuncewicz, Wojciech Siemion, Roman Śliwonik, Zygmunt Trziszka, Krzysztof Gąsiorowski, czy Zdzisław Brudnicki. Jej liczne prace posłużyły jako tło lub kontekst dzieł pisanych. Na podstawie jej obrazów, powstały utwory liryczne: „Do obrazu Marii Wollenberg-Kluzy” (Jerzyna) czy „Gest albo To Co Dostrzegam w Obrazach Marii Wollenberg-Kluzy” (Śliwonik), cyt.:

„Obrazom i wierszom zdarza się czasem żyć jak tajemnicom

Stworzonym przez nas ktoś je ujawnia Obnaża kolor Ujawnia dźwięk”.

Z kolei Zygmunt Trziszka w swych wspomnieniach, tak ujął twórczość malarki, cyt.:

„Zwielokrotnienie człowieka na płótnach Marii Wollenberg Kluzowej, kalki człowiecze w stereotypie każą mi widzieć w tym malarstwie twórcę – prekursora.”^[6]

Również wybitny plakacista – Waldemar Świerzy wykonał dwa plakaty – portrety do wystaw artystki.

Nagrody i wyróżnienia

• 1971 r. – nagroda Ministra Kultury i Sztuki za wyniki w studiach;
• 1977 r. – nagroda Wojewody Katowickiego;
• 1982 r. – stypendium artystyczne rządu hiszpańskiego i pobyt w Hiszpanii;
• 1986 r. – Srebrny Krzyż Zasługi;
• 1987 r. – nagroda imienia Jana Cybisa za całokształt twórczości;
• 1988 r. – Złota Odznaka Honorowa „Za zasługi dla Warszawy”;
• 1990 r. – stypendium Ministra Kultury i Sztuki;
• 2000 r. – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski;
• 2004 r. – nagroda Wdzięczność Młodych Serc za współtworzenie i wieloletnią współpracę – Międzynarodowa PARAFIADA Dzieci i Młodzieży oo. Pijarów;
• 2008 r. – medal „Pro Masovia” Marszałka Województwa Mazowieckiego;
• 2008 r. – nagroda specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego;
• 2009 r. – nagroda Pozytywista Roku „2008”;
• 2011 r. – stypendium Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy;
• 2015 r. – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”;
• 2019 r. – Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii Kultura^[7].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• http://wollenberg.pl/
• http://www.wollenberg.art.pl/
• http://www.artinfo.pl/pl/wizytowki/artysci/19499/
• http://bs.net.pl/z-innej-beczki/polecamy-przyjaznie-pedzla-i-piora
• http://wollenberg.com.pl/