Marian Andrzejewski

Marian Andrzejewski
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1882 Poznań, Cesarstwo Niemieckie
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 1962 Poznań, PRL
Zawód, zajęcie	architekt
Miejsce zamieszkania	Poznań
Narodowość	polska
Małżeństwo	Łucja Linder
Odznaczenia

Gmach ZUS na ul. Dąbrowskiego

Osiedle Vesty w Poznaniu

Kościół Świętej Trójcy w Poznaniu

Kościół w Skórzewie

Tablica na I Oddziale ZUS w Poznaniu

Marian Andrzejewski (ur. 21 stycznia 1882 w Poznaniu, zm. 20 stycznia 1962 tamże) – polski architekt, urbanista, inżynier i budowniczy związany z Poznaniem.

Życiorys

Urodził się 21 stycznia 1882 w Poznaniu w rodzinie mistrza kominiarskiego Konstantego i Franciszki z Ginterów. Ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu^[1], następnie w 1907 Wyższej Szkoły Technicznej Charlottenburg^[2]. Do Poznania powrócił w 1912, po odbyciu praktyk budowlanych w Berlinie i Hanowerze. Wkrótce został członkiem Wydziału Technicznego PTPN (w organizacji był od 1912 do 1945, sekretarzem pozostawał w latach 1913–1916). Wcześniej, w dniach 8–9 września 1911, brał udział w obradach IV Zjazdu Delegacji Architektów Polskich w Hotelu Bazar. Od 1919 prezes Wydziału Architektów w ramach Stowarzyszenia Techników Polskich. Od 1927 wykładał budownictwo kościelne w seminarium arcybiskupim w Poznaniu. Był biegłym zaprzysiężonym na obwód Sądu Apelacyjnego w Poznaniu^[2]. Od 29 marca 1929 prezes Koła Architektów w Poznaniu. Od 1934 członek SARP-u (od pierwszego walnego zebrania w Warszawie). W październiku 1936 brał udział w wystawie wzornictwa „Sztuka, kwiaty, wnętrze”. W latach 1922–1939 prowadził własną pracownię architektoniczną przy placu Wolności w Poznaniu. Był także doradcą architektonicznym Kurii Arcybiskupiej. Okupację niemiecką spędził na terenie Poznania. Po 1945 uczył w Szkole Inżynierskiej i w 1954 został kierownikiem Zakładu Budownictwa Przemysłowego. Na emeryturze od 1961.

Zmarł 20 stycznia 1962 w Poznaniu na dzień przed swoimi 80. urodzinami^[3]. Został pochowany 24 stycznia 1962 na Cmentarzu na Junikowie w Poznaniu (pole 16-30-18)^[4].

Ważne projekty (wybrane)

Świeckie

• projekt pałacu w Czaczu (1912),
• projekt (niezrealizowany) Pomnika Wolności na placu Wolności w Poznaniu – I nagroda (wraz z Władysławem Marcinkowskim),
• pałac w Żurawieńcu, lata 20. XX w.,
• przebudowa dawnej słodowni należącej do browaru Huggerów koło Parku Wilsona na centralną restaurację PWK – największy wtenczas lokal gastronomiczny w Polsce (1929),
• gmach ZUS na ul. Dąbrowskiego (1931, wygrał projekt Władysława Czarneckiego, ale zrealizowano wizję Andrzejewskiego, która zajęła drugą pozycję),
• budynki fabryczne (1925) i parowozownia (1930–1932) dla zakładów HCP,
• olejarnia w Szamotułach,
• cukrownie w: Szamotułach i Opalenicy,
• fabryka opon Stomil w Dębicy (1936),
• osiedle Vesty w Poznaniu (1936–1937),
• projekt gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu – I nagroda,
• odbudowa w Poznaniu, po zniszczenia wojennych: Państwowego Banku Rolnego, Izby Rzemieślniczej, Zakładu Doskonalenia Rzemiosła i hal fabrycznych „Stomilu”.

Sakralne

• kierownictwo odnową kościoła farnego w Poznaniu (1913–1915),
• projekt renowacji Kurii Metropolitalnej na Ostrowie Tumskim (1920),
• projekt przebudowy wikariatu przy ul. Lubrańskiego 2 (1924, 1928),
• kościół w Silnie koło Międzychodu (1925),
• kościół w Łowyniu (1927),
• kościół w Skórzewie (1927–1928),
• przebudowa drewnianego kościoła św. Mikołaja w Wierzenicy (1932),
• restauracja drewnianego kościoła św. Barbary w Odolanowie-Górce,
• kościół św. Idziego w Modrzu (1936),
• kościół Świętej Trójcy w Poznaniu (1936–1937), dokończony w końcu XX wieku,
• kościoły w: Podzamczu, Kowalewie, Inowrocławiu (garnizonowy, 1927–1928), Mątwach, Sędzinach i Bolewicach.

Życie prywatne

Od 1918 był żonaty z Łucją Lindner^[2] (1894–1962)^[5].

Ordery i odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)^[6]
• Oficer Orderu Palm Akademickich (Francja)^[2]

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Sobkowicz, Architekci wielkopolscy – biogramy – dzieła – stowarzyszenia, cz.I, lata 1886–1939, wyd. Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich, Poznań, 1988, ​ISBN 83-00-02480-8​.
• A. Gąsiorowski, J. Topolski (red.): Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 25–26. ISBN 83-01-02722-3.
• Atlas architektury Poznania. Poznań: Wydawn. Miejskie, 2008. ISBN 978-83-7503-058-7.
• Poznań : spis zabytków architektury. Poznań: Urząd Miasta, 2004. ISBN 83-89525-07-0.
• Marcin Libicki: Poznań : przewodnik. Poznań: Gazeta Handlowa, 1997. ISBN 83-902028-4-0.
• Władysław Czarnecki, Janusz. Dembski: To był też mój Poznań. Poznań: Wydawn. Poznańskie, 1987. ISBN 83-210-0665-5.