Marian Bohusz-Szyszko

Marian Bohusz-Szyszko
Ilustracja
Marian Szyszko-Bohusz, Maria Szelągowska, Witold Pilecki. Rzym, wrzesień 1945
Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1901
Trokienniki, gubernia grodzieńska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

28 stycznia 1995
Londyn

Zawód, zajęcie

malarz

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej

Marian Wacław Bohusz-Szyszko (ur. 15 lutego 1901 w Trokiennikach koło Ostrowca, zm. 28 stycznia 1995 w Londynie) – polski artysta malarz, ekspresjonista, pedagog, krytyk sztuki i publicysta.

Życiorys

Urodził się 15 lutego 1901 w Trokiennikach na Wileńszczyźnie, w rodzinie Antoniego i Stanisławy z Koziełł-Poklewskich[1]. Ukończył gimnazjum w Wilnie. Tam od 1913 należał do harcerstwa[1]. W latach 1918–1920, służył ochotniczo w Wojsku Polskim[1], awansując na sierżanta[2].

Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie (1921–1923) u Ferdynanda Ruszczyca, naukę kontynuował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1923–1927). Później studiował nauki matematyczne. Od 1929 zamieszkał w Wolnym Mieście Gdańsku, gdzie poza malarstwem był publicystą i recenzentem oraz nauczycielem w Gimnazjum Polskim. Debiutancka wystawa twórczości miała miejsce w polskiej galerii sztuki w Wolnym Mieście Gdańsku w 1934.

12 grudnia 1933 zawarł związek małżeński z Zofią z Lubieńskich Glogerową[1].

Po agresji III Rzeszy na Polskę wstąpił do Wojska Polskiego; pod koniec września 1939 dostał się do niewoli niemieckiej. Internowany w Oflagu II B Arnswalde prowadził kursy rysunku i matematyki, w wolnym czasie portretował współwięźniów. Po zakończeniu działań wojennych wyjechał do Włoch, wstąpił do II Korpusu Polskiego.

Po demobilizacji Korpusu w 1947 zamieszkał w Wielkiej Brytanii i tam spędził resztę życia. Założył w Londynie Polską Szkołę Malarstwa, która kontynuowała tradycje Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego. Dożywotnio pełnił funkcję prezesa Zrzeszenia Plastyków Polskich w Wielkiej Brytanii. Poza praca pedagogiczną publikował artykuły na tematy związane z malarstwem.

Był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[3].

W 1963 podczas wystawy w Drian Gelleries w Londynie poznał lekarkę Cicely Saunders, która kupiła jeden z jego obrazów. Tak rozpoczęta znajomość przerodziła się w związek, ale Marian Bohusz-Szyszko miał w Polsce żonę, z którą był w separacji. Jako gorliwy katolik nie myślał o rozwodzie. Dopiero pięć lat po śmierci żony poślubił Cicely Saunders, para przeżyła razem piętnaście lat. Marian Bohusz-Szyszko zmarł w założonym przez żonę hospicjum św. Krzysztofa w Londynie.

Był malarzem ekspresjonistą przywiązującym ogromną wagę do doboru barw, tematyka jego obrazów była bardzo zróżnicowana, ale w drugiej połowie życia znaczna część obrazów przedstawiała tematy sakralne. Marian Bohusz-Szyszko był wielokrotnie nagradzany m.in. nagrodą malarską Fundacji Alfreda Jurzykowskiego i Garby Prize. Wiele prac jego pędzla znajduje się w kościołach i kaplicach w Londynie oraz w muzeach w Warszawie, Gdańsku, Krakowie. Niemały zbiór obrazów znajduje się w londyńskim hospicjum św. Krzysztofa, gdzie spędził schyłek życia.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Łoza 1938 ↓, s. 734.
  2. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931 roku, s. 384.
  3. ↑ Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 95. docplayer.pl. [dostęp 2016-10-13].
  4. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 26, Nr 5 z 31 grudnia 1978. 
  5. ↑ Błędnie podana tożsamość Maria Bohusz-Szyszko. Por. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 28, Nr 5 z 31 grudnia 1973. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie