Marian Bolesławicz

Marian Bolesławicz
Ilustracja
pułkownik dyplomowany artylerii pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1890
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1980
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

od 1914

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Artylerii
DOGen. „Kraków”
DOGen. „Warszawa”
4 Armia
Dowództwo Artylerii Obrony Warszawy
DOK I
Oddział IV SG
27 Pułk Artylerii Polowej
DOK V
DOK IV
Armia „Łódź”
9 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca baterii
dowódca dywizjonu
szef artylerii DOGen.
szef sztabu okręgu korpusu
dowódca pułku artylerii
szef oddziału
zastępca dowódcy okręgu korpusu
dowódca etapów armii
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Korony Rumunii
Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka dyplomowanych oficerów Sztabu Generalnego II Rzeczypospolitej
Grób Mariana Bolesławicza na cmentarzu Gunnersbury w Londynie

Marian Bolesławicz vel Marian Fornal[1] (ur. 6 sierpnia 1890 w Rzeszowie, zm. 9 stycznia 1980 w Londynie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych, w 1962 roku mianowany przez Prezydenta RP na uchodźstwie honorowym generałem brygady.

Życiorys

Marian Bolesławicz urodził się w rodzinie Zygmunta Fornala. 8 czerwca 1912 roku złożył ustny egzamin maturalny w c.k. I Gimnazjum w Rzeszowie[2]. W tym samym roku rozpoczął studia na filozoficzne i prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był członkiem Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego (od 1912) w rodzinnym mieście. Pełnił funkcje instruktora i zastępcy komendanta ZS w Rzeszowie. W 1914 został powołany do cesarskiej i królewskiej armii[1].

15 sierpnia 1914 roku został przeniesiony do Legionów Polskich. Początkowo służył jako dowódca kompanii w półbatalionie Mariana Kukiela. 26 września 1914 roku został przeniesiony do 1 pułku piechoty, a 15 listopada tego roku do II dywizjonu 1 pułku artylerii[1]. Dowodził 2 baterią haubic i dywizjonem. 26 maja 1915 roku został awansowany na podporucznika, a 1 grudnia tego roku na porucznika[3]. W lipcu 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, wcielony został do cesarskiej i królewskiej armii. W październiku 1918 roku leczył się w wojskowym szpitalu w Zakopanem, gdzie 31 października t. r. dowodził akcją rozbrajania Austriaków.

W listopadzie 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany szefem artylerii Dowództwa Okręgu Generalnego „Kraków”. W styczniu 1919 roku został awansowany na kapitana[4]. W kwietniu tego roku przeniesiony został do Warszawy na identyczne stanowisko w Dowództwie Okręgu Generalnego „Warszawa”. We wrześniu tego roku oddelegowany został do dowództwa Armii gen. Hallera, a w następnym miesiącu do Ministerstwa Spraw Wojskowych. 2 stycznia 1920 roku rozpoczął naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W kwietniu tego roku, w czasie trwającej wojny z bolszewikami, skierowany został na front. Pełnił służbę w dowództwie 4 Armii i Dowództwie Etapu na Ukrainie, a od sierpnia w Dowództwie Artylerii Obrony Warszawy. Po zakończeniu działań wojennych kontynuował studia wojskowe.

We wrześniu 1921 roku ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej, otrzymał „pełne kwalifikacje do służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” i przydział do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko zastępcy szefa sztabu[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 36. lokatą w korpusie oficerów artylerii[6]. W październiku 1924 roku przeniesiony został do Oddziału IV Sztabu Generalnego[7], w którym powierzono mu obowiązki wojskowego komisarza kolejowego[8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[9].

W listopadzie 1925 roku objął dowództwo 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu[10]. Z dniem 31 października 1926 roku wyznaczony został na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[11][12]. Po dwóch latach praktyki sztabowej, w grudniu 1928, wyznaczony został na stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Głównego. 5 lutego 1930 został mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[13][14]. Po reorganizacji został pomocnikiem dowódcy Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[15]. 30 października 1935 roku mianowany został pomocnikiem dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[16][17]. 5 lipca 1939 oddany został do dyspozycji dowódcy okręgu, gen. bryg. Wiktora Thommée, a 5 sierpnia tego roku został jego drugim zastępcą[18].

Z chwilą rozpoczęcia kampanii wrześniowej objął stanowisko dowódcy etapów Armii „Łódź”[19]. Od 13 września kierował obroną rejonu Dorohusk-Włodzimierz-Kowel. Dostał się do niewoli radzieckiej i był więziony do sierpnia 1941 roku, w tym w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[20][21]. Od września 1941 roku do maja 1942 roku dowodził 9 Dywizją Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. W następnym miesiącu został zastępcą komendanta Ośrodka Zapasowego. Następnie był dowódcą Bazy i Etapów Armii Polskiej na Wschodzie. W lipcu 1943 roku rozpoczął służbę w Dowództwie Jednostek Wojskowych w Wielkiej Brytanii, a w listopadzie tego roku przeniesiony został do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Od stycznia 1945 roku do września 1946 był członkiem Wojskowego Trybunału Orzekającego. Po demobilizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Osiedlił się w Londynie.

W marcu 1958 roku został powołany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie do składu drugiej Rady Rzeczypospolitej Polskiej[22]. Prezydent RP na Uchodźstwie August Zaleski mianował go honorowym generałem brygady ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1962 roku[4].

Był prezesem łódzkiego okręgu wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1938)[23] oraz osadnikiem wojskowym w osadzie Owadno, gmina Werba, na Wołyniu[24].

Zmarł 9 stycznia 1980 roku w Londynie. Pochowany został na cmentarzu Gunnersbury.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Wykaz Legionistów ↓.
  2. Spis maturzystów 1938 ↓, s. XI, XX.
  3. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 33.
  4. a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 77.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 77, 715, 814.
  6. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 187.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 613.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 11, 638, 737.
  9. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 731.
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 117 z 05.11.1925 r.
  11. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 50 z 24.11.1926 r.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429, 448.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 68.
  14. Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 22.
  15. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175, 465.
  16. Jarno 2001 ↓, s. 137 według autora obowiązki pomocnika dowódcy OK IV objął 15 listopada 1935 roku.
  17. Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 77 autorzy podali, że na stanowisku pomocnika dowódcy OK IV pozostawał od grudnia 1935 roku do września 1939 roku, nie wspominając o wyznaczeniu go 5 sierpnia 1939 roku na stanowisko II zastępcy dowódcy OK IV.
  18. Jarno 2001 ↓, s. 137.
  19. Jarno 2001 ↓, s. 317, 339.
  20. Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 67. ISBN 83-85015-66-3.
  21. Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 3. [dostęp 2015-11-20].
  22. Ogłoszenie z dnia 25 marca 1958 r. Głównego Komisarza Wyborczego o składzie drugiej Rady Rzeczypospolitej Polskiej Dz.U.R.P. z 1958 r. nr 3, poz. 7 [dostęp 2022-07-13].
  23. Piętnastolecie LOPP. Warszawa 1938, s. 194.
  24. Osadnicy wojskowi 2012 ↓, s. 15.
  25. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  26. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 10 z 15 maja 1928.
  27. Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928. 
  28. Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314).
  29. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  30. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 15 z 11.11.1928.
  31. a b Na podstawie fotografii [1].
  32. a b Na podstawie fotografii [2].
  33. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Za wierną służbe 4.jpg
Autor: Saper65, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odznaka Za Wierną Służbę.
Odznaka Sztabu Generalnego.jpg
Autor: Gruzin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka Sztabu Generalnego WP
Marian Bolesławicz.jpg
Autor: Brak, Licencja: CC0
Marian Bolesławicz - pułkownik Wojska Polskiego