Marian Dąbrowski (1882–1925)

Marian Dąbrowski
Ilustracja
Marian Dąbrowski w mundurze Wojska Polskiego
major oświatowy major oświatowy
Data i miejsce urodzenia

8 września 1882
Warszawa

Data i miejsce śmierci

30 września 1925
Kosów

Przebieg służby
Lata służby

1918–1925

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Ministerstwo Spraw Wojskowych

Stanowiska

szef wydziału

Późniejsza praca

kierownik Departamentu Wyznań Niekatolickich w MSW

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920-1941)

Marian Dąbrowski (ur. 8 września 1882[1], zm. 30 września 1925 w Kosowie) – polski żołnierz, major oświatowy Wojska Polskiego, publicysta; młodszy brat Józefa, od 1911 mąż Marii Dąbrowskiej, wolnomularz[2].

Życiorys

Wziął udział w przygotowaniu i przeprowadzeniu strajku szkolnego w 1905. Członek Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) i członek kolejnych organizacji bojowych PPS. Od 1906 w PPS–Frakcji. Studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie nauki społeczne i historyczne w Brukseli. W 1908 przebywał na emigracji w Brukseli będąc członkiem PPS. W latach 1912-1914 przebywał w Londynie, gdzie był mężem zaufania KTSSN i Związku Strzeleckiego. W październiku 1914 roku oddelegowany do PON, gdzie był redaktorem Legionisty Polskiego[3]. 24 marca 1917 roku awansował na chorążego[4]. 11 kwietnia 1917 roku został wyznaczony na stanowisko kierownika Referatu dla Spraw Oświatowych w Komendzie Legionów Polskich[5].

Był pracownikiem Biura Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu[6]. Podczas kryzysu przysięgowego jako jeden z nielicznych nie podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu i jego rozkazom, nie podał się do dymisji.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów administracji (dział naukowo-oświatowy)[7]. W 1924 roku pełnił służbę w Oddziale Wyszkolenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. W styczniu 1925 powierzono mu pełnienie obowiązków szefa Wydziału Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych[8]. Zmarł w wyniku niezdiagnozowanej na czas choroby serca. Pochowany został na Cmentarzu Ewangelickim w Warszawie, później przeniesiony do grobowca rodzinnego na Powązkach (kwatera 213-1-27,28)[9].

Publikacje (wybór)

  • Dzieje założenia Państwa Belgijskiego (1913)[10]
  • Żołnierz I-ej brygady i kampania na Wołyniu (1919)[11]
  • Różaniec życia i śmierci (1924)[12]

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. Marian Dąbrowski w wykazie Legionistów Polskich 1914-1918. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  2. Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928, Warszawa 1984, s. 232.
  3. Jerzy Z. Pająk, Zjazd wiedeński Polskiej Organizacji Narodowej (29-30 listopada 1914), w: "Rocznik Świętokrzyski", Ser. A – Nauki Humanistyczne, 1998, t. 25, s. 103.
  4. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 34.
  5. Odprawy Komendy Legionów Polskich, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I.120.1.295b, s. 225 [1].
  6. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
  7. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 367.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 stycznia 1925 roku, s. 14.
  9. Cmentarz Stare Powązki: LEOPOLD DĄBROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-10].
  10. Marian Dąbrowski, Dzieje założenia państwa belgijskiego w zarysie, polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  11. Marian Dąbrowski, Kampanja na Wołyniu : (2.IX.1915 r.-8.X.1916 r.), polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  12. Marian Dąbrowski, Różaniec życia i śmierci : opowiadania z cyklu "Żołnierz I brygady" zebrane na 10-lecie czynu legjonowego, polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  13. M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Wacław Dąbrowski (grób).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób rektora Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego - Wacława Dąbrowskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Marian Dąbrowski, ur. 1882.jpg
Marian Dąbrowski, ur. 1882, zm. 1925. Major oświatowy Wojska Polskiego, publicysta, młodszy brat Józefa, od 1911 mąż Marii Dąbrowskiej.