Marian Dąbrowski (1882–1925)

Marian Dąbrowski
Ilustracja
Marian Dąbrowski w mundurze Wojska Polskiego
major oświatowy major oświatowy
Data i miejsce urodzenia

8 września 1882
Warszawa

Data i miejsce śmierci

30 września 1925
Kosów

Przebieg służby
Lata służby

1918–1925

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Ministerstwo Spraw Wojskowych

Stanowiska

szef wydziału

Późniejsza praca

kierownik Departamentu Wyznań Niekatolickich w MSW

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920-1941)

Marian Dąbrowski (ur. 8 września 1882[1], zm. 30 września 1925 w Kosowie) – polski żołnierz, major oświatowy Wojska Polskiego, publicysta; młodszy brat Józefa, od 1911 mąż Marii Dąbrowskiej, wolnomularz[2].

Życiorys

Wziął udział w przygotowaniu i przeprowadzeniu strajku szkolnego w 1905. Członek Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) i członek kolejnych organizacji bojowych PPS. Od 1906 w PPS–Frakcji. Studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie nauki społeczne i historyczne w Brukseli. W 1908 przebywał na emigracji w Brukseli będąc członkiem PPS. W latach 1912-1914 przebywał w Londynie, gdzie był mężem zaufania KTSSN i Związku Strzeleckiego. W październiku 1914 roku oddelegowany do PON, gdzie był redaktorem Legionisty Polskiego[3]. 24 marca 1917 roku awansował na chorążego[4]. 11 kwietnia 1917 roku został wyznaczony na stanowisko kierownika Referatu dla Spraw Oświatowych w Komendzie Legionów Polskich[5].

Był pracownikiem Biura Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu[6]. Podczas kryzysu przysięgowego jako jeden z nielicznych nie podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu i jego rozkazom, nie podał się do dymisji.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów administracji (dział naukowo-oświatowy)[7]. W 1924 roku pełnił służbę w Oddziale Wyszkolenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. W styczniu 1925 powierzono mu pełnienie obowiązków szefa Wydziału Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych[8]. Zmarł w wyniku niezdiagnozowanej na czas choroby serca. Pochowany został na Cmentarzu Ewangelickim w Warszawie, później przeniesiony do grobowca rodzinnego na Powązkach (kwatera 213-1-27,28)[9].

Publikacje (wybór)

  • Dzieje założenia Państwa Belgijskiego (1913)[10]
  • Żołnierz I-ej brygady i kampania na Wołyniu (1919)[11]
  • Różaniec życia i śmierci (1924)[12]

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. Marian Dąbrowski w wykazie Legionistów Polskich 1914-1918. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  2. Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928, Warszawa 1984, s. 232.
  3. Jerzy Z. Pająk, Zjazd wiedeński Polskiej Organizacji Narodowej (29-30 listopada 1914), w: "Rocznik Świętokrzyski", Ser. A – Nauki Humanistyczne, 1998, t. 25, s. 103.
  4. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 34.
  5. Odprawy Komendy Legionów Polskich, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I.120.1.295b, s. 225 [1].
  6. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
  7. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 367.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 stycznia 1925 roku, s. 14.
  9. Cmentarz Stare Powązki: LEOPOLD DĄBROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-10].
  10. Marian Dąbrowski, Dzieje założenia państwa belgijskiego w zarysie, polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  11. Marian Dąbrowski, Kampanja na Wołyniu : (2.IX.1915 r.-8.X.1916 r.), polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  12. Marian Dąbrowski, Różaniec życia i śmierci : opowiadania z cyklu "Żołnierz I brygady" zebrane na 10-lecie czynu legjonowego, polona.pl [dostęp 2020-05-10].
  13. M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Marian Dąbrowski, ur. 1882.jpg
Marian Dąbrowski, ur. 1882, zm. 1925. Major oświatowy Wojska Polskiego, publicysta, młodszy brat Józefa, od 1911 mąż Marii Dąbrowskiej.
PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Wacław Dąbrowski (grób).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób rektora Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego - Wacława Dąbrowskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie