Marian Duś

Marian Duś
Biskup tytularny Thenae
In Cruce salus
W Krzyżu zbawienie
Kraj działaniaPolska
Data i miejsce urodzenia25 czerwca 1938
Róża
Data i miejsce śmierci9 września 2021
Warszawa
Biskup pomocniczy warszawski
Okres sprawowania1986–2013
Wyznaniekatolicyzm
Kościółrzymskokatolicki
Prezbiterat9 czerwca 1968
Nominacja biskupia21 grudnia 1985
Sakra biskupia6 stycznia 1986
Sukcesja apostolska
Data konsekracji6 stycznia 1986
MiejscowośćWarszawa
Miejscearchikatedra św. Jana Chrzciciela
KonsekratorJózef Glemp
WspółkonsekratorzyWładysław Miziołek
Kazimierz Romaniuk

Marian Duś (ur. 25 czerwca 1938 w Róży, zm. 9 września 2021 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor filozofii w zakresie nauk społecznych, biskup pomocniczy warszawski w latach 1986–2013, od 2013 biskup pomocniczy senior archidiecezji warszawskiej.

Życiorys

Urodził się w 25 czerwca 1938 w Róży koło Dębicy. W latach 1952–1956 kształcił się w Technikum Mechanicznym w Dębicy. Od 1956 do 1957 był pracownikiem Zakładów Gumowych w Dębicy. W 1957 podjął studia w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku, gdzie przez dwa lata kształcił się w zakresie filozofii. W 1959 po otrzymaniu powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej przeniósł się na Katolicki Uniwersytet Lubelski, gdzie na Sekcji Filozofii Praktycznej Wydziału Filozoficznego kontynuował studia filozoficzne. W ich trakcie pełnił m.in. funkcje prezesa Koła Nauk Społecznych przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, wiceprezesa Sądu Koleżeńskiego Zrzeszenia Studentów Polskich i kierownika męskiego domu akademickiego. Studia ukończył w 1963 uzyskaniem magisterium. Następnie podjął starania o dokończenie studiów we wrocławskim seminarium duchownym, w międzyczasie odbywając roczny staż pracy w Puławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego. Studia teologiczne odbył jednak w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie w latach 1964–1968. 9 czerwca 1968 został w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie wyświęcony na prezbitera przez kardynała Stefana Wyszyńskiego[1]. W 1970 rozpoczął studia doktoranckie na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Tamże na podstawie dysertacji Postawy religijne mieszkańców nowego osiedla «Polna» uzyskał w 1973 doktorat z filozofii w zakresie nauk społecznych[1][2].

W latach 1968–1970 pracował jako wikariusz w parafii św. Mikołaja w Grójcu. Latem 1970 zastępował w obowiązkach kapelana kaplicy w Guzowie[1]. Od 1977 do 1986 był proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie[1][3]. W 1979 został mianowany dziekanem dekanatu piaseczyńskiego oraz sekretarzem archidiecezjalnej rady kapłańskiej. W tym samym roku otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu[1].

W latach 1971–1977 pełnił funkcję prefekta w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie[1]. Od 1973 do 1988 prowadził wykłady z katolickiej nauki społecznej w warszawskim seminarium i mieszczącym się przy nim Akademickim Studium Teologii Katolickiej[1][2].

7 grudnia 1985 został ustanowiony biskupem pomocniczym archidiecezji warszawskiej ze stolicą tytularną Thenae[1]. Prekonizowany został 21 grudnia 1985[4]. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1986 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, z towarzyszeniem biskupów pomocniczych warszawskich: Władysława Miziołka i Kazimierza Romaniuka[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In Cruce salus” (W Krzyżu zbawienie)[5]. 11 stycznia 1986 został mianowany wikariuszem generalnym archidiecezji[1]. W kurii metropolitalnej objął urzędy przewodniczącego: Wydziału Duszpasterstwa, Wydziału Budowy Kościołów i Spraw Sakramentalnych oraz Wydziału Administracji Ogólnej i Spraw Personalnych. Został opiekunem dekanalnym ojców duchownych oraz ćwiczeń duchowych dla kapłanów. Administrował budynkami Nuncjatury Apostolskiej w Warszawie. Objął funkcję prezesa Prymasowskiej Rady Budowy Kościołów, a także prezesa Zarządu Fundacji Budowy Świątyni Opatrzności Bożej. Wszedł w skład: archidiecezjalnej rady administracyjnej, rady biskupiej, rady kapłańskiej (jako zastępca przewodniczącego), kolegium konsultorów i rady ds. ekonomicznych[1][6]. Uczestniczył w IV Synodzie Archidiecezji Warszawskiej jako członek komisji głównej i przewodniczący sekretariatu[6]. W 1998 został mianowany prałatem gremialnym Kapituły Metropolitalnej Warszawskiej. W kapitule pełnił funkcję dziekana[7][8]. 4 listopada 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z funkcji biskupa pomocniczego archidiecezji warszawskiej[9][10]. Na emeryturze został rezydentem w parafii św. Anny w Warszawie, gdzie otrzymał do dyspozycji mieszkanie po prymasie Józefie Glempie[11][12][13].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Komisji ds. Budownictwa Kościołów, Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego, Komisji ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego[1], Komisji ds. Duchowieństwa i Komisji ds. Misyjnych[3]. Pełnił również funkcje krajowego duszpasterza policji i krajowego duszpasterza kobiet[14]. W 1994 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego warszawskiego Piotra Jareckiego[15].

Zmarł 9 września 2021 w Warszawie. 14 września 2021 został pochowany w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie[16].

Wyróżnienia

W 2003 otrzymał Medalion Pieta Miednoje 1940, przyznany przez Warszawskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 roku[17].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 34–35. ISBN 83-7052-900-3.
  2. a b Kronika X-lecia Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie. „Warszawskie Studia Teologiczne”. XIII/2000. s. 235. ISSN 0209-3782. [dostęp 2013-12-08]. 
  3. a b Szesnastolecie sakry biskupiej bp Mariana Dusia (sylwetka). ekai.pl, 2002-01-06. [dostęp 2013-08-13].
  4. K.R. Prokop. Sukcesja święceń biskupich pasterzy Kościoła warszawskiego (1798–2007). „Prawo Kanoniczne”. R. 53, nr 1–2, s. 349, 2010. ISSN 0551-911X. [dostęp 2017-11-04]. 
  5. Marian Duś na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-12-31].
  6. a b Nota biograficzna Mariana Dusia na stronie archidiecezji warszawskiej. archidiecezja.warszawa.pl. [dostęp 2015-02-16].
  7. Kapituła Metropolitalna Warszawska. archidiecezja.warszawa.pl. [dostęp 2015-02-16].
  8. P. Chmieliński. Kapituła metropolitalna warszawska. „Niedziela”. 50/2003 (edycja warszawska st.). ISSN 0208-872X. [dostęp 2015-02-16]. 
  9. Rinuncia di Ausiliare di Warszawa (Polonia) e nomina di nuovi Ausiliari (wł.). press.vatican.va, 2013-11-04. [dostęp 2013-11-04].
  10. Warszawa: Bp Marian Duś przechodzi na emeryturę. Ks. prał. Józef Górzyński i ks. prał. Rafał Markowski – biskupami pomocniczymi. episkopat.pl (arch.), 2013-11-04. [dostęp 2017-01-09].
  11. Parafia św. Anny w Wilanowie. archidiecezja.warszawa.pl (arch.). [dostęp 2015-07-27].
  12. List Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego do kapłanów Archidiecezji Warszawskiej. archidiecezja.warszawa.pl (arch.). [dostęp 2015-02-16].
  13. J. Osowski: Kardynał Nycz do księży: wyjdźcie nawet do niewierzących. gazeta.pl, 2013-12-25. [dostęp 2013-12-26].
  14. G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 75–76. ISBN 83-911554-0-4.
  15. Marian Duś (ang.). catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-08-13].
  16. Archidiecezja Warszawska pożegnała dziś bp. Mariana Dusia. Spoczął w Świątyni Opatrzności Bożej. archwwa.pl, 2021-09-14. [dostęp 2021-09-14].
  17. Honorowy Medalion Pamięci Pieta Miednoje 1940 r.. panstwowa.policja.pl. [dostęp 2020-01-23].

Linki zewnętrzne