Marian Grodzki

Marian Grodzki
Ilustracja
por. Marian Grodzki (przed 1929)
kapitan lekarz kapitan lekarz
Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1895
Brodnica

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

14 Pułk Artylerii Polowej,
VIII Batalion Sanitarny,
Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego,
DOK VII,
30 Pułk Piechoty,
38 Pułk Piechoty,
3 Pułk Lotniczy,
4 Szp. Okr.,
57 Pułk Piechoty,
PUWFiPW

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Walecznych (1920-1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Marian Grodzki[1] (ur. 7 grudnia 1895 w Brodnicy, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan lekarz Wojska Polskiego, doktor nauk medycznych, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 7 grudnia 1895[2] w Brodnicy. Był synem Leonarda i Heleny z domu Ślążyk. Kształcił się w rodzinnym mieście oraz w gimnazjum w Grudziądzu. Podjął studia medyczne na Uniwersytecie w Poznaniu[3]. Podczas I wojny światowej 1914–1918 służył w szeregach Armii Cesarstwa Niemieckiego.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego dekretem w listopadzie 1918. Podczas walk o niepodległość służył w szeregach 14 pułku artylerii polowej. Został awansowany do stopnia porucznika w korpusie oficerów administracji sanitarnych ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4][5]. W latach 20. był oficerem VIII batalionu sanitarnego z Poznania. Z tej jednostki był przydzielony do Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, gdzie w ciągu roku 1921/1922 był lekarzem szkoły, ponadto prowadził tam ćwiczenia z antropometrii, wykłady, badania lekarskie i pomiary oraz ukończył Oficerski Kurs Wychowania Fizycznego 1922/1923[6]. W 1923 służył ponownie w VIII batalionie sanitarnym[7], a w 1924 jako oficer nadetatowy tej jednostki służył w Oddziale Wyszkolenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu[8]. Później był oficerem 30 pułku piechoty. W 1927 jako oficer 38 pułku piechoty w Przemyśla był odkomenderowany na studia na Uniwersytecie Poznańskim[9]. Uzyskał stopień doktora nauk medycznych. Od 1929 był lekarzem w 3 pułku lotniczym. W 1932 jako porucznik w korpusie oficerów sanitarnych podlekarzy był w kadrze zapasowej 4 Szpitala Okręgowego w Łodzi[10]. W 1934 był lekarzem w 57 pułku piechoty w Poznaniu. W latach 30. został awansowany na stopień kapitana. Przed 1939 był oficerem Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.

Działał na polu sportowym. Był pierwszym prezesem założonego w Poznaniu 31 października 1926 Polskiego Związku Hokeja na Trawie[11].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[12]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[14].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego był określany jako „Marian II Grodzki” celem odróżnienia innego oficera o tej samej tożsamości.
  2. ↑ Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 podały datę urodzenia 12 lipca 1895. W Roczniku Oficerskim 1932 wskazano datę urodzenia 7 grudnia 1895.
  3. ↑ CAW WBH, Kolekcja Krzyża Zasługi, „KZ 17-353”.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1258.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10142.
  6. ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 8, 9, 11, 12, 29.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1165.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 56, 1057.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 718, 744.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 336, 870.
  11. ↑ Andrzej Sikorski, 80 lat hokeja na trawie, przewodnik-katolicki.pl [dostęp 2018-11-13].
  12. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak, Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, Warszawa: Alfa, 1989, s. 305, ISBN 83-7001-294-9.
  13. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  14. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie, policja.pl [dostęp 2017-10-01].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Marian Grodzki (-1929).jpg
por. Marian Grodzki (Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów w Poznaniu)