Marian Józef Ryx

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	19 czerwca 1910
Miejscowość	Petersburg
Konsekrator	Wincenty Kluczyński
Współkonsekratorzy	Stefan Denisewicz; Augustyn Łosiński
Konsekrowani biskupi
Paweł Kubicki	1 grudnia 1918

Marian Józef Ryx
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	10 grudnia 1853 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	1 czerwca 1930 ; Kraków
Miejsce pochówku	bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu
	Biskup diecezjalny sandomierski
Okres sprawowania	1910–1930
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	25 lipca 1879
Nominacja biskupia	7 kwietnia 1910
Sakra biskupia	19 czerwca 1910

Marian Józef Ryx (ur. 10 grudnia 1853 w Warszawie, zm. 1 czerwca 1930 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, rektor seminarium duchownego w Sandomierzu w latach 1895–1907, biskup diecezjalny sandomierski w latach 1910–1930.

Życiorys

Urodził się 10 grudnia 1853 w Warszawie^[1]. Jego rodzicami byli Kazimierz i Józefa z domu Szylingów^[2]. Uczęszczał do gimnazjum w Radomiu^[3]. Od 1873 zdobywał formację w seminarium duchownym w Sandomierzu^[4], a od 1876 studiował w Akademii Duchownej w Petersburgu^[1], gdzie w 1880 uzyskał magisterium z teologii^[5]. Na prezbitera został wyświęcony 25 lipca 1879 w Sandomierzu^[1] przez miejscowego biskupa diecezjalnego Michała Juszyńskiego^[4].

Był rektorem kościoła św. Józefa w Sandomierzu^[1], a od 1886 proboszczem parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Wierzbicy^[6]. W 1880 podjął wykłady w sandomierskim seminarium duchownym^[1], zaś w latach 1895–1907 piastował urząd rektora uczelni^[4]. W 1892 został mianowany kanonikiem sandomierskim, a w 1903 oficjałem^[7]. Po śmierci ordynariusza Stefana Aleksandra Zwierowicza^[1] od 10 stycznia 1908 zarządzał diecezją sandomierską^[3].

7 kwietnia 1910 papież Pius X mianował go biskupem diecezjalnym diecezji sandomierskiej. Święcenia biskupie otrzymał 19 czerwca 1910 w Petersburgu^[3]. Konsekrował go arcybiskup metropolita mohylewski Wincenty Kluczyński w asyście Stefana Denisewicza, biskupa pomocniczego mohylewskiego, i Augustyna Łosińskiego, biskupa diecezjalnego kieleckiego^[8]. Rządy w diecezji objął 3 lipca 1910^[7]. W ich trakcie przeprowadził pierwszy synod diecezjalny (1923), zorganizował niższe seminarium duchowne^[3], odnowił katedrę sandomierską, utworzył 13 parafii, a także powiększył liczbę dekanatów z 7 do 21^[9].

Sporadycznie uczestniczył w zjazdach Episkopatu Polski, nie brał udziału w pracach żadnej jego komisji^[1]. W 1918 udzielił sakry biskupowi pomocniczemu sandomierskiemu Pawłowi Kubickiemu^[8]. W 1912 był uczestnikiem kongresu eucharystycznego w Wiedniu^[3].

Zmarł 1 czerwca 1930 w Krakowie^[9]. Został pochowany w podziemiach katedry w Sandomierzu^[1].

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h K. Krasowski: Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny. Poznań: Bene Nati, 1996, s. 214–215. ISBN 83-86675-03-9.
↑ J. Wiśniewski: Biskupi sandomierscy. Radom: Druk. Jana Kantego Trzebińskiego, 1913, s. 30–31. [dostęp 2019-06-03].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Nota biograficzna Mariana Józefa Ryxa na dawnej stronie diecezji sandomierskiej. sandomierz.opoka.org.pl (arch.). [dostęp 2015-12-31].
↑ ^a ^b ^c H. Czernik. Ś. p. Ksiądz Biskup Marjan Ryx. „Ateneum Kapłańskie”. R. 16, t. 26, z. 2, s. 185–189, sierpień–wrzesień 1930. [dostęp 2015-12-31].
↑ Zgon śp. Ks. biskupa Ryxa. „Nowy Kurjer”. R. 41, nr 128, s. 2, 4 czerwca 1930. Wydawnictwo „Nowego Kurjera”. [dostęp 2015-12-31].
↑ Proboszczowie Parafii pw. św. Stanisława BM w Wierzbicy. parafiawierzbica.lh.pl (arch.). [dostęp 2018-05-29].
↑ ^a ^b P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 389. ISBN 83-211-1311-7.
↑ ^a ^b Marian Józef Ryx. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2015-12-31]. (ang.).
↑ ^a ^b Śp. Biskup sandomierski ks. Marjan Ryx. „Czas”. R. 82, nr 125, s. 2, 3 czerwca 1930. Spółka Wydawnicza „Czas”. [dostęp 2015-12-31].