Marian Jaeschke

Marian Stanisław Jaeschke
Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1904
Tartaków

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1980
Łódź

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

malarstwo, rysunek

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Nagrody

Nagroda Miasta Łodzi
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (2-krotnie) Nagroda Prezesa Rady Ministrów

Marian Stanisław Jaeschke [1](ur. 12 grudnia 1904 w Tartakowie[2][3], zm. 9 lutego 1980[4] w Łodzi[3]) – polski artysta malarz.

Życiorys

Marian Jaeschke był synem Ludwika i Marii Jaechke. Ukończył 8-klasowe gimnazjum, szkołę Jarockiego i szkołę Weissa[3] W latach 1924–1929 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jego nauczycielami byli: W Jarocki i Wojciech Weiss, a także Felicjan Kowarski. Jaeschke przeniósł się w 1929 na ASP w Warszawie, na której uczył się u F. Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego[3].

Jaeschke w Warszawie uzyskał dyplom i uprawnienia pedagoga, działał w grupie Pryzmat[5][6], której był współzałożycielem, uczestniczył w wystawach Instytutu Propagandy Sztuki i Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, swoje prace wystawiał także Krakowie, Łodzi, Poznaniu[3]. W 1937 uzyskał dyplom z malarstwa[6] i wyjechał na stypendium do Paryża, Drezna i Berlina[3].

Jeschke w powstaniu warszawskim utracił swój cały artystyczny dorobek, a po zakończeniu walki zbrojnej[6] w 1944[3] wywieziono go do Niemiec. Po zakończeniu II wojny przebywał w Bambergu, w którym tworzył i wystawiał rysunki[6] w muzeum Alte Hofhaltung(niem.)[3]. W 1947 powrócił do Polski i zamieszkał w Łodzi, gdzie podjął pracę wykładowcy liternictwa i rysunku w Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, którą zapewnił mu Leon Ormezowski – pierwszy dyrektor szkoły. Od 1948 Jaeschke uczył malarstwa, a w okresie od 1958 do 1960 sprawował funkcję prorektora uczelni. Następnie został dziekanem Wydziału Tkaniny i Wydziału Ubioru oraz kierownikiem Studium Kształcenia Podstawowego. W 1974 przeszedł na emeryturę jako profesor nadzwyczajny uczelni[6]. Był członkiem Okręgu Łódzkiego Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP)[4].

Marian Jaeschke zmarł 9 lutego 1980. Jego pogrzeb odbył się 12 lutego 1980 na cmentarzu Doły w Łodzi[4].

Sztuka

Marian Jaeschke był przedstawicielem postimpresjonizmu[6], uprawiał malarstwo kolorystyczne[5], malował głównie martwe natury, kompozycje, pejzaże oraz portrety. Tworzył również w technice rysunku[6].

Przed II wojną światową wraz z F. Kowarskim i L. Pękalskim uczestniczył w malowaniu plafonów na Wawelu[3]. Jaeschke uprawiał również malarstwo ścienne, jest współautorem polichromii w kościele Matki Boskiej Zwycięskiej w Łodzi zrealizowanej w latach 1952–1954 (współautorzy: Zdzisław Sikorski i Albin Łubniewicz), był odpowiedzialny za polichromię w nawie głównej oraz sgraffita w nawach bocznych[3].

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. ↑ Bożena Kowalska, Polska awangarda malarska, 1945-1980: szanse i mity, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1988, ISBN 978-83-01-07916-1 [dostęp 2022-09-23] (pol.).
  2. ↑ Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969 [dostęp 2022-09-23] (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j Marian Jaeschke – malarz, Polska, baza artystów Agra-Art, sztuka.agraart.pl [dostęp 2022-04-15].
  4. ↑ a b c d e Nekrologi, „Dziennik Popularny” (33 (9501)), 12 lutego 1980.
  5. ↑ a b Iga Knysak, „Każdy człowiek zostawia swój ślad” – Andrzej Jocz o Teresie Tyszkiewicz, „TECHNE. Seria Nowa” (3), 2019, s. 215–222, DOI: 10.18778/2084-851X.07.11, ISSN 2084-851X [dostęp 2022-04-15].
  6. ↑ a b c d e f g Marian Jaeschke (1904–1980). Malarstwo, rysunek – archiwum Łódź-Art, lodz-art.eu [dostęp 2022-04-15].
  7. ↑ Laureaci Nagrody Miasta Łodzi, Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2022-04-15] (pol.).
  8. ↑ H.M., Wystawa rysunku profesora Mariana Jaeschke (1904-1980), „Życie Uczelni – Biuletyn Informacyjny Politechniki Łódzkiej” (65 (6/2000)), docplayer.pl, grudzień 2000, ISSN 1425-4344 [dostęp 2022-04-16].

Media użyte na tej stronie

POL Odznaka tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej BAR.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
POL Odznaka tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej BAR.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Zasłużony Działacz Kultury.jpg
Autor: Ὄνειροι, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zasłużony Działacz Kultury – odznaka