Marian Mostowiec
 Marian Mostowiec (ze zbiorów NAC) | |
 kapitan | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | 41 Suwalski Pułk Piechoty, 2 Pułk Piechoty KOP „Karpaty”, 1 Pułk Grenadierów Warszawy, 2 Pułk Grenadierów Wielkopolskich, Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich, 1 Brygada Strzelców (PSZ), Kedyw Okręgu Wilno AK, Kedyw miasta Wilno, 6 Wileńska Brygada AK |
| Stanowiska | dowódca plutonu, zastępca dowódcy kompanii, dowódca batalionu piechoty zmotoryzowanej |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca | starszy referent branżowy, kierownik sekcji importowej, starszy referent ekonomiczny ds. planowania |
| Odznaczenia | |
 | |
Marian Mostowiec vel Marian Wichura pseud.: „Lis”, „Łapa” (ur. 14 września 1913 w Warszawie, zm. 3 kwietnia 1979 tamże) – oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, kapitan piechoty służby stałej, cichociemny.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Adama, woźnego w szkole, i Rozalii z Danielskich. W 1932 roku zdał maturę po ukończeniu III Gimnazjum Męskim Związku Nauczycieli Polskich Szkół Średnich w Warszawie. W latach 1933–1935 uczył się w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 października 1935 i 237. lokatą w korpusie oficerów piechoty[1]. Po promocji został wcielony do 41 pułku piechoty w Suwałkach. Od 1936 był instruktorem sportów spadochronowych. Na stopień porucznika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 233. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. W lipcu 1939 został przeniesiony do 2 pułku piechoty KOP „Karpaty”.
We wrześniu 1939 roku walczył jako dowódca plutonu 2. kompanii karabinów maszynowych batalionu KOP „Komańcza” tegoż pułku. 5 września dostał się do niewoli słowackiej, z której zbiegł 20 października i 23 października przekroczył granicę słowacko-węgierską. W listopadzie dotarł do Francji, gdzie służył najpierw w 1 pułku piechoty, a potem w 2 pułku piechoty 1 Dywizji Grenadierów, następnie walczył jako dowódca plutonu w 2 kompanii 2 batalionu strzelców podhalańskich 1 Półbrygady Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. Brał udział w bitwie o Narwik. W czerwcu 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie został skierowany początkowo na stanowisko dowódcy plutonu 1 kompanii ckm 1 batalionu strzelców podhalańskich 1 Brygady Strzelców, następnie na stanowisko zastępcy dowódcy 1 kompanii ckm 1 batalionu ckm Korpusu.
Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 24 sierpnia 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 16 na 17 lutego 1943 roku w ramach operacji „Rasp”. Dostał przydział do Kedywu Okręgu Wilno AK, a od września 1943 roku do Kedywu miasta Wilno („Garnizon”) na stanowisko instruktora dywersji. Prowadził szkolenia w zakresie dywersji oraz metod likwidacji. W kwietniu 1944 roku został przeniesiony do 6 Brygady Dyspozycyjnej (6 Wileńskiej Brygady AK) na stanowisko oficera w dyspozycji dowódcy brygady. Jego zadaniem, jako specjalisty minera, było przygotowanie wysadzenia mostu na rzece Uła koło Marcinkańc w razie wybuchu powstania powszechnego. Od około 13 lipca 1944 roku był dowódcą nowo formowanego pododdziału, który miał być docelowo batalionem piechoty zmotoryzowanej.
Po sierpniu 1944 roku został aresztowany i po ciężkim śledztwie[3] do listopada 1947 roku przebywał w więzieniach lub na zesłaniu w ZSRR. W lipcu 1947 roku internowany w obozie NKWD nr 150 w Griazowcu[4]. Od stycznia 1948 roku pracował jako starszy referent branżowy w Biurze Sprzedaży Przemysłu Precyzyjnego i Optycznego we Wrocławiu, a od stycznia 1949 roku jako kierownik sekcji importowej w Polskim Towarzystwie Maszyn i Narzędzi „Polimpex” Sp. z o.o. w Warszawie.
W okresie od października 1950 roku do maja 1951 roku był ponownie więziony, pod zarzutem szpiegostwa, w więzieniu mokotowskim.
Od stycznia 1952 roku pracował jako księgowy w Cegielni „Ranty” w Giżycku, a w okresie grudzień 1952 roku – wrzesień 1978 roku jako starszy referent ekonomiczny ds. planowania w Spółdzielni Przemysłu Artystycznego „Światowid” w Warszawie.
W 1943 roku ożenił się z Haliną Swic (ur. w 1914 roku). Nie mieli dzieci.
Ordery i odznaczenia
Przypisy
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 9.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 507.
- ↑ Wywiad ze Sławomirem Maciejem Cieślikowskim. [dostęp 2013-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-10)].
- ↑ Dariusz Rogut, Internowani oficerowie Armii Krajowej w sowieckim obozie jenieckim nr 150 w Griazowcu w latach 1947-1948, w: Sowiecki system obozów i więzień, Łódź 2013, s. 88-89.
Bibliografia
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 90–92. ISBN 83-902499-0-1.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 369. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 114–115.
Media użyte na tej stronie
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Marian Mostowiec – cichociemny