Marian Niedenthal

Marian Niedenthal
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1891
Sanok

Data śmierci

?

Przebieg służby
Lata służby

1914–1918

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier,
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty Legionów Polskich,
1 Pułk Piechoty Legionów

Stanowiska

komendant plutonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Późniejsza praca

agronom

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941)

Marian Jan Niedenthal[a] (ur. 16 lipca 1891 w Sanoku, zm. ?) – inżynier leśnictwa, agronom, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Marian Jan Niedenthal urodził się 16 lipca 1891 w Sanoku[1]. Był synem Antoniego i Bronisławy z domu Premik[1][2][3][b]. Był starszym bratem Antoniego (ur. 1894, także oficer wojskowy).

W 1909 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jan Drozd, Leon Kazubski)[11][12][13][14]. Uzyskał tytuł inżyniera leśnika. Był agronomem[15]. Należał do Polskich Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu I wojny światowej na początku sierpnia jako dowódca sanockiego Związku Strzeleckiego poprowadził do Krakowa oddział 120 umundurowanych i uzbrojonych ochotników strzeleckich z organizacji paramilitarnych[16][17], którzy następnie zostali włączeni do 1 pułku piechoty Legionów Polskich[18] tworząc kompanię[19]. Od 6 sierpnia 1914 służył w oddziałach strzeleckich J. Piłsudskiego, później w I batalionie 1 pułku piechoty, od 30 maja 1915 w III batalionie tej jednostki jako sierżant i komendant plutonu. 1 stycznia 1917 awansowany na chorążego. Od marca 1917 przydzielony do Krajowego Inspektoratu Zaciągu (KIZ). Po kryzysie przysięgowym 1 listopada 1917 wcielony do c. i k. armii.

U schyłku wojny w listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich został awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1917[20]. Został awansowany do stopnia kapitana rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem1 czerwca 1919[21][22]. W 1923, 1924 jako były zawodowy oficer był oficerem rezerwowym 1 pułku piechoty Legionów w garnizonie Wilno[23][24]. Po przeniesieniu do rezerwy zamieszkał na terenie Wileńszczyzny. W 1934 jako kapitan rezerwy piechoty był w Oficerskiej Kadrze Okręgowej nr IX jako oficer reklamowany na 12 miesięcy i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Nowogródek[25].

Inne źródło podało, iż Marian Niedenthal urodził się w 1894 jako syn Józefa i Marii z Lewickich, pochodzących z Majdanu Kolbuszowskiego[26].

W publikacji z 1958 Józef Stachowicz podał, że Marian Niedenthal zginął podczas II wojny światowej na terenie ZSRR[27]. Tę informację powtórzył historyk Andrzej Brygidyn[28].

Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Upamiętnienie

Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 jego nazwisko zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939–1945[29] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum (wskazany w gronie zmarłych na terenie ZSRR)[30].

W 1962 Marian Niedenthal został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ Niekiedy zapisywany pod formą nazwiska „Nidental”.
  2. ↑ Antoni Niedenthal był kasjerem (buchalterem) fabryki[4], członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Handlowego w Sanoku[5], radny miejski w Sanoku w 1907[6], hodowcą królików, kur, gołębi[7][8], przewodniczącym Towarzystwa Chowu Drobiu i Gołębi[9], zmarł w 1927[10]

Przypisy

  1. ↑ a b Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 275 (poz. 132).
  2. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 24.
  3. ↑ Wiadomości o zaginionych. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 6, Nr 251 z 22 października 1914. 
  4. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
  5. ↑ Nadesłane. „Goniec Jarosławski”, s. 4, nr 24 z 14 lipca 1906. 
  6. ↑ Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  7. ↑ Skorowidz przemysłowo-handlowy Królestwa Galicyi. Lwów: 1912, s. 882, 883.
  8. ↑ Wystawa pszczelniczo-ogrodnicza wraz z wystawią drobiu i królików. „Gazeta Sanocka”, s. 1–2, nr 92 z 1 października 1905. 
  9. ↑ Alojzy Zielecki, Mieszkańcy. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 429.
  10. ↑ Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 317 (poz. 9). Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. N 1927 (Tom J, s. 307, poz. 9).
  11. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 55.
  12. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 135 z 17 czerwca 1909. 
  13. ↑ Sprawozdanie jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888 – 1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu Wychowawców i Wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Lwów: Drukarnia Urzędnicza we Lwowie, 1938, s. 47.
  14. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-03-22].
  15. ↑ Józef Stachowicz: Apel poległych. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 68.
  16. ↑ Sprawozdanie jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888 – 1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu Wychowawców i Wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Lwów: Drukarnia Urzędnicza we Lwowie, 1938, s. 37.
  17. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 482.
  18. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 491.
  19. ↑ Alojzy Zielecki. Polski ruch niepodległościowy w Sanoku i regionie na tle wydarzeń krajowych przełomu XIX i XX wieku. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 199-200, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  20. ↑ Dekret Naczelnego Wodza Wojsk Polskich o przyjęciu do W.P. oficerów z b. armii austro-węgierskiej (838). „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 646, Nr 26 z 8 marca 1919. 
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 480.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 421.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 126.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 122.
  25. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 10, 1019.
  26. ↑ Znane rody łańcuckie. lancut.pl. [dostęp 2014-11-16].
  27. ↑ Józef Stachowicz: W służbie ojczyzny. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 119.
  28. ↑ Andrzej Brygidyn: Żołnierskimi rzuceni losami. Sanok: 1994, s. 193. ISBN 83-87282-47-2.
  29. ↑ Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 68.
  30. ↑ Zjazd w fotografii. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 231.
  31. ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Mausoleum in Sanok, Nabywaniec, Niedenthal.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).