Marian Niedenthal

Marian Niedenthal
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1891
Sanok

Data śmierci

?

Przebieg służby
Lata służby

1914–1918

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier,
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty Legionów Polskich,
1 Pułk Piechoty Legionów

Stanowiska

komendant plutonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Późniejsza praca

agronom

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941)

Marian Jan Niedenthal[a] (ur. 16 lipca 1891 w Sanoku, zm. ?) – inżynier leśnictwa, agronom, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Marian Jan Niedenthal urodził się 16 lipca 1891 w Sanoku[1]. Był synem Antoniego i Bronisławy z domu Premik[1][2][3][b]. Był starszym bratem Antoniego (ur. 1894, także oficer wojskowy).

W 1909 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jan Drozd, Leon Kazubski)[11][12][13][14]. Uzyskał tytuł inżyniera leśnika. Był agronomem[15]. Należał do Polskich Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu I wojny światowej na początku sierpnia jako dowódca sanockiego Związku Strzeleckiego poprowadził do Krakowa oddział 120 umundurowanych i uzbrojonych ochotników strzeleckich z organizacji paramilitarnych[16][17], którzy następnie zostali włączeni do 1 pułku piechoty Legionów Polskich[18] tworząc kompanię[19]. Od 6 sierpnia 1914 służył w oddziałach strzeleckich J. Piłsudskiego, później w I batalionie 1 pułku piechoty, od 30 maja 1915 w III batalionie tej jednostki jako sierżant i komendant plutonu. 1 stycznia 1917 awansowany na chorążego. Od marca 1917 przydzielony do Krajowego Inspektoratu Zaciągu (KIZ). Po kryzysie przysięgowym 1 listopada 1917 wcielony do c. i k. armii.

U schyłku wojny w listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich został awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1917[20]. Został awansowany do stopnia kapitana rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem1 czerwca 1919[21][22]. W 1923, 1924 jako były zawodowy oficer był oficerem rezerwowym 1 pułku piechoty Legionów w garnizonie Wilno[23][24]. Po przeniesieniu do rezerwy zamieszkał na terenie Wileńszczyzny. W 1934 jako kapitan rezerwy piechoty był w Oficerskiej Kadrze Okręgowej nr IX jako oficer reklamowany na 12 miesięcy i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Nowogródek[25].

Inne źródło podało, iż Marian Niedenthal urodził się w 1894 jako syn Józefa i Marii z Lewickich, pochodzących z Majdanu Kolbuszowskiego[26].

W publikacji z 1958 Józef Stachowicz podał, że Marian Niedenthal zginął podczas II wojny światowej na terenie ZSRR[27]. Tę informację powtórzył historyk Andrzej Brygidyn[28].

Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Upamiętnienie

Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 jego nazwisko zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939–1945[29] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum (wskazany w gronie zmarłych na terenie ZSRR)[30].

W 1962 Marian Niedenthal został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ Niekiedy zapisywany pod formą nazwiska „Nidental”.
  2. ↑ Antoni Niedenthal był kasjerem (buchalterem) fabryki[4], członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Handlowego w Sanoku[5], radny miejski w Sanoku w 1907[6], hodowcą królików, kur, gołębi[7][8], przewodniczącym Towarzystwa Chowu Drobiu i Gołębi[9], zmarł w 1927[10]

Przypisy

  1. ↑ a b Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 275 (poz. 132).
  2. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 24.
  3. ↑ Wiadomości o zaginionych. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 6, Nr 251 z 22 października 1914. 
  4. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
  5. ↑ Nadesłane. „Goniec Jarosławski”, s. 4, nr 24 z 14 lipca 1906. 
  6. ↑ Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  7. ↑ Skorowidz przemysłowo-handlowy Królestwa Galicyi. Lwów: 1912, s. 882, 883.
  8. ↑ Wystawa pszczelniczo-ogrodnicza wraz z wystawią drobiu i królików. „Gazeta Sanocka”, s. 1–2, nr 92 z 1 października 1905. 
  9. ↑ Alojzy Zielecki, Mieszkańcy. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 429.
  10. ↑ Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 317 (poz. 9). Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. N 1927 (Tom J, s. 307, poz. 9).
  11. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 55.
  12. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 135 z 17 czerwca 1909. 
  13. ↑ Sprawozdanie jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888 – 1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu Wychowawców i Wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Lwów: Drukarnia Urzędnicza we Lwowie, 1938, s. 47.
  14. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-03-22].
  15. ↑ Józef Stachowicz: Apel poległych. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 68.
  16. ↑ Sprawozdanie jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888 – 1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu Wychowawców i Wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Lwów: Drukarnia Urzędnicza we Lwowie, 1938, s. 37.
  17. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 482.
  18. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 491.
  19. ↑ Alojzy Zielecki. Polski ruch niepodległościowy w Sanoku i regionie na tle wydarzeń krajowych przełomu XIX i XX wieku. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 199-200, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  20. ↑ Dekret Naczelnego Wodza Wojsk Polskich o przyjęciu do W.P. oficerów z b. armii austro-węgierskiej (838). „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 646, Nr 26 z 8 marca 1919. 
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 480.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 421.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 126.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 122.
  25. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 10, 1019.
  26. ↑ Znane rody łańcuckie. lancut.pl. [dostęp 2014-11-16].
  27. ↑ Józef Stachowicz: W służbie ojczyzny. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 119.
  28. ↑ Andrzej Brygidyn: Żołnierskimi rzuceni losami. Sanok: 1994, s. 193. ISBN 83-87282-47-2.
  29. ↑ Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 68.
  30. ↑ Zjazd w fotografii. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 231.
  31. ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Mausoleum in Sanok, Nabywaniec, Niedenthal.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.