Marian Skierczyński
por. Marian Skierczyński (przed 1929) | |
major saperów | |
Data i miejsce urodzenia | 4 września 1900 Radom |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 9 sierpnia 1983 Warszawa |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | Wojsko Polskie |
Jednostki | 4 Pułk Saperów, CWSGiS, CIWF, 23 Batalion Saperów, 23 Górnośląska Dywizja Piechoty |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa (kampania wrześniowa) |
Odznaczenia | |
Dyscypliny | lekkoatletyka | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dorobek medalowy | |||||||||||||
|
Marian Skierczyński (ur. 4 września 1900 w Radomiu, zm. 9 sierpnia 1983 w Warszawie) – major saperów Wojska Polskiego, lekkoatleta.
Życiorys
Urodził się 4 września[1][2][3][4] lub października[5] 1900 w Radomiu[4] lub Glinicach[3]. Syn Władysława i Józefy z Wdowików[3].
Był uczniem Rządowej Szkoły Handlowej w Kiszyniowie, członkiem skautingu, od 1917 należał do Związku Polaków w Kiszyniowie[3]. W tym samym roku wstąpił jako ochotnik do II Korpusu Polskiego. Po bitwie pod Rarańczą dostał się do niewoli, z której zbiegł i wstąpił do 13 pułku strzelców pieszych 4 Dywizji Strzelców Polskich. Walczył z bolszewikami m.in. pod Stawropolem i Odessie. W czerwcu 1919 powrócił z dywizją do Polski[3].
9 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu kaprala. Służył w 28 pułku Strzelców Kaniowskich, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 25 lutego 1920 został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty, 20 lipca 1920 do Obozu Szkolnego Saperów. Po ukończeniu szkoły został 23 listopada 1921[3] awansowany na stopień porucznika w korpusie oficerów inżynierii i saperów ze starszeństwem z dniem 1 września 1920[6][7]. 1 grudnia 1921 został skierowany do 4 pułku saperów w Sandomierzu[3][8][9]. 1 stycznia 1923 został awansowany na stopień porucznika[3].
We wrześniu 1925 ożenił się z Haliną Różycką (1905–1978), siostrą Jerzego Różyckiego, matematyka i kryptologa. Mieli dwoje dzieci: Wandę i Marka.
Jako oficer 4 pułku saperów został przydzielony do Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, w której ukończył roczny Oficerski Kurs Wychowania Fizycznego 1926/1927[10][11][3]. Następnie został wyznaczony przez Polski Komitet Olimpijski na Kurs Przedolimpijski Lekkiej Atletyki 1927[12]. W CWSzGiS pozostał od lipca 1927 jako instruktor i wykładowca na kolejnych Oficerskich Kursach Gimnastyki Sportowej oraz Wychowania Fizycznego, wykładając boks, lekkoatletykę, prowadząc zajęcia i ćwiczenia z walki wręcz, walki bagnetem[13][3]. Działał m.in. na rzecz rozwoju ju-jitsu w Polsce. Reprezentując AZS Warszawa, startował i zdobywał medale w zawodach krótkodystansowych i sztafetach w lekkoatletyce podczas mistrzostw Polski (reprezentując AZS Warszawa) i mistrzostw armii[14]. W 1929 startował w zawodach w Bernie[15].
Z Poznania przeszedł do służby w utworzonym w 1929 Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie[16], gdzie służył do 1933[2][3]. Został awansowany na stopień kapitana w korpusie oficerów inżynierii i saperów ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[17][3].
Od 1933 służył w 4 Batalionie Saperów, od listopada 1934 w Dowództwie Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych, od listopada 1937 w 8 batalionie saperów. 28 listopada 1937 został dowódcą Ośrodka Sapersko-Pionierskiego 23 Górnośląskiej Dywizji Piechoty[2][3]. 19 marca 1939 został awansowany do stopnia majora i mianowany dowódcą 23 batalionu saperów[18][3]. Jednostką dowodził po wybuchu II wojny światowej w trakcie kampanii wrześniowej[19][20]. W dniach 11–12 września 1939 kierował budową mostu polowego na Wiśle pod Baranowem, który umożliwił wycofanie się oddziałom Grupy Operacyjnej „Jagmin” dowodzonej przez Jana Jagmin-Sadowskiego. Za operację tę został przez Prezydenta Augusta Zaleskiego odznaczony w 1970 Orderem Virtuti Militari V klasy[2][3].
Uczestniczył w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim (21 września 1939), 25 września 1939 dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł, jednak 7 października 1939 został aresztowany i osadzony w oflagu IX C Rotenburg, następnie Oflagu XI B Braunschweig i Oflagu II C Woldenberg[3]. W tym ostatnim obozie uczestniczył w organizacji życia sportowego, był prezesem klubu sportowego Wawel, kierownikiem wyszkolenia Rady Wychowania Fizycznego. Uczestniczył w obozowej olimpiadzie w 1944[2][3]. W 1945 został ewakuowany do Stalagu X B Sandbostel, następnie do Oflagu X C Lubeka, gdzie odzyskał wolność 2 maja 1945[3].
10 grudnia 1945 powrócił do Warszawy, zaangażował się w odbudowę Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, gdzie był kierownikiem wyszkolenia praktycznego. Został zmuszony do odejścia z AWF na początku lat 50.[2][3]
Zmarł 9 sierpnia 1983 w Warszawie[2][3]. Został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1970)[3]
- Krzyż Walecznych[3]
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1933)[21]
- Medal Międzyaliancki (przed 1923)
Publikacje
- Zabawy i gry ruchowe. Podręcznik metodyczny (1934)
- Wybijanka (1950)
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski 1932.
- ↑ a b c d e f g Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. Warszawa 2004, s. 198.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Bogusław Szwedo Na bieżni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 1914-1921 1939-1945, wyd. IPN, Rzeszów 2011, s. 253–255.
- ↑ a b Wojskowe Biuro Historyczne, wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-10-23] .
- ↑ Rocznik Oficerski 1928.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 910.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 833.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 880.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 804.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 45.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 586, 600.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 48.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 51, 54, 58, 60, 71, 81, 83.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 71.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 76.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 829.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 255.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 815.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 314.
- ↑ Steblik 1989 ↓, s. 682.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 83 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i propagandy sportu”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Alojzy Pawełek: Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów w Poznaniu 1921-1929. Poznań: Główna Księgarnia Wojskowa, 1929.
- Władysław Steblik: Armia „Kraków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07434-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. Warszawa 2004.
- Bogusław Szwedo: Na bieżni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 1914–1921 1939–1945. Rzeszów: IPN, 2011. ISBN 978-83-7629-274-8.
Media użyte na tej stronie
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Ribbon for the World War I Victory Medal awarded by the Allies:
- w:World War I Victory Medal (United States) awarded by the w:United States Department of Defense
- w:Victory Medal (United Kingdom) also called the Inter-Allied Victory Medal
- w:Médaille Interalliée 1914–1918 (France)
- w:Inter-Allied Victory Medal (Greece)
- w:Allied Victory Medal (Italy)
- etc.
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
por. Marian Skierczyński (Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów w Poznaniu)
Autor: Pineska64, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Mariana Skierczyńskiego na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, fot. Elżbieta Szczuka