Marian Szajna

Marian Szajna
Maryan Szajna
Ilustracja
Marian Szajna w stroju sokolim
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1873
Monasterzec

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 1936
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Narodowość

polska

Edukacja

C. K. Seminarium Nauczycielskie w Rzeszowie

Małżeństwo

Aleksandra z d. Piech

Dzieci

Zbigniew, Adam

Krewni i powinowaci

Aleksander Piech (teść), Kazimierz Piech, Tadeusz Piech (szwagrowie)

Odznaczenia
Państwowa Odznaka Sportowa

Marian Anastazy Szajna (ur. 17 sierpnia 1873 w Monastercu, zm. 8 stycznia 1936 w Sanoku) – polski nauczyciel, działacz sokoli i społeczny.

Tablica upamiętniająca na gmachu sanockiego „Sokoła”
Grobowiec rodzin Piech i Szajna

Życiorys

Marian Anastazy Szajna urodził się 17 sierpnia 1873 w Monastercu[1][2][3][4][5]. Był synem Michała i Marii z domu Zawadzkiej[2].

Kształcił się w niższym gimnazjum[3][5]. Wykształcenie zawodowe uzyskał po ukończeniu C. K. Seminarium Nauczycielskiego w Rzeszowie, gdzie zdał maturę 19 sierpnia 1891[3][5][4]. 31 sierpnia 1899 zdał egzamin na nauczyciela gimnastyki w szkołach średnich, a 23 lutego 1900 otrzymał patent nauczycielski[3][5]. Jako tymczasowy nauczyciel pracował kolejno od 31 sierpnia 1891 w 4-klasowej szkole w Dobromilu – następnie nieopodal swojej rodzinnej wsi – od 16 sierpnia 1892 w 1-klasowej szkole w Siemuszowej, od 29 lipca 1894 w 1-klasowej szkole w Rakowej[3][5] (ponadto także w Lesku[4]). Później został przeniesiony do Sanoka, gdzie od 12 października 1896 pracował jako tymczasowy nauczyciel gimnastyki w sześcioklasowej powszechnej szkole ludowej[6][7][8][9], po przekształceniu od około 1901 uczył trzyklasowej szkoły wydziałowej męskiej w Sanoku połączonej z czteroklasową szkołą pospolitą[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21], od około 1913 imieniem Cesarza Franciszka Józefa[22][3]. 19 lipca 1901 mianowany stałym nauczycielem w szkole ludowej w Sanoku[23][3], potem połączonej ze szkołą wydziałową[4][5][24]. Od roku szkolnego 1903/1904 uczył gimnastyki jako przedmiotu nadobowiązkowego w C. K. Gimnazjum w Sanoku (w tej szkole gimnastyki uczył także Roman Vetulani, zmarły w 1906)[25][26][27][28][29][30][31][32][33][34], także podczas I wojny światowej do roku szkolnego 1917/1918 (z wyjątkiem roku szkolnego 1916/1917, gdy nie widniał w składzie grona nauczycielskiego)[35][36], później po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w latach 20. II Rzeczypospolitej w przemianowanym Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii jako nauczyciel przydzielony ze Szkoły Męskiej nr 2 im. Króla Władysława Jagiełły w Sanoku od 1 stycznia 1923 uczył nadal gimnastyki, gier i zabaw ruchowych[37][38][39][40][1][41][42][4][43][44]. Wśród uczniów sanockiego gimnazjum zyskał przydomki „Stary Pit” lub „Pitach”[44]. Prowadził też zajęcia gimnastyki dla dzieci w ramach sanockiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej[45]. Uczył również ćwiczeń cielesnych Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Sanoku[4][46][47] (szkoła działała w budynku późniejszego II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku). Ponadto w godzinach pozaszkolnych (popołudniowych) pracował jako sklepowy w sklepie „Konsum” (zaopatrującego nauczycieli w towary żywnościowe po niższych cenach), powołanym przez prezesa sanockiego „Ogniska” Związku Nauczycielstwa Polskiego, Michała Śliwińskiego[48]. W zawodzie nauczycielskim pracował niespełna 40 lat[4]. Rozporządzeniem Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego z 29 września 1929 jako nauczyciel gimnazjalny otrzymał urlop płatny całoroczny dla poratowania zdrowia[49]. Dekretem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z listopada 1930 ze stanowiska nauczyciela gimnazjum w Sanoku został przeniesiony w stan spoczynku[50][51].

Był wieloletnim członkiem i działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” od końca XIX wieku[52][53][54][55][56][57]; członek komisji pływalnianej[58]; prowadził zajęcia z ćwiczeń w sanockim gnieździe zarówno w okresie zaboru (prócz niego także Władysław Sygnarski), jak i w latach 20. niepodległej Polski (wówczas także m.in. Franciszek Moszoro)[59], członek zarządu (wybrany 15 marca 1902), członek wydziału (do 1904[60], wybrany 20 marca 1907), długoletni naczelnik i gospodarz gniazda (od 1904[61], wybierany 1 kwietnia 1909[62], 24 marca 1911, 7 kwietnia 1913, 1914, 6 lutego 1920), delegat gniazda do Związku i okręgu (wybierany 1909, 1911, 1913, 1920), wiceprezes gniazda (1927; wzgl. zastępca przewodniczącego zarządu 1932[63])[4][64][5][65], przewodniczący Wydziału Wychowania Fizycznego, Wydziału Gospodarczego, Wydziału Przedsiębiortsw (lata 30.)[66][67], naczelnik powołanego w 1921 okręgu II sanockiego Dzielnicy Małopolskiej TG „Sokół”[4][68][5]. Działał przy budowie siedziby sanockiego gniazda[4]. W tym gmachu prowadził zajęcia gimnastyczne dla sanockich członków „Sokoła”[4]. Odbył wiele kursów w zakresie wiedzy gimnastycznej, m.in. w Czechach[69][4]. 30 października 1904 był jednym z dwóch reprezentantów Sanoka na uroczystości odsłonięcia Kolumny Adama Mickiewicza we Lwowie[70]. Łącznie przepracował 43 lata w działalności sokolej[4].

W 1912 został organizatorem i komendantem Stałej Drużyny Sokolej (SDS)[5]. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do szeregów c. i k. armii w pierwszych dniach mobilizacji[71][72]. U kresu wojny, wraz z kpt. Franciszkiem Stokiem był organizatorem polskiej siły zbrojnej, a dowodzone przez nich pierwsze patrole polskie rankiem 1 listopada 1918 wyruszyły z gmachu sanockiego „Sokoła” na ulice miasta[73][74][4]. Tego samego dnia, wraz kpt. Stokiem, kpt. Antonim Kurką, prezesem sanockiego „Sokoła” Adamem Pytlem i burmistrzem Pawłem Biedką podjął rozmowy z komendantem wojskowej załogi c. i k. w Sanoku płk. Iwanem Maksymowiczem i mimo jego oporu dokonano rozbrojenia stacjonującego wówczas w miejscowych koszarach – pochodzącego z ziemi czeskiej – 54 Pułku Piechoty, po czym ok. 1000 żołnierzy jednostki (ok. 600 narodowości czeskiej i 300 narodowości niemieckiej) opuściło miasto[75][76][77][78][79].

Działał aktywnie społecznie[80]. Organizował ochotniczą straż pożarną w Sanoku i przez kilka lat był jej prezesem[4]. Organizował harcerstwo w Sanoku[4][5]; był opiekunem sanockiego hufca, podczas gdy komendantem był Ludwik Bar od 1924[81][82]. Jako delegat sanockiego „Sokoła” został członkiem wydziału (zarządu) zawiązanego 22 maja 1919 Koła Przyjaciół Harcerstwa w Sanoku[83][84]. W 1910 został wybrany członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Kredytowego Urzędników i Sług Państwowych w Sanoku[85]. Był wieloletnim myśliwym, traktując łowiectwo w sensie sportowym i znaczeniu racjonalnym, powołał do życia Towarzystwo Łowieckie w powiecie sanockim i był jego prezesem[4]. W okresie II Rzeczypospolitej pełnił funkcję zastępcy komendanta Komendy Małopolskiej Straży Obywatelskiej (komendantem był inż. Władysław Piotrowski)[86]. W 1929 był jednym z założycieli sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego[87]. W 1930 został członkiem dyrekcji Kasy Zaliczkowej w Sanoku[88]. Był członkiem wspierającym Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku[89].

Otrzymał Medal Pamiątkowy Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce „W dziesiątą rocznicę”, uzyskał Państwową Odznakę Sportową[90].

Od 6 lipca 1907 jego żoną była Aleksandra[2][91] (ur. 1884[92], nauczycielka szkolna w Sanoku[17][93], córka sanockiego rzemieślnika Aleksandra Piecha, siostra Kazimierza i Tadeusza, także należąca do sanockiego „Sokoła”[94]), a świadkami na ich ślubie byli Antoni Stupnicki i Władysław Prus Ossowski[2]. Mieli synów Zbigniewa Stanisława (ur. 1908[95]-1944, urzędnik skarbowy) i Adama Mariana (ur. 1910, profesor gimnazjalny[91])[5][96][3]. Wraz z rodziną zamieszkiwał w Sanoku przy ulicy Grunwaldzkiej pod numerem konskrypcyjnym 235a[95][97].

Tablica upamiętniająca działaczy sokolich w Sanoku

Marian Szajna zmarł 8 stycznia 1936[98][4]. Po uroczystym pogrzebie został pochowany w grobowcu rodzinnym Piechów na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku[5].

Upamiętnienie

Osoba Mariana Szajny, jeszcze za jego życia, została upamiętniona na tablicy ustanowionej przez Komitet Obywatelski i odsłoniętej 1 listopada 1928 na frontowej elewacji gmachu „Sokoła” w Sanoku, dla upamiętnienia 10. rocznicy odzyskania niepodległości i wymarszu pierwszych polskich patroli z sanockiego Sokoła w dniu 1 listopada 1918. W czasie II wojny światowej została zdjęta, ukryta i przechowywana przez majstra budowlanego Emila Rudaka, po 1944 przekazana Muzeum Historycznemu w Sanoku[99][100]. Ponownie odsłonięta 10 listopada 1988 roku w 70. rocznicę odzyskania niepodległości i ówczesnych wydarzeń w Sanoku[101][102][103]. Inskrypcja brzmi: „W dniu 1-XI. 1918 r. garstka młodzieży owiana radosnym zapałem polskiego czynu utworzyła w Sokole pod wodzą kpt. Fr. Stoka i naczelnika Sokoła M. Szajny pierwszą w Sanoku siłę zbrojną dla obrony wskrzeszonej Ojczyzny. Ku pamięci potomnych w dziesiątą rocznicę wyzwolenia Polski”[77][104].

Podczas uroczystości 130-lecia gniazda TG „Sokół” w Sanoku 29 czerwca 2019 na gmachu tegoż została odsłonięta tablica upamiętniająca 10 działaczy zasłużonych dla organizacji sokolej i Sanoka, w tym Mariana Szajnę[105][106].

Przypisy

  1. ↑ a b Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminariów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. R. 2. Warszawa / Lwów: 1926, s. 156.
  2. ↑ a b c d Księga małżeństw rz. kat. Sanok (1905–1912). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 28 (poz. 17).
  3. ↑ a b c d e f g h Inspektorat szkolny w Sanoku. Tabele kwalifikacyjne nauczycieli 1913-1927. Marian Szajna.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Ś. p. dr. Marian Szajna. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. 5, s. 131–132, 1936. 
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l Paweł Sebastiański: Powstanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku i jego struktura organizacyjna. Członkowie „Sokoła”. Marian Szajna. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 31. ISBN 978-83-939031-1-5.
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 576.
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 576.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 577.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 577.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 632.
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 632.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 632.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 632.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 667.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 667.
  16. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 667.
  17. ↑ a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 720.
  18. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 720.
  19. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 780.
  20. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 775.
  21. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 849.
  22. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 859.
  23. ↑ Mianowania i przeniesienia. „Tygodnik Samborsko-Drohobycki”, s. 3, Nr 27 z 7 lipca 1901. 
  24. ↑ Z Rady Miejskiej. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 157 z 30 grudnia 1906. 
  25. ↑ 23. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1903/1904. Sanok: 1904, s. 4.
  26. ↑ 24. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1904/1905. Sanok: 1905, s. 4.
  27. ↑ 25. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1905/1906. Sanok: 1906, s. 4.
  28. ↑ 26. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1906/1907. Sanok: 1907, s. 4.
  29. ↑ XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 4.
  30. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 3.
  31. ↑ XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 3.
  32. ↑ XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 4.
  33. ↑ XXXI. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1911/12. Sanok: Fundusz Naukowy, 1912, s. 4.
  34. ↑ XXXII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1912/13. Sanok: Fundusz Naukowy, 1913, s. 4.
  35. ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 5, 10.
  36. ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata: 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: 1921, s. 3, 14.
  37. ↑ XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1922/1923. Sanok: 1923, s. 2, 4.
  38. ↑ XXXVII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1923/1924. Sanok: 1924, s. 18.
  39. ↑ XXXVIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1924/1925. Sanok: 1925, s. 2.
  40. ↑ XXXIX. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku za rok szkolny 1925/1926. Sanok: 1926, s. 2.
  41. ↑ XXXX. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1926/1927. Sanok: 1927, s. 2.
  42. ↑ XLI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1927/1928. Sanok: 1928, s. 12.
  43. ↑ Zdzisław Peszkowski: Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 45. ISBN 83-919305-3-X.
  44. ↑ a b Andrzej Tarnawski. „Belfrowie” – Nostri Magistri. „Rocznik Sanocki”. Tom VII, s. 185, 1995. 
  45. ↑ Kronika. Zabawa dzieci / Podziękowanie. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 111 z 11 lutego 1906. 
  46. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne. Miejskie Prywatne Seminarium Nauczycielskie Żeńskie w Sanoku, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 575.
  47. ↑ Maria Tarnawska. Z dziejów Miejskiego Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Sanoku w latach 1923-1934. „Rocznik Sanocki”. VII, s. 191, 1995. 
  48. ↑ Edward Zając, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939. Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne. Szkolnictwo podstawowe i średnie. Nauczycielski ruch związkowy. Związek Nauczycielstwa Polskiego w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 581.
  49. ↑ XLIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku za rok szkolny 1929/30. Sanok: 1930, s. 11.
  50. ↑ Dosłownie podano datę „31 listopada 1930”. Por. XLIV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1930/31. Sanok: 1931, s. 4.
  51. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 121, nr 3 z 25 marca 1931. 
  52. ↑ Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1898. Sanok: 1899, s. 10.
  53. ↑ Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1899. Sanok: 1900, s. 14.
  54. ↑ Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1901. Sanok: 1901, s. 13.
  55. ↑ Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1909. Sanok: 1910, s. 17.
  56. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 146, 149, 152, 155. ISBN 978-83-939031-1-5.
  57. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-02-16].
  58. ↑ Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1900. Sanok: 1901, s. 13.
  59. ↑ Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1909. Sanok: 1910, s. 6, 26, 28.
  60. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 12 z 20 marca 1904. 
  61. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 10, 16, 25.
  62. ↑ Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1909. Sanok: 1910, s. 3.
  63. ↑ Sprawozdanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1932. 1933: Sanok, s. 10.
  64. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 31.
  65. ↑ Zarząd. sokolsanok.pl, 2009-05-31. [dostęp 2017-03-03].
  66. ↑ Sprawozdanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1932. 1933: Sanok, s. 7, 9.
  67. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 34.
  68. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 25.
  69. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 13.
  70. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939.
  71. ↑ Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za lata 1914., 1915., 1916., 1917., 1918. i 1919.. Sanok: 1920, s. 6.
  72. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 21.
  73. ↑ Sprawozdanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1932. 1933: Sanok, s. 5.
  74. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 23.
  75. ↑ Juliusz Zaleski. Z dziejów III Baonu strzelców sanockich (garść wspomnień w rocznicę). „Ziemia Sanocka”. Nr 30, s. 2, 7 grudnia 1919. 
  76. ↑ Wojciech Sołtys: Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939. Pierwsze miesiące wolności. Życie gospodarcze społeczne i polityczne. W: Feliks Kiryk (red.): Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 1995. ISBN 83-86077-57-3.
  77. ↑ a b Edward Zając: Jak Sanok wybił się na niepodległość. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1995, s. 16-17. ISBN 83-901466-3-0.
  78. ↑ Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 198. ISBN 83-909787-0-9.
  79. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne. Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 596.
  80. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne – Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 609.
  81. ↑ Czesław Mazurczak: Harcerstwo Sanockie 1910–1949. Kraków: Harcerska Oficyna Wydawnicza, 1990, s. 57–58.
  82. ↑ Alicja Wolwowicz: Zarys dziejów sanockiego harcerstwa. W: 95 lat sanockiego harcerstwa 1911–2006. Sanok: 2006, s. 9.
  83. ↑ Kronika. Koło przyjaciół harcerstwa w Sanoku. „Ziemia Sanocka”. 14, s. 3, 1 czerwca 1919. 
  84. ↑ Czesław Mazurczak: Harcerstwo Sanockie 1910–1949. Kraków: Harcerska Oficyna Wydawnicza, 1990, s. 34.
  85. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 26 z 23 października 1910. 
  86. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne – Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 608.
  87. ↑ Jerzy Kapłon: Zarys historii Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Sanoku. cotg.pttk.pl. [dostęp 2017-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)].
  88. ↑ Ogłoszenia urzędowe. „Gazeta Lwowska”, s. 7, nr 144 z 26 czerwca 1930. 
  89. ↑ Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku 1923-1934. Jednodniówka. Sanok: Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku, 1934, s. 34.
  90. ↑ Odznaczenia Mariana Szajny.
  91. ↑ a b Księga wtóropisów aktów małżeńskich za lata 1936-1945. T. „K”. Cz. II. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 724.
  92. ↑ Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 43 (poz. 30).
  93. ↑ Seweryn Lehnert: Spis nauczycieli publicznych szkół powszechnych i państwowych seminariów nauczycielskich oraz spis szkół w okręgu szkolnym lwowskim obejmującym województwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie. Lwów: Wydawnictwo Książek Szkolnych w Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego, 1924, s. 65.
  94. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 149. ISBN 978-83-939031-1-5.
  95. ↑ a b Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 342.
  96. ↑ Obaj synowie Maria Szajny zostali absolwentami Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku, Zbigniew w 1926, a Adam w 1929. Por. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2017-03-03].
  97. ↑ Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 29.
  98. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. S 1936, (Tom K, str. 39, poz. 2).
  99. ↑ 70. rocznica odzyskania niepodległości. Wśród b. członków „Sokoła”. „Nowiny”, s. 3, Nr 263 z 12-13 listopada 1988. 
  100. ↑ Historyk Andrzej Brygidyn podał, że została zniszczona, zob. Andrzej Brygidyn: Żołnierskimi rzuceni losami. Sanok: 1997, s. 10. ISBN 83-87282-47-2.
  101. ↑ W 70. rocznicę odzyskania niepodległości. Pamiątkowa tablica. „Nowiny”, s. 2, Nr 262 z 11 listopada 1988. 
  102. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 200.
  103. ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 959.
  104. ↑ Franciszek Oberc: Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka. Sanok: 1998, s. 30-31. ISBN 83-909787-1-7.
  105. ↑ Sprawozdanie 130-lecie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. sokolsanok.pl, 2019. [dostęp 2019-08-04].
  106. ↑ 130 lat sanockiego „Sokoła” 1889-2019. Druhowie zasłużeni dla „SokołaA” i Sanoka. sokolsanok.pl. [dostęp 2019-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-04)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Tomb of Piech and Szajna families at Central Cemetery in Sanok 1.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec rodzin Piech i Szajna na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Plaque to Poland's Intependence 1918 at 13 Mickiewicza Street in Sanok (renewed 2014).jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica z 1928 na gmachu Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku dla upamiętnienia 10. rocznicy odzyskania niepodległości i wymarszu pierwszych polskich patroli z sanockiego Sokoła w dniu 1 listopada 1918 roku. Odnowiona w 2014.
Plaque to the 130 years od Sokół Sanok (2019).jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca działaczy sokolich w Sanoku (2019).
Marian Szajna (before 1936).jpg
Marian Szajna (nauczyciel i działacz sokoli)
Państwowa Odznaka Sportowa.jpg
Autor: Pnapora, Licencja: CC BY-SA 4.0
Państwowa Odznaka Sportowa