Marian Wieroński

Marian Stanisław Wieroński

pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	2 sierpnia 1896 Kraków
Data i miejsce śmierci	2 czerwca 1948 Wielka Brytania
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie, Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	3 Brygada Strzelców
Stanowiska	dowódca brygady
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa front zachodni
Odznaczenia

Marian Stanisław Wieroński^[1] (ur. 2 sierpnia 1896 w Krakowie, zm. 2 czerwca 1948 w Wielkiej Brytanii) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Marian Stanisław Wieroński urodził się 2 sierpnia 1896 w Krakowie^[2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1386. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 81 pułk piechoty^[3]. W latach 20. pozostawał oficerem 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku-Białej^[4][5][6]. W listopadzie 1924 został przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Nowy Targ na stanowisko oficera instrukcyjnego^[7][8]. W marcu 1926 roku, w związku z likwidacją stanowiska oficera instrukcyjnego, został przydzielony do macierzystego pułku^[9]. 27 stycznia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 46. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[10]. Do lata 1934 roku pełnił służbę w Korpusie Kadetów Nr 3 w Rawiczu^[11][12]. 20 września 1930 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu szkolnego^[13]. 7 czerwca 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku na stanowisko dowódcy batalionu^[14][15][16]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 roku i 53. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Według stanu z marca 1939 sprawował stanowisko dowódcy 3 batalionu strzelców w Rembertowie^[17][18].

Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w czasie kampanii wrześniowej na stanowisku dowódcy 3 batalionu strzelców do 11 września 1939. Po klęsce wojny obronnej i agresji ZSRR na Polskę przedostał się na Zachód. Został oficerem Wojska Polskiego we Francji. W stopniu podpułkownika był dowódcą 9 pułku piechoty podczas kampanii francuskiej w 1940^[19]. Później wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Od września 1941 w stopniu podpułkownika był dowódcą I batalionu 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, sformowanej w Wielkiej Brytanii. 16 stycznia 1942 roku objął dowództwo 1 batalionu strzelców podhalańskich^[20]. Z dniem 10 maja 1942 roku został przeniesiony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie^[21]. 6 maja 1943 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 1 Brygady Strzelców^[22]. Do 24 sierpnia 1944 roku, w stopniu pułkownika, dowodził 3 Brygadą Strzelców^[23][24]. Walczył w bitwie o Mont Ormel.

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 2 czerwca 1948 i został pochowany na cmentarzu Corstorphine Hill w szkockim Edynburgu^[25].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 10404^[26] „za kampanię we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech 1944–1945”^[27]
• Krzyż Niepodległości (16 września 1931)^[28]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie, „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)
• Krzyż Walecznych („za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”)^[29]
• Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[30]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
• Rozkazy dzienne 1 Samodzielnej Brygady Strzelców i 1 Dywizji Grenadierów, sygn. R.27. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2017-01-14].
• Rozkazy dzienne 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich, sygn. R.19. [dostęp 2016-09-21].
• Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939–1945 Zeszyt nr 4. Londyn: 1971.
• Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona na podstawie Dzienników Personalnych Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej oraz Rozkazów Dziennych 1 Dywizji Pancernej. W: Stanisław Maczek: Od podwody do czołga. Wyd. III (I krajowe). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1990, s. 249–293.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.