Marika Stiernstedt

Marika Stiernstedt
ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Maria Sofia Alexandra

Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1875
Sztokholm

Data i miejsce śmierci

25 października 1954
Finja

Zawód, zajęcie

pisarka

Narodowość

Szwecja

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Marika Stiernstedt wł. Maria Sofia Alexandra Stiernstedt (ur. 12 stycznia 1875 w Sztokholmie, zm. 25 października 1954 w Finja) – szwedzka pisarka, dziennikarka, filantrop.

Życiorys

Pochodziła z arystokratycznego środowiska – jej rodzicami byli generał Leonard Wilhelm Stiernstedt (1841-1919) i polska hrabina Maria Ciechanowiecka (1850-1876)[1]. W latach 1900-1906 była żoną pioniera lotnictwa barona Carla Gustava A. Cederströma (1867-1918) z którym miała córkę Lenę Cederström (1901-1974), utalentowaną aktorkę teatralną i filmową. W 1909 roku wyszła ponownie za mąż, za pisarza i dziennikarza Ludviga Anselma "Lubbe" Nordströma (1882-1942). Ich wspólnemu życiu poświęciła tom wspomnień pt. Kring ett äktenskap (1953).

Debiutowała w 1894 roku. Początkowo wydawała pod pseudonimem Mark Stern. Była znaną autorką, oprócz 21 powieści opublikowała opowiadania i dzienniki podróży, a także pakiet autobiograficzny. Przez pewien czas przewodniczyła Szwedzkiemu Stowarzyszeniu Pisarzy (w latach 1931–1936 i 1940–1943)[2].

W Polsce zostały wydane przetłumaczone na język polski powieści Mariki Stiernstedt: "Ullabella" (1929), "Cztery buławy", Warszawa (1938), "Kamienie młyńskie", Biblioteka Tygodnika Illustrowanego, Warszawa (1939)[3], "Zamach w Paryżu", Wydawnictwo Awir, Katowice (1947).

Wielokrotnie podkreślała, że czuje się pół Polką, co udowodniła angażując się na rzecz Polski w okresie I i II wojny światowej. W 1917 roku zaangażowała się na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości. Opublikowała broszurę pt. Polens rätt, w której przedstawiła losy Polski na przestrzeni wieków i podkreślała prawo Polaków do suwerenności. Głęboko wstrząśnięta napaścią Niemiec na Polskę napisała na ten temat w 1939 powieść Indian Sommar[4]. W okresie II wojny światowej starała się nieść pomoc Polakom znajdującym się pod okupacją niemiecką. W 1943 roku założyła Komitet Pomocy Polskim Dzieciom (Komitté Hjälp Polens Barn), organizując zbiórki z myślą o wysłaniu ich do okupowanej Polski[1]. Po II wojnie światowej pojechała do Polski z pomocą, nagłaśniała w prasie szwedzkiej potrzebę pomocy humanitarnej dla Polski. To zaowocowało dużymi zbiórkami: na polskie dzieci, na sierocińce[5]. W 1948 roku była uczestniczką Światowego Kongresu Intelektualistów we Wrocławiu[6][7].

4 grudnia 1945 uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi "w uznaniu dużych zasług, położonych w pracy społecznej dla demokracji polskiej, oraz w dziele niesienia pomocy dzieciom Polski"[8].

Zekranizowane powieści[9]

  • 1915- Landshövdingens döttrar, reż. Victor Sjöström
  • 1942- Man glömmer ingenting, reż. Åke Ohberg
  • 1944- Attentat i Paris (tyt. filmu: Den osynliga muren), reż. Gustaf Molander
  • 1948- Banketten, reż. Hasse Ekman

Przypisy

  1. ↑ a b Arnold Kłonczyński, Marika Stiernstedt i jej związki z Polską Suecia-Polonia, Nr 5 (26), 2008, s. 9-13.
  2. ↑ M (Marika) A S Stiernstedt, sok.riksarkivet.se [dostęp 2019-12-18].
  3. ↑ Kamienie młyńskie: powieść. [w:] Google Books [on-line]. [dostęp 2014-03-29]. (pol.).
  4. ↑ Jan Parandowski, Między Sztokholmem a Paryżem, w: Tygodnik Powszechny, nr 50(143)/1947, s. 3
  5. ↑ Od Sygrydy do Mariki Stiernstedt – STREFA:SE [dostęp 2019-12-18] (szw.).
  6. ↑ "Głos Kaliski" Nr 237 (1171), z 29 sierpnia 1948 r. – Nasi zagranicą (ciąg dalszy), s. 4.
  7. ↑ "Dziennik Polski" (Kraków) Nr 236 (1275), z 29 sierpnia 1948 r. – Na sali obrad, s. 8.
  8. ↑ M.P. z 1946 r. nr 16, poz. 26
  9. ↑ Marika Stiernstedt, IMDb [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia

Towarzystwo Dziewięciu
Obecni członkowie Towarzystwa
  • Fotel #1 – Anna Williams (od 2019)
  • Fotel #2 – Nina Burton (od 1994)
  • Fotel #3 – Jonas Ellerström (od 2017)
  • Fotel #4 – Kerstin Ekman (od 1993)
  • Fotel #5 – Gunnar Harding (od 1993)
  • Fotel #6 – Sara Stridsberg (od 2021)
  • Fotel #7 – Niklas Rådström (od 1995)
  • Fotel #8 – Madeleine Gustafsson (od 1999)
  • Fotel #9 – Johan Svedjedal (od 1995)
Byli członkowie Towarzystwa
Fotel #1
  • Viktor Almquist (1913–1949)
  • Eva Andén (1949–1962)
  • Olle Holmberg (1962–1973)
  • Astrid Lindgren (1973–1986)
  • Inge Jonsson (1986–2019)
Fotel #2
Fotel #3
  • Karl Wåhlin (1913–1937)
  • Hjalmar Gullberg (1937–1961)
  • Anders R. Öhman (1962–2017)
Fotel #4
Fotel #5
  • Erik Hedén (1913–1925)
  • Martin Lamm (1926–1950)
  • Algot Werin (1950–1975)
  • Inge Jonsson (1976–1986)
  • Anders Olsson (1986–1993)
Fotel #6
  • Kerstin Hård af Segerstad (1913–1930)
  • Karin Boye (1931–1941)
  • Irja Browallius (1941–1949)
  • Margit Abenius (1949–1969)
  • Gunnel Vallquist (1973–1988)
  • Agneta Pleijel (1988–2015)
  • Anna Williams (2015-2019)
Fotel #7
  • Göran Björkman (1913–1923)
  • Albert Nilsson (1924–1936)
  • Olle Holmberg (1936–1962)
  • Karl Vennberg (1962–1995)
Fotel #8
Fotel #9
Przyznawane nagrody
Przyznawane corocznie
Przyznawane nieregularnie
Nieprzyznawane

Media użyte na tej stronie