Mariusz Żydowo
 Portret profesora | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
 | |
Mariusz Maciej Ojcomił Żydowo[1] (ur. 2 lipca 1925 w Kutnie, zm. 30 kwietnia 2017[2] w Gdańsku) – polski lekarz i biochemik, profesor nauk medycznych, w latach 1981–1982 rektor Akademii Medycznej w Gdańsku.
Życiorys
Urodził się 2 lipca 1925 roku w Kutnie[3] jako syn Zdzisława. Był pierwszym studentem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku w powojennej Polsce, jako że posiada indeks nr 1 pierwszego powojennego rocznika tych studiów[4]. Po studiach pracował na macierzystej uczelni jako asystent i adiunkt w latach 1948–1960, w 1951 roku uzyskał stopień doktora medycyny, studiował także na Wydziale Biochemii Politechniki Gdańskiej (1953). Odbył roczny staż naukowy na Wydziale Biochemii University of Cambridge (1958/1959). W 1960 roku objął stanowisko docenta, potem pełnił funkcję kierownika Zakładu Chemii Biologicznej Wydziału Farmaceutycznego (1962−1965), kierownika Zakładu Biochemii Wydziału Lekarskiego (od 1966 roku) i rektora AMG (1981−1982)[3], jako pierwszy został wybrany demokratycznie na stanowisko rektora[4]. W 1966 roku został profesorem nadzwyczajnym[1], zaś w 1978 roku otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego[3]. Był zaangażowany w rozbudowę Zakładów Teoretycznych GUMED-u i wyposażenie ich w nowoczesny sprzęt i aparaturę[4].
Pełnił funkcje przewodniczącego gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Biochemii (1962−1968) i wiceprzewodniczącego Komitetu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk (1976−1980)[3], należał też do prezydium Komitetu Etyki w Nauce PAN[1]. Od 1959 roku należał do Biochemical Society, od 1980 roku do Komisji Nauk Fizjologicznych PAN[3]. Działał w Polskiej Akademii Umiejętności, pomysłodawca i organizator konferencji dydaktycznych kierowników katedr biochemii wydziałów lekarskich, organizator i pierwszy przewodniczący Gdańskiego Stowarzyszenia Akademickiego, należał do komitetu redakcyjnego m.in. „Acta Biochemica Polonica”[4].
Na polu badań naukowych odkrył lokalizację i różną zależność kinetycznych właściwości dezaminazy AMP u zwierząt zmiennocieplnych i stałocieplnych od temperatury. Badał mechanizm powstawania doświadczalnej martwicy mięśnia sercowego. Autor wielu prac naukowych[3].
W wyborach parlamentarnych w 1991 roku bez powodzenia kandydował do Senatu w województwie gdańskim[5].
Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon I, groby rodzinne A)[6].
Odznaczenia, wyróżnienia i nagrody
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1995)[7]
- Doktor honoris causa Akademii Medycznej w Gdańsku[4]
- Nagroda Naukowa im. Jana Heweliusza (1998)
- Medal Księcia Mściwoja II (2000)
- „Medicus Nobilis” (2011)[3]
Przypisy
- ↑ a b c Prof. zw. dr hab. Mariusz Maciej Ojcomił Żydowo, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-05-01].
- ↑ Zmarł prof. Mariusz Żydowo. Gdański Uniwersytet Medyczny, 2017-05-01. [dostęp 2017-05-01].
- ↑ a b c d e f g Żydowo Mariusz Maciej. [w:] Gedanopedia [on-line]. Fundacja Gdańska. [dostęp 2015-07-06]. (pol.).
- ↑ a b c d e Uhonorowanie Tytułem Medicus Nobilis. Polskie Towarzystwo Lekarskie, 2011-09-11. [dostęp 2015-07-06]. (pol.).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 października 1991 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, przeprowadzonych w dniu 27 października 1991 r. (M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 287).
- ↑ Mariusz Żydowo. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-05-22].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 lipca 1995 r. o nadaniu orderów. (M.P. z 1995 r. nr 58, poz. 639).
Media użyte na tej stronie
Logo Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób lekarza prof. Mariusza Żydowo na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Stanisława Kostki w Gdańsku (VII Dwór), uroczystości przed pogrzebem prof. nauk medycznych Mariusza Żydowo.