Mariusz Treliński
Data i miejsce urodzenia | 28 marca 1962 |
---|---|
Zawód | |
Odznaczenia | |
Mariusz Jerzy Treliński (ur. 28 marca 1962 w Warszawie) – polski reżyser operowy, filmowy i teatralny, dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie.
Życiorys
Studiował reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (absolwent 1986). Zadebiutował w 1987 filmem telewizyjnym Zad wielkiego wieloryba według scenariusza napisanego wspólnie z Januszem Wróblewskim. Jego kolejny film Pożegnanie jesieni (1990), adaptacja powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza, miał swoją premierę na Festiwalu Filmowym w Wenecji i przyniósł reżyserowi m.in. Nagrodę Przewodniczącego Komitetu Kinematografii za debiut reżyserski. Za swój kolejny film – Łagodna według opowiadania Fiodora Dostojewskiego (1995) otrzymał nagrodę dziennikarzy na 20. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W 2000 nakręcił Egoistów. W latach 1989–1991 był członkiem Komitetu Kinematografii.
W ramach pracy w teatrze zrealizował m.in. Makbeta. W 1995 zadebiutował w operze, na zamówienie festiwalu Warszawska Jesień reżyserując w Teatrze Wielkim w Warszawie Wyrywacza serc Elżbiety Sikory według prozy Borisa Viana. W 1999 wyreżyserował Madame Butterfly Giacoma Pucciniego ze scenografią Borisa Kudlički, z którym nawiązał stałą współpracę. Od czasu tej inscenizacji uważany jest za jednego z najciekawszych realizatorów przedstawień operowych w Polsce, jednocześnie budzących kontrowersje. W 2001 inscenizacja Madame Butterfly na zaproszenie Plácido Domingo została przeniesiona do Washington Opera, gdzie została pozytywnie przyjęta.
W 2001 otrzymał Paszport „Polityki” (za nowoczesne, inteligentne, trafiające do współczesnego widza realizacje oper na scenie Teatru Wielkiego w Warszawie).
Od maja 2005 do sierpnia 2006 był dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. W 2006 odbyła się tam premiera kolejnej opery Giacoma Pucciniego w jego reżyserii – Cyganeria. W 2007 zrealizował ponownie Króla Rogera w Operze Wrocławskiej. W październiku 2008 został mianowany zastępcą dyrektora ds. artystycznych, a w marcu 2011 dyrektorem artystycznym warszawskiej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej.
Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010[1] oraz w 2015[2].
Życie prywatne
Mariusz Treliński był mężem aktorki Moniki Donner-Trelińskiej, z którą ma syna Piotra. Później został partnerem tancerki Edyty Herbuś[3].
Wybrana twórczość
Filmografia
- Film o pankach (1983)
- Zad wielkiego wieloryba (1987)
- Pożegnanie jesieni (1990)
- Łagodna (1995)
- Egoiści (2000)
Inscenizacje operowe
- Wyrywacz serc Elżbiety Sikory – Teatr Wielki w Warszawie (1995)
- Madame Butterfly Giacoma Pucciniego – Teatr Wielki w Warszawie (1999), Washington Opera (2001), Teatr Maryjski w Sankt Petersburgu (2005), Opera Izraela (2008)
- Król Roger Karola Szymanowskiego – Teatr Wielki w Warszawie (2000)
- Otello Giuseppe Verdiego – Teatr Wielki w Warszawie (2001)
- Oniegin Piotra Czajkowskiego – Teatr Wielki w Warszawie (2002)
- Don Giovanni Wolfganga Amadeusa Mozarta – Teatr Wielki w Warszawie (2002), Los Angeles Opera (2003), Opera Wrocławska (2011)
- Dama pikowa Piotra Czajkowskiego – Staatsoper w Berlinie (2003), Teatr Wielki w Warszawie (2004), Teatr Wielki w Łodzi (2010), Opera Izraela (2010)
- Andrea Chénier Umberta Giordano – Teatr Wielki w Poznaniu (2004), Washington Opera (2004), Teatr Wielki w Warszawie (2005)
- Cyganeria Giacoma Pucciniego – Teatr Wielki w Warszawie (2006)
- Król Roger Karola Szymanowskiego (nowa wersja) – Opera Wrocławska (2007)
- Orfeusz i Eurydyka Christopha Willibalda Glucka – Opera w Bratysławie (2008), Teatr Wielki w Warszawie (2009), Opera Izraela (2012)
- Aleko Siergieja Rachmaninowa i Jolanta Piotra Czajkowskiego – Teatr Maryjski w Sankt Petersburgu w koprodukcji z Festspielhaus w Baden-Baden (2009)
- Traviata Giuseppe Verdiego – Teatr Wielki w Warszawie (2010)
- Turandot Giacoma Pucciniego – Teatr Wielki w Warszawie (2010)
- Latający Holender Richarda Wagnera – Teatr Wielki w Warszawie (2012)
- Manon Lescaut Giacoma Pucciniego – Teatr Wielki w Warszawie w koprodukcji z Théatre Royal de la Monnaie w Brukseli oraz Welsh National Opera w Cardiff (2012)
- Halka Stanisława Moniuszki – Theater an der Wien w Wiedniu (2019)
Inscenizacje teatralne
- Lautréamont-Sny według Pieśni Maldorora Comte de Lautréamonta – Teatr Studio w Warszawie (1992)
- Natalia Fiodora Dostojewskiego – Teatr Telewizji (1995)
- Pająk Hansa Everesta – Teatr Telewizji (1995)
- Makbet Williama Szekspira – Teatr Powszechny w Warszawie (1996)
- Adrianne Lecouvreur Augustina E. Scribe'a i Ernesta Legouvé'a – Teatr Telewizji (1997)
Odznaczenia i wyróżnienia
- 1991 – Nagroda Przewodniczącego Komitetu Kinematografii za debiut reżyserski (Pożegnanie jesieni)
- 1995 – Nagroda dziennikarzy za reżyserię filmu Łagodna na 20. FPFF
- 2000 – Nagroda im. Karola Szymanowskiego za reżyserię Króla Rogera
- 2001 – Paszport „Polityki”
- 2003 – Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida za reżyserię Don Giovanniego
- 2006 – Nagroda im. Stanisława Ignacego Witkiewicza[4]
- 2006 – Nagroda im. Konrada Swinarskiego (przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr”) – za reżyserię oper Andrea Chénier i Cyganeria w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej[5]
- 2013 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[6].
- 2018 – International Opera Awards w kategorii „najlepszy reżyser”[7]
- 2020 – Nagroda im. Konrada Swinarskiego (przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr”) – za reżyserię opery Halka w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej[5]
Przypisy
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 2010-05-16. [dostęp 2015-04-04].
- ↑ Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista. dziennik.pl, 2015-03-16. [dostęp 2015-04-04].
- ↑ Edyta Herbuś i Mariusz Treliński – Wbrew regułom. polki.pl, 2010-04-21. [dostęp 2015-04-04].
- ↑ Warszawa. ITI nagradza. e-teatr.pl, 2006-03-24. [dostęp 2015-04-04].
- ↑ a b Nagrody Teatru. teatr-pismo.pl. [dostęp 2022-11-06].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 czerwca 2013 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2013 r. poz. 836).
- ↑ Piotr Beczała laureatem International Opera Awards. rmfclassic.pl, 10 kwietnia 2018. [dostęp 2018-04-10].
Bibliografia
- Mariusz Treliński w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-04-04].
- Mariusz Treliński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2015-04-04] .
- Mariusz Treliński. teatrwielki.pl. [dostęp 2015-04-04].