Marka Rzeszy (tereny okupowane)

Marka Rzeszy dla terenów okupowanych (niem. Reichsmark, pl. marka rzeszowa^[1]) – waluta wprowadzona do obiegu w maju 1940 roku^[2][3] przez władze III Rzeszy na terytoriach okupowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej znajdujących się poza granicami Wielkoniemieckiej Rzeszy: w Danii, Norwegii, Belgii, Holandii, Luksemburgu, Francji, Estonii, na Litwie i Łotwie (Komisariat Rzeszy Wschód), dawnych wschodnich województwach II Rzeczypospolitej (poza włączonymi do Generalnego Gubernatorstwa jako Dystrykt Galicja) oraz na okupowanych terenach Związku Radzieckiego^[3].

Monety

Wydano jedynie dwie drobne monety o nominałach 5 i 10 fenigów^[3], obie o jednakowym rysunku, cynkowe z datami 1940 i 1941. Na awersie w centrum przedziurkowana swastyka dookoła której gotyckimi literami biegnie napis: Reichskreditkassen oraz rocznik. Na rewersie stylizowana głowa orła, poniżej 6 listków dębu, a pod nimi nominał i litery R/pf (Reichspfennige).

Awers	Rewers	Nominał	Materiał	Waga	Średnica	Rant	Nakład	Rok wybicia
		5 fenigów	Cynk	2,7 g	19,5 mm	Gładki	5 465 000	1940–1941
		10 fenigów	Cynk	3,3 g	21 mm	Gładki	1 350 002	1940–1941

Banknoty

Okupacyjna marka zwykle pozostawała w obiegu wraz z lokalną walutą. Dzieliła się na 100 fenigów. Emitowane były banknoty o następujących nominałach^[2]:

Grafika	Nominał	Wymiary (mm)	Kolor	Opis			Data wydruku	Data wprowadzenia
				Awers	Rewers	Znak wodny
	50 fenigów	90 × 57 mm	Zielony	Wartość nominalna	Wartość nominalna		1938	1940
	1 marka	95 x 60 mm	Czerwony
	2 marki	110 x 65 mm	Szary			Gwiazdki
	5 marek	125 x 70 mm	Szary	Portrety chłopa i robotnika	Nowy Odwach	Figury geometryczne
	20 marek	155 x 80 mm	Brązowo-zielony	Podobizna architekta według rysunku Dürera	Brama Brandenburska
	50 marek	170 x 85 mm	Czerwono-zielony	Portret chłopki	Zamek w Malborku

Wszystkie banknoty posiadały napisy wyłącznie w języku niemieckim. Pod względem graficznym banknoty poniżej 5 marek nie wyróżniały się niczym szczególnym, a na ich szatę graficzną składały się jedynie napisy i uproszczona ornamentyka. Bardziej bogatą szatę graficzną posiadały natomiast banknoty 5, 20 i 50-markowe^[2]. Banknoty Kasy Kredytowej Rzeszy zostały wycofane z obiegu wraz z wyzwoleniem kolejnych krajów europejskich spod okupacji niemieckiej, najpóźniej w 1945 roku. Po zakończeniu wojny znalazły się w obiegu w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, dotyczyło to jednak wyłącznie nominałów 5, 20 i 50-markowych – i to tylko tych, które zostały wcześniej przestemplowane przez oddziały Reichsbanku działające w strefie brytyjskiej^[2].

Zobacz też

• młynarki

Przypisy

Bibliografia

• Standard Catalog of World Paper Money, George SG.S. Čuhaj, wyd. 12th ed, Iola: Krause Publications, 2008, ISBN 0-89689-730-3, OCLC 192079713 .
• Gerhard Schön: Welt Münzkatalog, 20. & 21. Jahrhundert 1900-2009, Battenberg Verlag, Monachium 2009, ISBN 978-3-86646-050-8.