Marko Markow

(c) Bundesarchiv, Bild 183-J14110 / CC-BY-SA 3.0
Dr Markow na spotkaniu członków Międzynarodowej Komisji z ministrem zdrowia Rzeszy w Berlinie, 1943 r. (Dr Markow stoi 7. od prawej)
Podpis dr. Markowa pod protokołem końcowym Międzynarodowej Komisji Katyńskiej, 1943 r.

Marko Markow (ur. 1901 w Nowej Zagorze, zm. 1967[1]) – bułgarski doktor medycyny sądowej.

Życiorys

Był jednym z dwunastu lekarzy, którzy w kwietniu 1943 r. udali się w składzie Międzynarodowej Komisji do Katynia, aby osobiście dokonać sekcji zwłok zamordowanych polskich oficerów i ustalić czas popełnienia zbrodni. Wówczas był sygnatariuszem raportu, który obciążał Rosjan za dokonanie tej zbrodni.

W 1945 r., w kilka miesięcy po zajęciu Bułgarii przez wojska sowieckie, dr Markow został aresztowany, sądzony przed sądem ludowym jako "wróg ludu" za swój udział w międzynarodowej komisji ds. Katynia[2] i skazany przez tzw. Sąd Ludowy na karę śmierci za “kolaborację” z Niemcami[3]. Do czasu aresztowania był docentem w sofijskim Instytucie Medycyny Sądowej. Powodem aresztowania było uczestnictwo dr. Markowa w pracach Komisji Międzynarodowej w Katyniu i jego podpis złożony pod protokołem końcowym obwiniającym ZSRR o zbrodnię na polskich oficerach. Dr Markow został zmuszony do złożenia fałszywych oświadczeń, według których Niemcy mieli go zmusić do złożenia podpisu pod tym dokumentem. W zamian za kolaborację z reżimem komunistycznym w Bułgarii anulowano wyrok śmierci wydany na niego w 1945 r. i umożliwiono mu kontynuację kariery zawodowej (później został mianowany profesorem). Rosjanie wykorzystali go również w swojej kampanii propagandowej podczas procesu norymberskiego, kiedy zmusili go w 1946 r. do złożenia niezgodnych z prawdą zeznań, obciążających Niemców winą za mord katyński.

Amerykanie usiłowali nakłonić w 1951 i 1952 r. prof. Markowa do złożenia zeznań przed senacką komisją ds. Katynia, wysyłając do niego zwykłą pocztą list, który został przeczytany przez bułgarskie służby specjalne, a następnie dostarczony Markowowi. Markow, nie mając możliwości wyjazdu z Bułgarii i obawiając się o los swój i swojej rodziny, na dodatek wiedząc, że list został wcześniej przeczytany przez bułgarskie służby bezpieczeństwa, nie miał żadnego wyboru i musiał go dostarczyć właściwym organom[4].

Przypisy

  1. Ani Złatewa, Залогът Катин и българската следа в него (Załogyt Katin i byłgarskata sleda w nego), Институт по история при БАН. Историческо бъдеще (Institut po istorija pri BAN. Istoriczesko bydeszte), 2004, s. 206-230 (bułg.).
  2. Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 63. ISBN 2-86914-043-6.
  3. Anna Elisabeth Jessen, Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940, Kopenhaga: Høst & Søn, 2008, s. 258 (duń.).
  4. Anna Elisabeth Jessen, Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940, Kopenhaga: Høst & Søn, 2008, s. 263 (duń.).

Bibliografia

  • Jessen Anna Elisabeth: Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940. Høst & Søn, Kopenhaga 2008. ISBN 978-87-638-0703-6
  • Zlateva A.: Катынские материалы: Залогът Катин и българската [1]

Media użyte na tej stronie

Bundesarchiv Bild 183-J14110, Katyn, Öffnung der Massengräber, Abschlussbericht.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-J14110 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Ten opis został zidentyfikowany jako tendencyjny lub nieprawdziwy: Die Bildbeschreibung stellt den Massenmord der Sowjets im Katyner Wald an kriegsgefangenen Polen als faschistische Propaganda dar, tatsächlich sei das Kriegsverbrechen "von den Faschisten selbst" ausgeübt worden. Die Bildbeschreibung ist ein Beispiel für ostdeutsche und sowjetische Geschichtsschreibung. Auch in den Schulen wurde der Massenmord von Katyn bis zum Ende der DDR und der Sowjetunion als nationalsozialistisches deutsches Verbrechen umgedeutet.
Zentralbild

II. Weltkrieg 1939 - 45
Im April 1943 starten die deutschen Faschisten die antisowjetische Propaganda über den Massenmord im Katyner Wald, 15 klm nw. von Smolensk, wo sie Massengräber mit ca. 11 000 ermordeten kriegsgefangenen Polen als Greueltaten der Sowjets erklärten. ( Die Außerordentliche Staatliche Kommission unter Leitung des Akademikers Burdenko stellte in ihrem Untersuchungsbericht vom 24.01.1944 fest, dass die Ermordungen nicht wie die Faschisten behauptet hatten, im Frühjahr 1940 sondern erst im Herbst 1941, also von den Faschisten selbst, stattgefunden haben.)
UBz: die Mediziner aus ganz Europa, die auf Einladung des Reichsgesundheitsführers Dr. Conti die Massengräber im Wald von Katyn besichtigt haben, überreichen durch Prof. Dr. Orsós, Budapest, bei dem Empfang in Berlin, Dr. Conti [Leonardo] (rechts) das Protokoll ihrer Feststellungen. In der Mitte Speleers, Professor der Universität Gent[1]

4. Mai 1943
Katyn-1943-04-30.jpg
International Katyn Commission Findings. Der Massenmord in Walde von Katyn Ein Tatsachenbericht (the Mass-Murder in the Katyn Forest, a Documentary Account of Evidence). Germany, 1943. Signatures of the commission: Marko Markow, Reimond Speleers, Herman Maximilien de Burlet, František Šubík, Helge Tramsen, Arno Saxén, Vincenzo Mario Palmieri, Eduard Miloslavić, Alexandru Birkle, Ferenc Orsós, François Naville, Andrej Žarnov, František Hájek