Markowce
| Artykuł | 49°32′13″N 22°6′56″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°33'0.0"N, 22°7'0.1"E, 49°32'15.29"N, 22°6'55.12"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 1536 m |
| wieś | |
.jpg) Kościół NMP Matki Kościoła w Markowcach | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Województwo |  podkarpackie |
| Powiat | sanocki |
| Gmina | Sanok |
| Liczba ludności (2020) | 378[1] |
| Strefa numeracyjna | 13 |
| Kod pocztowy | 38-533[2] |
| Tablice rejestracyjne | RSA |
| SIMC | 0359356[3] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Sanok") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
 49°32′13″N 22°06′56″E/49,536944 22,115556 | |
Markowce – wieś w południowo-wschodniej Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[3][4]. Leży na Pogórzu Bukowskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0359362 | Podgaj | część wsi |
Historia
Wieś była lokowana na prawie wołoskim.
Pierwsza wzmianka o miejscowości datuje się na 1376 rok. Wówczas wieś należała do szlachcica o imieniu Albysko de Markowa. Od niego wzięła się pierwotna nazwa – de Markowa. W 1420 Honko Aleksander z Markowiec zbył połowę wioski Pawłowi z Pobiedna. Kolejne pochodne nazwy to Markowcze (1420), Marczowcze (1424), Makowcze (1439), Markowcze (1443), Mackuowecz (1448).
W XVII wieku Markowce przynależały do Leszczyńskich. Do roku 1772 wieś leżała administracyjnie w ziemi sanockiej województwa ruskiego. Od 1772 należała do cyrkułu leskiego, a następnie sanockiego. Po reformie administracyjnej w roku 1864, powiat sądowy, gmina wiejska Sanok, w kraju Galicja. W roku 1898 wieś liczyła 140 osób zamieszkujących 25 domów.
Na początku XIX Markowce należały do Truskolaskich[5]. W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Markowcach były Magdalena Rylska i Katarzyna Truskolaska[6]. W drugiej połowie XIX wieku wieś należała do Hieronima Romera, który w 1858 poślubił Felicję Truskolaską[5]. Następnie właścicielami stali się Jachimowscy (w 1889 Kazimierz Jachimowski poślubił Marię Romer)[5]. Kazimierz Jachimowski na miejscu poprzedniego budynku przebudował i rozbudował dwór w latach 1890-1894[5][7][8]. W 1905 Kazimierz i Maria Jachimowscy posiadali we wsi obszar 182 ha[9], a w 1911 posiadali 181 ha[10]. Jachimowscy prowadzili w Markowcach hodowlę koni[11] oraz bydła rasy półkrwi simentaler[8]. W 1917 Józef Agaton Morawski (1893-1963), s. Władysława i Kazimiery z Leszczyńskich, właściciel Niebieszczan i Odrzechowej ożenił się z Felicją Jachimowską. Maria Jachimowska pozostawała właścicielką dóbr Markowce do lat 20[12]. Maria Jachimowska pozostawała właścicielką dóbr Markowce do lat 20.[12]. W latach 30. II Rzeczypospolitej właścicielem dóbr w Markowcach był Adam Myczkowski[13]. Według jednego źródła w 1938 dwór został sprzedany[5], według innego do 1944 należał do Morawskich[8].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Woźnych udzieliła pomocy Mejerowi i Mendelowi Kornreich Friedmanowi. W 1995 Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Andrzejowi, Marii i Michałowi Woźnym tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[14].
Związani z Markowcami
- Bronisław Wiktor (1886-1961), architekt, artysta malarz, urodzony w Markowcach
- Franciszek Ambicki (1900–1940), funkcjonariusz Policji Państwowej, ofiara zbrodni katyńskiej, urodzony w Markowcach
- Bronisław Górski (1900–1940), nauczyciel, pracował w Markowcach, oficer Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej
- Andrzej Woźny (ur. 1924), mieszkaniec Markowiec, odznaczony Medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata za ukrywanie tam Żydów podczas II wojny światowej
Współczesność
Obecnie liczy 368 mieszkańców.
We wsi znajduje się kościół filialny NMP Matki Kościoła należący do parafii Wszystkich Świętych w Dudyńcach. 30 maja 1993 r. po dwuletniej budowie ks. bp Stefan Moskwa dokonał poświęcenia kościoła filialnego[15].
Markowce mają także swój klub piłkarski o nazwie Orkan Markowce, który historią sięga roku 1969.
W 2020 roku Park Dworski w Markowcach został poddany rewitalizacji[16]. Przeprowadzono prace związane z wysypaniem ścieżek spacerowych, wykonaniem schodów oraz nowych nasadzeń drzew i krzewów. Zainstalowano także ławki multimedialne dzięki którym można usłyszeć historię miejscowości.
Zobacz też
- Markowice
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy Sanok za 2020 rok, Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 6 maja 2021, s. 7 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 766 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b c d e Bartosz Podubny: Gminny program opieki nad zabytkami gminy Sanok na lata 2015–2018. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 41. [dostęp 2016-10-21].
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 127.
- ↑ Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 59. ISBN 83-221-0158-9.
- ↑ a b c Sylwester Polakowski: Pozostałości założeń dworskich województwa podkarpackiego. Krosno: Lygian, 2012. ISBN 978-83-935995-0-9.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
- ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 10.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 407.
- ↑ a b Lista ofiarodawców. „Jednodniówka wydana na pamiątkę poświęcenia Domu Ludowego”, s. 12, 11 września 1927.
- ↑ Spis abonentów Państwowych i Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Poczt i Telegrafów, 1931, s. 491.
- ↑ Historia pomocy - Rodzina Woźnych | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-27].
- ↑ Kościół filialny. Parafia rzymskokatolicka w Dudyńcach, 2005-05-01. [dostęp 2011-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Rewitalizacja Parku w Markowcach zakończona!, Gmina Sanok, 3 czerwca 2020 [dostęp 2020-08-04] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Markowce (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 127.
- Informacje na stronie Gminy Sanok
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Integralne. części wsi |
|
| Była wieś |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Herb gminy Sanok
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół NMP Matki Kościoła w Markowcach