Maro Reef

Maro Reef

Kamokuokamohoali‘i

Zdjęcie satelitarne
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Hawaje
Akwen	Ocean Spokojny
Archipelag	Północno-Zachodnie Wyspy Hawajskie
Populacja  • liczba ludności	0
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego Maro Reef
25°22′N 170°35′W/25,366667 -170,583333

Maro Reef (haw. Kamokuokamohoali‘i, także Ko‘anako‘a i Nalukākala) – rafa koralowa leżąca w archipelagu Hawajów, w grupie Północno-Zachodnich Wysp Hawajskich. Administracyjnie należy do stanu Hawaje w Stanach Zjednoczonych. Jest bezludna.

Geografia

Labirynt raf widoczny z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Maro Reef to atol koralowy, praktycznie w całości zanurzony, z którego mniej niż akr okresowo wynurza się ponad poziom morza podczas odpływu^[1]. Jest to największa rafa koralowa w łańcuchu Północno-Zachodnich Wysp Hawajskich, ma całkowitą powierzchnię ponad 1934 km²^[2]. Obszar zajmowany przez Maro Reef ma owalny kształt o wymiarach 45×29 km^[3], ale rafy nie tworzą typowego dla atolu pierścienia otaczającego centralną lagunę, tylko tworzą labirynt raf rozchodzących się radialnie od centrum^[2]. Rafy przyjmują tu różnorodne formy, część z nich ma strome stoki, niektóre tworzą odizolowane wzniesienia i wieżyczki, a lokalnie tworzą się płytkie laguny wypełnione koralowym piaskiem^[2], szczególnie blisko centrum systemu raf, gdzie są one bardziej osłonięte przed falami^[1].

Rafy koralowe narosły na szczycie dawnego wulkanu tarczowego, który wygasł i uległ erozji. Datowanie metodą potasowo-argonową pozwoliło stwierdzić, że wulkan był aktywny 19,7 miliona lat temu (miocen)^[1].

Historia

Kotwica porzucona na rafie, która stała się jej częścią

Nie ma archeologicznych świadectw bytności ludzi na Maro Reef, ale w tradycji ustnej zachowały się opowieści świadczące, że rdzenni Hawajczycy wiedzieli o istnieniu Północno-Zachodnich Wysp Hawajskich. Kulturowo były one uznawane za krainy przodków, nieprzeznaczone dla żyjących. Badacze kultury hawajskiej powiązali Maro Reef z nazwą Kamokuokamohoali‘i, oznaczającą „wyspę Kāmohoaliʻi”, boga rekinów i brata bogini Pele. Liczebność rekinów na Maro Reef jest większa niż gdziekolwiek indziej w łańcuchu Północno-Zachodnich Wysp Hawajskich^[4]. Nowoczesna hawajska nazwa Ko‘anako‘a oznacza dosłownie „siedlisko korali”, a inna nazwa Nalukākala oznacza załamujące się fale (grzywacze, jakie tworzą się na płytkich rafach^[1][5].

Maro Reef odkrył dla Amerykanów Joseph Allen, kapitan statku wielorybniczego „Maro”, który dotarł tam w czerwcu 1820 roku^[2][3]. Marynarze ze statków, które rozbiły się na tutejszych rafach, musieli szukać sposobu dotarcia na większą wyspę Laysan, aby przetrwać^[2]. Labirynt raf jest rozległy i trudny w żegludze, co sprawia, że jest w małym stopniu skartowany i zbadany^[2][1].

Przyroda

Nurek i moringa cętkowana na rafie

Maro Reef to jeden z najbogatszych płytkowodnych ekosystemów w Papahānaumokuākea Marine National Monument. Różnorodność biologiczna i liczebność koralowców jest tu większa niż w innych częściach archipelagu; udokumentowano tu 37 gatunków korali madreporowych^[1][2]. Na Maro Reef rosną licznie krasnorosty z rzędu Corallinales, które spajają rafy i zabezpieczają je przed zniszczeniem przez silniejsze fale^[2]. Tutejsze wody są miejscem życia 142 gatunków ryb, z czego połowa to gatunki endemiczne dla Hawajów^[1]. Na otwartych wodach występują m.in. karanks żółtopłetwy i Caranx melampygus, na rafach żarłacz gruby, żarłacz rafowy i żarłacz galapagoski^[2].

Rafy Maro Reef są uznawane za zdrowe, ale część badaczy uważa, że są one zagrożone zatonięciem. Argumentują to tym, że rafy są wąskie, niepołączone i niechronione przed sztormami. Inni uznają, że zdrowie raf wskazuje, że cały ten złożony system znalazł równowagę z żywiołami^[2][6].

Przypisy

Bibliografia

• N.N. AL N.N., O.O. CE O.O., Papahānaumokuākea Marine National Monument Management Plan, 2008 [dostęp 2022-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-31]  (ang.).