Marsala (wino)
Marsala – głównie słodkie, białe wzmacniane wino włoskie, produkowane w prowincji Trapani w zachodniej części Sycylii[1]. Nazwa pochodzi od miasta Marsala[1]. Istnieją też wersje wytrawne (secco), półwytrawne (semisecco) oraz czerwone (rubino)[2].
Wino marsala zyskało rozgłos pod koniec XVIII wieku na fali popularności podobnych win porto i sherry, a pionierem jego eksportu był Anglik John Woodhouse[1]. W międzyczasie jakość się pogorszyła, a ilość produkowanego wina zmalała, ale od lat 80. XX wieku ponownie pojawiły się dobrej jakości marsale[1], do czego przyczyniły się zmiany prawne w roku 1984 i inicjatywa producentów[3].
Białe marsale produkowane są przede wszystkim z winogron odmian grillo, catarratto bianco[1], a także inzolia, damaschino i innych[2]. Czerwone marsale mogą zawierać do 30% winogron o jasnej skórce[2]. Wino jest wzmacniane przez dodatek spirytusu winnego, a w razie potrzeby dosładzane koncentratem winogronowym[4].
Wino objęte apelacją Marsala DOC musi cechować się zawartością alkoholu minimum 17%[2], a od kategorii superiore wzwyż – 18%[3].
Wyróżnia się następujące rodzaje marsali[1]:
- fine starzona do roku
- superiore, starzona co najmniej dwa lata
- superiore riserva, starzona co najmniej cztery lata
- vergine albo soleras, starzona co najmniej pięć lat[2]
- vergine stravecchio albo vergine riserva, starzona co najmniej dziesięć lat[2]
Wina leżakują w systemie solera (w którym miesza się wino starsze z młodszym)[3]. Marsale vergine bywają porównywane z najlepszymi przykładami podobnych win portugalskich (porto) i hiszpańskich (oloroso, odmianie sherry)[1] i mogą być starzone nawet do 70 lat[2].
Słodka marsala (dolce) zawiera przynajmniej 100 gram cukru resztkowego na litr[3]. Marsala do 40 g cukru na litr jest określana jako secco (wytrawna)[3]. Półwytrawne marsale mieszczą się w przedziale 40-100 g/l[3].
Pod względem koloru wyróżnia się wersje oro (złota), ambra (bursztynowa) i rubino (rubinowa), zależne od wykorzystanych szczepów i dodawanego koncentratu[3].
Marsala jest podawana jako aperitif, jako wino deserowe oraz z suszonymi owocami, ciastkami, deserami z kremem oraz z dojrzałymi serami[2]. W sprzedaży są dostępne nieobjęte apelacją wina na bazie marsali z dodatkiem żółtek lub innych dodatków smakowych[4].
W Stanach Zjednoczonych pod nazwą marsala wolno sprzedawać dowolne wzmacniane wina o bursztynowym kolorze i zawartości alkoholu 17-24%[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001, s. 406-407. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Tutto vino. Guida complete ai vini d'Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008, s. 875-877. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.)
- ↑ a b c d e f g Jørgen Mønster Pedersen, Arne Ronold: Wina świata. Warszawa: Rosner i wspólnicy, 2003, s. 145. ISBN 83-89217-24-4. (pol.)
- ↑ a b Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 297. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.)
- ↑ Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 465. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.)
Media użyte na tej stronie
Marsala wine, casa vinicola Lombardo, Marsala, Sicily, Italy.