Marsz Autonomii

Panorama na przejście VI Marszu Autonomii
III Marsz Autonomii
"Ślůnsko Nacyjo bůła, je i bydzie" – banner na III Marszu Autonomii
Symboliczny Mur Centralizmu na chwilę przed zburzeniem. IV Marsz Autonomii

Marsz Autonomii – manifestacja odbywająca się corocznie począwszy od 2007 roku w okolicach 15 lipca (w rocznicę uchwalenia Statutu Organicznego Województwa Śląskiego w 1920 roku) w Katowicach, polegająca na przemarszu ulicami Katowic pod Urząd Wojewódzki (gmach dawnego Sejmu Śląskiego)[1]. Według organizatorów, Marsz jest manifestacją poparcia dla idei przywrócenia autonomii Górnego Śląska w nowoczesnej formie, wzorowanej na rozwiązaniach hiszpańskich czy niemieckich[2]. Uczestnicy marszu niosą ze sobą flagi, bannery i transparenty w górnośląskich, żółto-błękitnych barwach, herby ze złotym orłem na błękitnym tle[3]. Głównym organizatorem Marszu jest Ruch Autonomii Śląska. Według organizatorów, jest to największa w Polsce cykliczna manifestacja dotycząca spraw lokalnych społeczności[2].

I Marsz Autonomii – 15 lipca 2007

W pierwszym marszu Autonomii wzięło udział kilkaset osób. Trasa przemarszu wiodła z Rynku pod Urząd Wojewódzki. Marsz zakończył się wiecem, podczas którego wysyłano pocztówki do prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z prośbami o przywrócenie autonomii. Następnie uczestnicy mieli okazję obejrzeć w Górnośląskim Centrum Kultury filmy o tematyce górnośląskiej[4].

II Marsz Autonomii – 12 lipca 2008

Według szacunków policji, w Marszu wzięło udział ok. 800 osób. Podczas przemarszu grała orkiestra, a pochód otwierali motocykliści. W odróżnieniu od poprzedniego marszu, zorganizowano go w sobotę, a rozpoczął się na Placu Wolności, co zostało dobrze przyjęte i następne edycje miały taki sam termin i trasę. Przemarsz zakończyły przemówienia Jerzego Gorzelika i Mariana Makuli pod gmachem Urzędu Wojewódzkiego[5][6].

III Marsz Autonomii – 18 lipca 2009

W III Marszu Autonomii wzięło udział ponad 1000 osób. W pochodzie wzięli udział rekonstrukcjoniści, którzy wcielili się w role śląskich rycerzy, motocykliści oraz tradycyjnie orkiestra. Hasłem przewodnim Marszu było "Autonomia, to oferta jest wspaniała, bo Śląsk syty, Polska cała"[7].

Podczas pikiety pod urzędem Wojewódzkim zabrali głos Alojzy Lysko i Jerzy Gorzelik. Podpisywano petycję do Donalda Tuska, przypominając mu jego własne, przychylne dla idei autonomicznych regionów słowa z 1994 roku[8]:

To stolica bałamutnie tłumaczy, że podatki z lepiej rozwiniętych regionów wspomagają bardziej zacofane, gdy w rzeczywistości pieniądze ze wszystkich regionów płyną do centrum – na jego utrzymanie i opłacenie nietrafnych z reguły decyzji. Pieniądze i decyzje powinny pozostawać jak najbliżej nas. Centrum rozwiązywać powinno wyłącznie problemy, z którymi w żaden sposób nie jest w stanie uporać się jednostka, gmina, powiat, województwo. Życie uczy, że jest ich bardzo niewiele[9].

Odbył się także konkurs na "najgłupszą wypowiedź o Śląsku i Ślązakach", w której zwyciężył cytat z Lecha Kaczyńskiego[10]:

Kibice mogą czuć się bardziej Ślązakami niż Polakami, bo to środowiska, które łatwo zmobilizować i przekazać im tożsamość.

IV Marsz Autonomii – 17 lipca 2010

W IV Marszu Autonomii wzięło udział około 1000 (według PAP) – 1500 (według organizatorów) osób. Hasłem przewodnim tej edycji było "Autonomia 2020" – według organizatorów data ta, będąca jednocześnie 100. rocznicą ustanowienia autonomii Górnego Śląska, jest realnym terminem jej przywrócenia. Wznoszono okrzyki: "Górny Śląsk", "Autonomia" i "Poradzymy" (pol. "damy radę"). W marszu wzięły udział stowarzyszenia Pro Loquela Silesiana i Danga, promujące etnolekt śląski[11][12].

W przemówieniu pod Urzędem Wojewódzkim Jerzy Gorzelik mówił o wydaniu "Ślabikorza" (elementarza w języku śląskim), o realnym jeszcze w 2010 roku nadaniu językowi śląskiemu statusu języka regionalnego oraz o działaniach związanych z wyborami do władz samorządowych[12][13].

Część oficjalna marszu zakończyła się zburzeniem symbolicznego "Muru Centralizmu"[14].

V Marsz Autonomii – 16 lipca 2011

W V Marszu Autonomii wzięło udział około 2 i pół tysiąca osób[15]. Hasłem przewodnim tego marszu było Śląsk syty, Polska cała. Pochodowi przewodzili motocykliści, orkiestra z Brzezinki i osoby przebrane w tradycyjne, śląskie stroje[16].

Ruch Autonomii Śląska opublikował spot reklamujący to wydarzenie[17] z podkładem muzycznym w etnolekcie śląskim autorstwa zespołu 032 o nazwie Bez haje (Bez awantury, przemocy)[18][19].

W trakcie pochodu odbyła się kontrmanifestacja kilkunastu osób związanych z Ligą Obrony Suwerenności[16].

Po przejściu na plac Sejmu Śląskiego rozpoczął się I Dzień Górnośląski mający na celu podtrzymanie i pielęgnowanie kultury i tożsamości regionu. Wystąpiły różne zespoły i osobistości regionu, sprzedawano odzież w barwach Górnego Śląska[20].

VI Marsz Autonomii – 14 lipca 2012

Demonstranci z transparentem Katowice. VI Marsz Autonomii
VI Marsz Autonomii Śląska 2012 Katowice

W VI edycji Marszu udział wzięło, według różnych szacunków od 3 500[21] do około pięć tysięcy osób[22]. Z powodu remontu w centrum Katowic wyjątkowo zmieniono trasę - pochód przeszedł ulicami 3 Maja, Stawową, Mickiewicza, Moniuszki, Szkolną, Warszawską, Francuską, Jagiellońską na plac Sejmu Śląskiego. Długość trasy wyniosła ok. 2,3 km, pochodowi tradycyjnie przewodzili motocykliści[23].

Jedną z największych atrakcji pochodu była stumetrowa flaga w żółtoniebieskich barwach[24]. Odbyła się też kontrmanifestacja kilkudziesięciu osób związanych z Ligą Obrony Suwerenności[21]. Po marszu odbył się II Dzień Górnośląski o charakterze rodzinnego pikniku z różnymi atrakcjami[25].

VII Marsz Autonomii – 13 lipca 2013

Marsz wyruszył w sobotę, 13 lipca w samo południe z Placu Wolności w Katowicach. Uczestnicy pochodu tradycyjnie kierowali się w stronę placu Sejmu Śląskiego, gdzie rozpoczęto III Dzień Górnośląski.

Przypisy

  1. ↑ Strona główna Marszu Autonomii (pol.). Ruch Autonomii Śląska. [dostęp 2012-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-15)].
  2. ↑ a b Idea Autonomii, [w:] marszautonomii.pl [online], Ruch Autonomii Śląska [dostęp 2012-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13] (pol.).
  3. ↑ Marsz Autonomii Śląska w Katowicach, rp.pl, 16 lipca 2011 [dostęp 2012-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-12] (pol.).
  4. ↑ Historia Marszów Autonomii, [w:] marszautonomii.pl [online], Ruch Autonomii Śląska [dostęp 2012-07-18] (pol.).
  5. ↑ Agnieszka Nowak: Marsz dla autonomii Śląska (pol.). Dziennik Zachodni, 2008-07-13. [dostęp 2012-07-18].
  6. ↑ Witold Stech: W Katowicach odbył się II Marsz Autonomii [Foto] (pol.). mmsilesia.pl, 2008-07-12. [dostęp 2012-07-18].
  7. ↑ III Marsz Autonomii na ulicach Katowic (pol.). Wprost, 2009-07-18. [dostęp 2012-07-18].
  8. ↑ III Marsz Autonomii przeszedł przez Katowice [Zdjęcia+Wideo] (pol.). mmsilesia.pl, 2009-07-18. [dostęp 2012-07-18].
  9. ↑ Tuskowi nie starcza już odwagi i charakteru (pol.). Dziennik Zachodni. [dostęp 2012-07-18].
  10. ↑ Przemysław Jedlecki: Najgłupsza wypowiedź o Śląsku? Kaczyńskiego (pol.). Gazeta.pl Katowice, 2009-07-18. [dostęp 2012-07-18].
  11. ↑ Katarzyna Hołda: IV Marsz Autonomii. Ślązacy w upale przeszli ulicami Katowic [Zdjęcia] (pol.). mmsilesia.pl. [dostęp 2012-07-18].
  12. ↑ a b Śląski marsz: „Nie Polak, Nie Niemiec – Ślązak”, Onet.pl, 17 lipca 2010 [dostęp 2012-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-15] (pol.).
  13. ↑ Serwis informacyjny (pol.). TVP, 2010-07-17. [dostęp 2012-07-18].
  14. ↑ "Mur centralizmu" niszczony przez Ślązaków (pol.). Wirtualna Polska. [dostęp 2012-07-18].
  15. ↑ Katowice: Zakończył się V Marsz Autonomii Śląska (pol.). Polska the Times, 2011-07-16. [dostęp 2012-06-16].
  16. ↑ a b Aldona Minorczyk-Cichy: V Marsz Autonomii Śląska zgromadził 2,5 tysiąca osób [ZDJĘCIA] (pol.). Dziennik Zachodni, 2011-07-16. [dostęp 2012-06-16].
  17. ↑ V Marsz Autonomii - Spot. Ruch Autonomii Śląska. [dostęp 2012-06-16]. (pol. • śl.)
  18. ↑ Bez haje - teledysk (śl.). 032. [dostęp 2012-06-16].
  19. ↑ Michalina Bednarek: 032 czyli jak się robi rock po śląsku (pol.). mmsilesia.pl, 2011-07-04. [dostęp 2012-06-16].
  20. ↑ Jacek Tomaszewski: I Dzień Górnośląski [Zdjęcia] (pol.). mmsilesia.pl, 2011-07-18. [dostęp 2012-06-16].
  21. ↑ a b Jacek Madeja: Zwolennicy autonomii przemaszerowali przez Katowice [ZDJĘCIA i WIDEO] (pol.). Gazeta.pl, 2012-07-14. [dostęp 2012-07-16].
  22. ↑ Paweł Szałankiewicz: Marsz Autonomii 2012 w Katowicach [RELACJA] (pol.). Dziennik Zachodni, 2012-07-14. [dostęp 2012-07-16].
  23. ↑ Znamy już trasę VI Marszu Autonomii, Nowa Gazeta Śląska [dostęp 2012-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-12] (pol.).
  24. ↑ Śląskie.VI Marsz Autonomii Śląska; poniosą stumetrową flagę górnośląską (pol.). Gazeta Wyborcza, 2012-07-13. [dostęp 2012-07-16].
  25. ↑ Adrian Górecki, VI Marsz Autonomii i II Dzień Górnośląski, Nowa Gazeta Śląska, 25 czerwca 2012 [dostęp 2012-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-29] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

VI Marsz landscape.jpg
Autor: Ahorcado, Licencja: CC BY-SA 2.0
Panorama na VI Marsz Autonomii.
VI Marsz Autonomii Śląska 2012 Katowice nr7.JPG
Autor: Piotr Frydecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Marsz Autonomii to manifestacja odbywająca się corocznie począwszy od 2007 roku w Katowicach.
Mur centralizmu chwile przed zburzeniem.jpg
Autor: Lajsikonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
IV Marsz Autonomii, symboliczny "Mur centralizmu" na chwilę przed zburzeniem.
VI Marsz Katowice.jpg
Autor: Ahorcado, Licencja: CC BY-SA 2.0
Demonstranci noszący transparent Katowice w górnośląskich barwach.
Slunsko nacyjo.JPG
Autor: Lajsikonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Silesian Nation - was, is, will be" - from III Authonomy March, Katowice
3 Marsz Autonomii 015.jpg
Autor: Lajsikonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
III Marsz Autonomii, Katowice, 18.07.2009