Marszał Timoszenko

Marszał Timoszenko
(Маршал Тимошенко)
Ilustracja
„Marszał Timoszenko”, 1986
Klasakrążownik rakietowy
Projekt1134A (Bierkut-A)
Oznaczenie NATOKresta II
Historia
Stoczniaim. A.A. Żdanowa, Leningrad
Położenie stępki2 listopada 1972
Wodowanie21 października 1973
 MW ZSRR
NazwaMarszał Timoszenko
Wejście do służby25 listopada 1975[a]
 MW Rosji
Wejście do służby1991
Wycofanie ze służby3 lipca 1992
Los okrętuzłomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa: 5600 t
pełna: 7535 t
Długość159 m
Szerokość16,8 m
Zanurzenie6,3 m
Napęd
2 turbiny parowe o mocy łącznej 90 000 KM, 4 kotły, 2 śruby
Prędkość33 w
Zasięg5000 Mm przy 18 w
Uzbrojenie
• 4 działa uniwersalne 57 mm (2×II)
• 4 działka plot 30 mm AK-630M (4×I)
• 2×II wyrzutnie pocisków plot Sztorm-M (48 pocisków)
• 8 wyrzutni rakietotorped Mietiel, następnie Rastrub-B (2×IV, 8 pocisków)
• 2 miotacze rbg RBU-6000 (2×XII)
• 2 miotacze rbg RBU-1000 (2×VI)
Wyrzutnie torpedowe10 wt 533 mm (2×V), 10 torped
Wyposażenie
radary: Woschod, Angara-A, artyleryjskie, nawigacyjne; stacja hydrolokacyjna Titan-2
Wyposażenie lotnicze
1 śmigłowiec Ka-25PŁ
Załoga343 (33 oficerów)

Marszał Timoszenko (ros. Маршал Тимошенко) – radziecki, następnie rosyjski krążownik rakietowy projektu 1134A (ozn. NATO Kresta II), klasyfikowany oficjalnie jako duży okręt przeciwpodwodny. W czynnej służbie od 1975 do 1992 roku. Wchodził w skład Floty Północnej.

Budowa i skrócony opis

„Marszał Timoszenko” był ósmym zbudowanym okrętem projektu 1134A (Bierkut-A)[1], znanego też od pierwszego okrętu jako typ Kronsztadt[2], a w kodzie NATO oznaczanego Kresta II[3]. Okręt otrzymał nazwę na cześć marszałka Siemiona Timoszenko (1895-1970). Został wciągnięty na listę floty 11 czerwca 1970 roku[2]. Budowany był w im. A.A. Żdanowa w Leningradzie (numer budowy 728)[4]. Stępkę położono 2 listopada 1972 roku, a okręt wodowano 21 października 1973 roku[1][2]. Do służby wszedł 25 listopada 1975 roku[a].

Okręty projektu 1134A były klasyfikowane jako duże okręty przeciwpodwodne (ros. bolszoj protiwołodocznyj korabl, BPK)[5], niemniej na zachodzie powszechnie uznawane są za krążowniki[3]. Ich zasadniczym przeznaczeniem było zwalczanie okrętów podwodnych, w tym celu główne uzbrojenie stanowiło osiem wyrzutni rakietotorped Mietiel, z ośmioma pociskami, wymienione następnie w trakcie modernizacji w latach 1988-91 na nowsze wyrzutnie Rastrub-B[6]. Dodatkowo posiadały dziesięć wyrzutni torped kalibru 533 mm, z których można było wystrzeliwać torpedy przeciw okrętom podwodnym. Uzbrojenie przeciwpodwodne uzupełniały dwa dwunastoprowadnicowe miotacze rakietowych bomb głębinowych RBU-6000 (144 bomby kalibru 213 mm) i dwa sześcioprowadnicowe RBU-1000 (48 bomb kalibru 305 mm)[5]. Możliwości w zakresie zwalczania okrętów rozszerzał jeden pokładowy śmigłowiec Ka-25PŁ[5]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa podwójnie sprzężone działa uniwersalne kalibru 57 mm AK-725, umieszczone nietypowo w dwóch wieżach na burtach, oraz dwa zestawy artyleryjskie obrony bezpośredniej w postaci dwóch par sześciolufowych naprowadzanych radarowo działek 30 mm AK-630M (łącznie cztery działka)[5]. Uzbrojenie rakietowe stanowiły dwie dwuprowadnicowe wyrzutnie przeciwlotniczych pocisków rakietowych średniego zasięgu Sztorm-M, na dziobie i na rufie, z zapasem 48 pocisków[5].

Okręty wyposażone były w odpowiednie środki obserwacji technicznej, w tym stacje radiolokacyjne dozoru ogólnego Woschod (MR-600) na maszcie dziobowym i Angara-A (MR-310A) na maszcie rufowym, radary artyleryjskie oraz kompleks hydrolokacyjny Titan-2 (MG-332) z anteną w gruszce dziobowej[7].

Sylwetka okrętów projektu 1134A

Okręty projektu 1134A miały wyporność standardową 5600 ton i pełną 7535 ton[8]. Długość kadłuba wynosiła 159 m, a szerokość 16,8 m[8]. Napęd stanowiły dwa zespoły turbin parowych TW-12 o łącznej mocy 90 000 KM, napędzające każdy po jednej śrubie[8]. Parę zapewniały cztery kotły. Napęd zapewniał osiągnięcie prędkości maksymalnej 33 węzły, a ekonomicznej 18 węzłów[8]. Załoga liczyła 343 osoby, w tym 33 oficerów[8].

Służba

„Marszał Timoszenko” od 26 grudnia 1975 roku wchodził w skład Floty Północnej ZSRR[2].

W dniach 7-11 września 1982 złożył wizytę w Pointe-Noire w Ludowej Republice Konga[2].

W pierwszej połowie 1987 roku „Marszał Timoszenko” w zespole z krążownikiem lotniczym „Kijew” pełnił tzw. służbę bojową na Morzu Śródziemnym w składzie 5. Eskadry Operacyjnej, połączoną ze śledzeniem okrętów NATO[9].

Od 27 grudnia 1988 do 31 stycznia 1991 roku przeszedł remont w Kronsztadzie połączony z modernizacją, podczas którego okręt dostosowano do rakietotorped Rastrub-B[4]. Już jednak 3 lipca 1992 roku został wycofany ze służby z powodów budżetowych[4]. Został następnie sprzedany na złom do Indii (przed 1998 rokiem)[10].

Uwagi

  1. a b Wejście do służby 25 listopada 1975 według Apalkow 2005 ↓, s. 42i Bierieżnoj 1995 ↓, s. 15, natomiast Pawłow 1994 ↓, s. 78 podaje 28 listopada 1975.

Przypisy

  1. a b Pawłow 1994 ↓, s. 78.
  2. a b c d e Bierieżnoj 1995 ↓, s. 14-15.
  3. a b Robert Gardiner (red): Conway's All the world's fighting ships, 1947–1995. Maryland, 1996, ISBN 1-55750-132-7, s. 381 (ang.)
  4. a b c Apalkow 2005 ↓, s. 42.
  5. a b c d e Apalkow 2005 ↓, s. 39-40.
  6. Apalkow 2005 ↓, s. 39-42.
  7. Apalkow 2005 ↓, s. 38-40.
  8. a b c d e Apalkow 2005 ↓, s. 36.
  9. Siergiej Bałakin, Władimir Zabłocki: Sowietskije awianoscy. Awianiesuszczije kriejsiera admirała Gorszkowa. Moskwa: Jauza – Kollekcyja – Eksmo, 2007, s. 113. (ros.)
  10. Pawłow 1997 ↓, s. 137.

Bibliografia

  • Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Tom III. Protiwołodocznyje korabli. Czast 1. Bolszyje protiwołodocznyje i storożewyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2005. ISBN 5-8172-0094-5. (ros.)
  • Siergiej Bierieżnoj: Sowietskij WMF 1945-1995. Kriejsiera, bolszyje protiwołodocznyje korabli, esmincy. 1995, seria: Morskaja Kollekcyja. Nr 1/1995. (ros.)
  • Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli SSSR i Rossii 1945 – 1995 g. Wyd. III. Jakuck: 1994. (ros.)
  • Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997–1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.)

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of the Soviet Union (1950–1991).svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Naval Ensign of Russia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Kresta-II class cruiser profile 1986.png
Profile of a Soviet Kresta II-class (Project 1134A, Kronshtadt) guided missile cruiser.
MarshalTimoshenko1986.jpg
An elevated port bow view of a Soviet Kresta II class guided missile cruiser underway.