Marsze głodowe w Polsce w 1981 roku
Marsze głodowe w Polsce w 1981 roku – marsze, które miały miejsce w wielu miastach Polski na przełomie lipca i sierpnia 1981 roku, będącej wyrazem protestu przeciwko pogarszającemu się zaopatrzeniu sklepów w żywność, spowodowanym narastającym kryzysem gospodarczym w PRL.
Geneza
28 lutego 1981 roku Rada Ministrów ogłosiła uchwałę w sprawie reglamentacji mięsa i jego przetworów[1], realizując w ten sposób 11. postulat strajkujących w Stoczni Gdańskiej w Sierpniu 1980 r.[2] Sprzedaż mięsa „na kartki” weszła w życie 1 kwietnia 1981 roku. Uchwała szczegółowo precyzowała ile mięsa i wędlin mogą nabyć przedstawiciele poszczególnych grup zawodowych. Od maja 1981 r. wprowadzono także reglamentację przetworów mięsnych, masła, mąki, przetworów zbożowych i ryżu, zaś w czerwcu także mleka dla niemowląt[3][4]. Posiadanie kartki jednak nie gwarantowało zakupu towaru, często trzeba było stać w długich kolejkach.
Przebieg
Słabe zaopatrzenie sklepów, w połączeniu z decyzją rządu z 23 lipca, zmniejszającą kartkowe przydziały mięsa z jednoczesną podwyżką cen żywności[5], spowodowały pod koniec lipca 1981 roku zorganizowanie w całym kraju tzw. marszów głodowych, koordynowanych przez związkowców z NSZZ „Solidarność”. Pierwsze odbyły się 25 lipca 1981 w Kutnie i Łodzi z udziałem kilku tysięcy ludzi[6], w kolejnych dniach podobne demonstracje miały miejsce w: Krakowie, Nowym Sączu, Przemyślu, Piotrkowie Trybunalskim, Łasku, Zduńskiej Woli, Puławach, Częstochowie, Ostrowcu Świętokrzyskim, Bełchatowie, Tomaszowie Mazowieckim, Zelowie i Szczecinie[7].
30 lipca ulicą Piotrkowską w Łodzi przeszedł największy w Polsce marsz głodowy, w którym według różnych szacunków wzięło udział od 20 do 100 tysięcy osób[8].
Większe akcje zorganizowano np. w Olsztynie, gdzie przez trzy dni (3–5 sierpnia) organizowane były przejazdy samochodów ulicami miasta, uwieńczone 3 tysięcznym marszem z flagami i transparentami, m.in.: „Premierze bądź szczery, gdzie się podziały mleko i sery”, „Nie chcemy być głodni i brudni”, „Obywatelu Generale – meldujemy, że jesteśmy głodni”, „Chcecie pracy dajcie jeść”. We Włocławku 3 sierpnia zorganizowano kilkutysięczny marsz przed Urzędem Wojewódzkim. W Białymstoku 6 sierpnia w marszu głodowym od siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR do Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” przeszli emeryci, renciści i inwalidzi. 7 sierpnia manifestacje miały miejsce w stolicach województw wchodzących w skład Regionu Małopolska NSZZ „Solidarność” (Tarnów, Kraków, Dębica)[9].
Przypisy
- ↑ M.P. z 1981 r. nr 18, poz. 152.
- ↑ 21 postulatów z 17 sierpnia 1980 roku, NSZZ Solidarność [dostęp 2020-09-20] (pol.).
- ↑ Koniec życia na kartki, Polskie Radio, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2013-03-19] (pol.).
- ↑ Parówki na kartki, Rzeczpospolita, 26 lutego 2011 [dostęp 2013-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-08] (pol.).
- ↑ Kalendarium lipiec 1981, Encyklopedia Solidarności [dostęp 2013-03-19] (pol.).
- ↑ Hubert Bekrycht: 40. rocznica Marszu Głodowego w Łodzi. dzieje.pl, 2021-07-30. [dostęp 2021-08-16].
- ↑ Antoni Dudek, Demonstracje, manifestacje, marsze, Encyklopedia Solidarności [dostęp 2013-03-19] (pol.).
- ↑ Anna Gronczewska, Marsz głodowy Piotrkowską, lodz.gazeta.pl, 20 sierpnia 2010 [dostęp 2013-03-19] (pol.).
- ↑ Grzegorz Majchrzak: „Powstańcie, których dręczy głód!” – marsze głodowe latem 1981 r. (pol.). dzieje.pl, 2016-07-31. [dostęp 2021-08-16].
Linki zewnętrzne
- Marsze głodowe Łódź, Kutno, Dekada wolności (pol.).
- 13. Marsze głodowe: Łódź, Grudziądz, Polska solidarna (pol.).