Marta Guśniowska

Marta Guśniowska

Data i miejsce urodzenia	19 kwietnia 1979 Międzyrzecz
Zawód, zajęcie	dramatopisarka, pisarka, autorka tekstów piosenek do spektakli.
Odznaczenia

Marta Guśniowska (ur. 19 kwietnia 1979 w Międzyrzeczu Wielkopolskim) – polska dramatopisarka, autorka książek oraz sztuk teatralnych dla starszych i młodszych dzieci, a także tekstów piosenek^[1] do spektakli dla najmłodszych.

Życiorys

W latach 1999–2004 studiowała filozofię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po studiach związała się z Teatrem Animacji i Centrum Sztuki Dziecka, a od 2007 roku jest związana z Białostockim Teatrem Lalek – jako dramaturg i konsultantka literacka^[2].

Debiutowała w 2005 roku na scenie Teatru Animacji w Poznaniu sztuką Baśń o Rycerzu bez Konia, a 10 lat później na tej samej scenie debiutowała jako reżyserka^[3] spektaklu A niech to gęś kopnie!, do którego zresztą napisała tekst.

Współpracuje z większością teatrów lalek w Polsce, a także w Czechach, Słowacji i na Węgrzech, również z teatrem telewizji. Jest jedną z najczęściej wystawianych polskich dramatopisarek.

Kilkukrotna laureatka Konkursu Na wystawienie Polskiej w Sztuki Współczesnej (org. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (org. Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu), a także konkursu dramaturgicznego Teatroteka (org. ZAiKS i Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych Warszawie), konkursu Strefy Kontaktu (org. Wrocławski Teatr Współczesny), konkursu na słuchowisko (org. Program II Polskiego Radia) i wielu innych. Jurorka na festiwalach teatralnych i filmów dla dzieci.

Napisała ponad 100 sztuk dla młodych widzów i piosenki do spektakli. Jej teksty w inteligentny, humorystyczny sposób mówią o sprawach niezwykle ważnych: o przyjaźni, odmienności, byciu sobą, przełamywaniu stereotypów.

Nagrody

• 2004: II i III nagroda w konkursie dramaturgicznym Tespis za teksty Sukno Jeremiasza i Królestwo za dwie korony (Poznań)
• 2005: wyróżnienie dla sztuki Baśń o rycerzu bez konia podczas 22. Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu
• 2005: wyróżnienie dla tekstu Czarno na białym w 16. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)^[4]
• 2006: I nagroda za Baśń o grającym imbryku oraz wyróżnienie za Krokus Pokus w 17. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2007: wyróżnienie za tekst sztuki O rycerzu Pryszczycerzu w 13. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej
• 2008: wyróżnienie za sztukę Kaszalot w 19. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2009: Świadectwo Otwartego Umysłu za pisanie bajek dla dzieci i sztuki w Białostockim Teatrze Lalek podczas 3. Przystanku Młodych (Białystok)
• 2009: wyróżnienie za tekst O mniejszych braciszkach Św. Franciszka w 15. Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej
• 2009: I nagroda za tekst Pod-Grzybek w 20. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2009: wyróżnienie za tekst Król Żaglonosy w 20. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2010: Brązowy^[5] Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis
• 2011: wyróżnienie za sztukę Pod-Grzybek podczas XV Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK (Warszawa)
• 2011: wyróżnienie za piosenkę do przedstawienia Królewna Śnieżka w Opolskim Teatrze Lalki i Aktora podczas 25. Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu
• 2012: wyróżnienie za utwór Wąż w 23. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2013: nagroda za sztukę Ony i wyróżnienie za sztukę Brak sensu, Aniołek, Żyrafa i stołek w 24. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2014: I nagroda za sztukę A niech to Gęś kopnie oraz III nagroda za sztukę Urodziny w Nigdylandii w 25. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2015: nagroda ze tekst Ony i wyróżnienie za A niech to Gęś kopnie!^[6] w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (Warszawa)
• 2015: Nagroda Prezydenta Miasta Wałbrzycha podczas 2. Festiwalu małych Prapremier^[7] za twórcze posłużenie się środkami teatru lalek przy realizacji własnego tekstu A niech to Gęś kopnie!
• 2016: III Nagroda za tekst Zakład karny – o stówę w Konkursie Dramaturgicznym Teatroteka Fest, ZAiKS i Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie
• 2016: I nagroda za sztukę Marvin w 27. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2016: wyróżnienie za tekst Przepowiednia Hieronima B., czyli Nadspodziewana szkodliwość kwasów omega trzy w Konkursie na Słuchowisko, ZAiKS i Program II Polskiego Radia (Warszawa)
• 2017: II nagroda za sztukę Karmelek oraz wyróżnienie za Kto się boi Pani Eś? w 28. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2017: Nagroda Specjalna za reżyserię, tekst i główną rolę w spektaklu A niech to gęś kopnie! Teatru Animacji z Poznania w VII Festiwalu Teatralna Karuzela (Łódź)
• 2017: Nagroda za tekst Poczekalnia sześć-dwa-zero w konkursie Strefy Kontaktu, Teatr Współczesny we Wrocławiu
• 2017: II Nagroda za Dom przy ulicy snów w Konkursie na Treatment Filmu Animowanego, Polski Instytut Sztuki Filmowej i ZAiKS (Warszawa)
• 2017: wyróżnienie literackie^[8] za A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka) w konkursie Książka Roku 2017 Polskiej Sekcji IBBY
• 2018 Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego dla Najlepszej Książki Roku 2017^[9] dla książki A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka)
• 2018 wyróżnienie dla A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka) w konkursie 25. Ogólnopolska Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego (Oświęcim)
• 2018: Nagroda Specjalna za tekst Marvin w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej
• 2019: nagroda dla Wielkie mi coś w 30. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2019: Nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAIKS za opowieść Karmelek – wydarzenie roku w literaturze i teatrze^[10]
• 2019: nagroda główna za sztukę Wielkie mi coś w 30. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań)
• 2020: Nagroda za tekst dramatyczny za A niech to Gęś kopnie! w Konkursie Dramaturgicznym Teatroteka Fest (Grand Prix dla spektaklu A niech to Gęś kopnie! w reż. Joanny Zdrady)

Wybrana twórczość

Sztuki teatralne^[11]

• A niech to gęś kopnie
• Bajka o deszczowej kropelce i tęczy
• Baśń o dzielnym Radomirze
• Baśń o gorącym imbryku
• Baśń o rycerzu bez konia
• Bazyliszek
• Brak sensu, Aniołek, Żyrafa i stołek
• Calineczka
• CDN
• Czarno na białym
• Dom przy ulicy snów
• Hokus-pokus, czary-mary… i król
• Karmelek
• Kaszalot
• Kopciuszek
• Kraina śpiochów
• Krokus Pokus
• Król Maciuś Pierwszy
• Król Żaglonosy
• Królestwo Koralowej Rafy
• Królestwo za dwie korony
• Królewna Śnieżka
• Lis
• Mała mysz i słoń do pary
• Mała Syrenka
• Marvin
• Mikołaj Kopernik z Olsztyna
• Misia i miś
• Misiaczek
• Niedźwiedź i Misza, czyli gdzie moja kasza?
• (Nie)idealne święta
• Nieznośka i Kmieć
• O Calineczce, malutkiej dzieweczce
• O Jasiu i łodydze fasoli, o starej wiedźmie i o studni na końcu świata
• O krokodylu i królu Faktylu
• O mniejszych braciszkach św. Franciszka
• O rybaku i złotej rybce
• O rycerzu Pryszczycerzu
• O wampirze W.
• O wilku i Czerwonym Kapturku
• Ony
• Opowieści rzeszowskie
• Pan Brzuchatek
• Pinokio
• Piotruś Pan
• Poczekalnia sześć-dwa-zero
• Pod-Grzybek
• Podróż na czternaście łap
• Poznańskie koziołki
• Przepowiednia Hieronima B.
• Przyjaciel w mundurze
• Psiakość. Musical o zwierzęcej miłości
• Psiakość 2, czyli Kostka została rzucona
• Puszek
• Raz, na wozie...
• Romeo i Mrówka
• Smacznego, proszę wilka
• Straszna piątka
• Ślimak
• Śpiąca Królewna
• Świąteczna sałatka
• Trzórzofretka
• Teatr cieni Ofelii
• Tristian i Izolda
• Trzej muszkieterowie
• Tygryski
• Uczta absurdu
• Urodziny w Nigdylandii
• Wąż
• Wielka wygrana
• Wielkie mi coś
• Zakład karny o stówę
• Złota rybka
• Żabawnie

Proza

• A niech to gęś kopnie (2017, Tashka) – bajka o sensie życia^[12].
• Karmelek (2018, Tashka) – historią społecznego odrzutka, który nie potrafi odnaleźć się w grupie i jest przez nią wykluczany^[13].
• Smacznego, proszę wilka (2019, Tashka) – to wesoło-smutna bajka o odchodzeniu^[14].
• Marvin (2020, Tashka) – pełna humoru opowieść o sile przyjaźni i marzeń.

Bajka muzyczna

• Kraina Śpiochów. Bajka muzyczna (2017, BUKA). CD audio plus książka z tekstami piosenek, muzyka: Piotr Nazaruk, reżyseria: Bernarda Bielenia (Akademia Teatralna w Białymstoku), czytają/śpiewają absolwenci Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Wywiad Moniki Nawrockiej-Leśnej z Martą Guśniowską Bajki dla widzów od 6 do 106 lat na KulturaPoznań.pl
• Wywiad Haliny Waszkiel z Martą Guśniowską Wybrałam lalki na Teatr-pismo.pl. teatr-pismo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)].
• Marta Guśniowska. Życie i twórczość na Culture.pl
• Rozmowa Martyny Micińskiej #zamieniam się w słuch z Martą Guśniowoską na Kulturaupodstaw.pl
• Rozmowa Beaty Jewiarz z Martą Guśniowską w audycji Niedzielny poranek w Radiu Dla Ciebie
• Rozmowy Dialogu: Pisanie ról dla psów i łosi Z Martą Guśniowską i Krzysztofem Bitdorfem rozmawiają Justyna Jaworska i Jacek Sieradzki
• Ony na widowni, Szymon Kazimierczak, www.teatr-pismo.pl. teatr-pismo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-18)].
• Kobieta, która nie chce mieć dzieci, jest podejrzana, a do tego bajkopisarka - to już zgroza, Mike Urbaniak, Wysokie Obcasy