Martin Rønne

Martin Rønne
Ilustracja
Martin Ronne szyjący na pokładzie Fram, obok Roald Amundsen, 1910
Data i miejsce urodzenia

14 września 1861
Vang

Data i miejsce śmierci

15 maja 1932
Horten

Zawód, zajęcie

marynarz, polarnik

Narodowość

Norweg

Małżeństwo

Maren Gurine Gulliksen

Dzieci

Finn Ronne

Martin Richard Rønne (ur. 14 września 1861 w Vang, zm. 15 maja 1932 w Horten) – norweski marynarz, krawiec żagli, wojskowy i polarnik. Uczestnik czterech ekspedycji polarnych Roalda Amundsena (1871–1928) – wyprawy na biegun południowy 1910–12, ekspedycji statku „MaudPółnocną Drogą Morską (1918–1920) oraz do Svalbardu w 1925 i ponownie w 1926 roku, uczestnik ekspedycji Richarda Byrda (1888–1957) na Antarktydę.

Ojciec polarnika Finna Ronne'a (1899–1980), który po emigracji do Stanów Zjednoczonych prowadził wyprawy naukowe na Antarktydę.

Życiorys

Rønne urodził się 14 września 1861 w Vang[1]. Od 14 roku życia pracował na statkach[1]. Wstąpił do marynarki norweskiej i został przeniesiony do rezerwy[1]. Ożenił się z Maren Gurine Gulliksen, a w 1899 roku urodził się ich syn Finn[1][2]. Oprócz Finna para miała jeszcze sześcioro dzieci[1][2].

Rønne pracował jako krawiec żagli w stoczni marynarki Karljohansvern w Horten[1]. Spotkał tam Roalda Amundsena (1871–1928), który zlecił mu uszycie żagli i latawca dla swoich eksperymentów z żaglami zdolnymi do uniesienia człowieka[1]. Na zlecenie Amundsena Rønne testował uszyte przez siebie żagle[1]. W 1909 roku Amundsen zaangażował Rønnego jako krawca swojej ekspedycji polarnej – Rønne odpowiadał za żagle, psie uprzęże, spodnie ochronne nieprzepuszczające wiatru, kurtki i rękawice, pokrowce na sanie i namioty[1]. Uszył m.in. lekki, jedwabny namiot trzyosobowy, który Amundsen zostawił na biegunie i który został znaleziony miesiąc później przez Roberta F. Scotta (1868–1912)[1][3]. W podróż Rønne na Antarktydę zabrał swoją maszynę do szycia i pracował na pokładzie statku Fram[1]. Rønne nie brał udziału w marszu na biegun, pozostając na statku[1].

Po powrocie z wyprawy Rønne poświęcił się szyciu żagli[1]. Uczestniczył w kolejnej wyprawie Amundsena – ekspedycji na statku „MaudPółnocną Drogą Morską (1918–1920), jednak po spędzeniu dwóch zim na statku, udał się w 1920 roku do domu[1]. W 1925 roku Rønne wsparł Amundsena w wyprawie do Ny-Ålesund na Spitsbergenie, biorąc udział na miejscu w przygotowaniach przelotu Amundsena nad biegunem północnym łodzią latającą[1]. W 1926 roku Rønne ponownie pomógł Amundsenowi, przygotowując pionierski przelot nad biegunem północnym na włoskim sterowcu, oznaczonym symbolem N-1, a przez Amundsena nazwanym "Norge"[1].

W Ny-Ålesund spotkał Richarda Byrda (1888–1957) i był uczestnikiem jego pierwszej wyprawy na biegun południowy w latach 1928–1930[1]. Rønne zmarł 15 maja 1932 roku w Horten podczas przygotowań do drugiej wyprawy Byrda, w której uczestniczył jego syn – Finn Rønne[1][4].

Upamiętnienie

Imieniem Rønnego nazwana jest jedna z ulic w Horten[1]. Na cześć rodziny Rønne (Ronne) nazwano cieśninę Ronne Entrance[5].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Martin Rønne (1861-1932). The Fram Museum. [dostęp 2019-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-05)]. (ang.).
  2. a b Susan Barr: Finn Rønne. W: I Norsk biografisk leksikon. 2009-02-13.
  3. Amundsen-Scott South Pole Station: Amundsen's Tent. [dostęp 2019-08-05]. (ang.).
  4. Ronne Family Antarctic Explorers: Martin Richard Rønne. [dostęp 2016-05-07]. (ang.).
  5. COMPOSITE GAZETTEER OF ANTARCTICA: Ronne Entrance. [dostęp 2019-08-05]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Roald Amundsen ser på Martin Rønne som syr på maskin, 1910 (7675744350).jpg
Autor: Nasjonalbiblioteket from Norway, Licencja: CC BY 2.0

Tittel / Title: Roald Amundsen ser på Martin Rønne som syr på maskin Motiv / Motif: Over dem var det trukket solseil som sørget for at alle hundene lå i skyggen på reisen til Antarktis. Dato / Date: 1910 Fotograf / Photographer: ukjent / unknown Sted / Place: Norge - Antarktis Eier / Owner Institution: Nasjonalbiblioteket / National Library of Norway Lenke / Link: nabo.nb.no/trip?_b=amundsen&emne=&sted=&motiv...

Bildesignatur / Image Number: bldsa_NPRA1105