Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema

Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema – cykl pokazów arcydzieł polskiej kinematografii organizowanych w 2014 roku w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie przez amerykańskiego reżysera Martina Scorsese. W języku polskim nazwa festiwalu brzmiała „Martin Scorsese prezentuje: arcydzieła polskiego kina”.

Geneza

Powodem organizacji cyklu pokazów polskich filmów z cyklu Martin Scorsese Presents była jego fascynacja polskim kinem. Reżyser w czasie nadania mu tytułu honorowego doktoratu Łódzkiej Szkoły Filmowej przyznał, że duży wpływ na jego twórczość miała polska kinematografia[1][2]:

Nie umiem wytłumaczyć, jak wielki wpływ miało Wasze kino – panowie Wajda, Polański, Skolimowski, cała grupa tego czasu – na moją twórczość filmową. I ma do dziś, bo gdy robię film zazwyczaj łapię się na tym, że pokazuję aktorom czy operatorom właśnie polskie filmy z lat 50.

Martin Scorsese[2]

w oryginale:

I cannot explain how your cinema from Wajda, Polański, to Skolimowski, the whole lot - influenced my cinematic output. But it still does. At some point, I realized that when I wanted to make actors or cinematographers understand something. I show them Polish films from 50s

Martin Scorsese[2]

Bezpośrednią przyczyną, która zapoczątkowała ideę zorganizowania prezentacji polskich filmów w Ameryce Północnej było spotkanie z producentem Jędrzejem Sablińskim na początku grudnia 2011 roku w warszawskim hotelu Bristol[3]. Scorsese przebywał w Polsce w związku z przyznaniem mu doktoratu honoris causa łódzkiej filmówki. Na spotkaniu Sabliński zaprezentował reżyserowi postępy w cyfrowej rekonstrukcji polskich filmów oraz poinformował o powstaniu projektu „KinoRP”, dedykowanego rekonstrukcji cyfrowej polskiego kina. Amerykański reżyser zainteresował się projektem i zasugerował kontakt z Film Society of Lincoln Center (Towarzystwo Filmowe Centrum Lincolna), które zostało założone w 1969 roku w Nowym Jorku w celu popularyzacji sztuki filmowej w Ameryce. Polacy nawiązali z nią współpracę, która zaowocowała powstaniem projektu prezentacji przekroju polskiej kinematografii w Ameryce Północnej.

Festiwal

Fascynacja polskim kinem oraz cyfrowe odrestaurowanie polskich filmów skłoniły Martina Scorsese do zapoczątkowania w Stanach Zjednoczonych cyklu pokazów arcydzieł polskiej kinematografii pt. „Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema”[4], które sam wytypował jako najlepsze polskie produkcje. Prezentacja polskiej kinematografii zainicjowana została 5–7 lutego 2014 roku w Nowym Jorku w kompleksie budynków znajdujących się w Lincoln Center for the Performing Arts.

Zaplanowane tournée po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie obejmuje pokaz 21 polskich filmów po rekonstrukcji cyfrowej, które prezentowane będą w latach 2014–2015 w 30 miastach Ameryki Północnej[5]. Partnerem fundacji w retrospektywnej prezentacji polskich filmów jest amerykańska firma dystrybucyjna Milestone Films.

Wielka Brytania

W 2015 roku Scorsese przeniósł pomysł prezentacji arcydzieł polskiej kinematografii na Wyspy Brytyjskie. W Wielkiej Brytanii przedstawiane są 24 cyfrowo zremasterowane klasyki polskiego kina, z których część nie była nigdy wyświetlana w tamtejszych kinach. Cykl, którego pomysłodawcą był Scorsese, rozpoczął się w kwietniu 2015 roku podczas Edinburgh International Film Festival i w kinie BFI Southbank w ramach organizowanego przez Instytut Kultury Polskiej festiwalu KINOTEKA Polish Film Festival[6]. Filmy były prezentowane brytyjskiej publiczności do grudnia 2015 roku. Pierwszym wyświetlonym filmem był obraz Krzysztofa Zanussiego Barwy ochronne (jeden z trzech filmów cyklu w reż. Zanussiego)[7]. Oprócz 21 filmów dostępnych dla amerykańskiej publiczności, w Wielkiej Brytanii prezentowane są trzy dodatkowe obrazy – Nóż w wodzie (reż. Roman Polański, 1962), Aktorzy prowincjonalni (reż. Agnieszka Holland, 1979), Walkower (reż. Jerzy Skolimowski, 1965)[8].

Filmy

Filmy, które Scorsese wybrał do prezentacji polskiego kina w ramach Masterpieces of Polish Cinema[9][3].

Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania
Rok TytułReżyser
1957EroicaAndrzej Munk
1958Ostatni dzień lataTadeusz Konwicki
1958Popiół i diamentAndrzej Wajda
1959PociągJerzy Kawalerowicz
1960KrzyżacyAleksander Ford
1960Niewinni czarodziejeAndrzej Wajda
1961Matka Joanna od AniołówJerzy Kawalerowicz
1964Rękopis znaleziony w SaragossieWojciech Jerzy Has
1965SaltoTadeusz Konwicki
1966FaraonJerzy Kawalerowicz
1972Trzeba zabić tę miłośćJanusz Morgenstern
1973WeseleAndrzej Wajda
1973IluminacjaKrzysztof Zanussi
1973Sanatorium pod KlepsydrąWojciech Jerzy Has
1974Ziemia obiecanaAndrzej Wajda
1976Barwy ochronneKrzysztof Zanussi
1980ConstansKrzysztof Zanussi
1981Człowiek z żelazaAndrzej Wajda
1982AusteriaJerzy Kawalerowicz
1987PrzypadekKrzysztof Kieślowski
1988Krótki film o zabijaniuKrzysztof Kieślowski
Wielka Brytania (dodatkowo)
1962Nóż w wodzieRoman Polański
1965WalkowerJerzy Skolimowski
1979Aktorzy prowincjonalniAgnieszka Holland

Przypisy

  1. ↑ Scorsese zafascynowany polskim filmem. Pokaże Amerykanom arcydzieła naszej kinematografii. tvn24.pl, 1 listopada 2013. [dostęp 2014-02-26].
  2. ↑ a b c Varvounis 2016 ↓.
  3. ↑ a b Polskie filmy Martina Scorsese. vice.com. [dostęp 2014-03-24].
  4. ↑ Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema – oficjalna strona projektu w języku angielskim. mspresents.com. [dostęp 2014-02-26].
  5. ↑ Scorsese prezentuje arcydzieła polskiego kina w USA. rp.pl, 03-02-2014. [dostęp 2014-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-28)].
  6. ↑ {{{tytuł}}}, kinoteka.org.uk [dostęp 2021-05-27].tytuł
  7. ↑ Season Introduction / Martin Scorsese Presents (ang.). mspresents.com. [dostęp 2015-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-18)].
  8. ↑ Films / Martin Scorsese Presents (ang.). mspresents.com. [dostęp 2015-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-17)].
  9. ↑ Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema (ang.). mspresents.com. [dostęp 2015-10-05].

Bibliografia

  • Miltiades Varvounis: Made in Poland: The Women and Men Who Changed the World, rozdział Roman Polański. Xlibris Corporation, 2016, s. 215. ISBN 978-1-5245-9664-4.

Linki zewnętrzne