Martiros Sarian

Martiros Sarian (drugi od lewej na dole) sfotografowany obok średniowiecznego chaczkaru w Sanahin, 1902

Martiros Sarian (orm. Մարտիրոս Սարյան) (ur. 28 lutego 1880 w Nor-Nachiczewaniu (obecnie dzielnica Rostowa nad Donem), zm. 5 maja 1972 w Erywaniu) – ormiański malarz.

Urodzony w zamieszkałej w Rosji rodzinie ormiańskiej. W latach 1897 - 1903 studiował malarstwo w Moskwie u Walentyna Sierowa i Konstantego Korowina. W roku 1901 po raz pierwszy odwiedził Armenię – kraj przodków. Sarian odbył też podróże na Bliski Wschód, w tym do Egiptu (1911) i Iranu (1913). Był członkiem grupy "Błękitna róża".

W roku 1915 przyjechał do Eczmiadzinu, aby pomagać uchodźcom przed rzezią Ormian w tureckiej Armenii. W roku 1916 w Tbilisi ożenił się z Lusik Agajan, córką ormiańskiego pisarza. Uczestniczył w organizacji Związku Artystów Ormiańskich. W roku 1921 osiedlił się na stałe w Armenii. W latach 1926 - 1928 Sarian przebywał w Paryżu. W latach trzydziestych XX w. zajmował się malarstwem krajobrazowym i portretowym oraz martwą naturą. Uznany przez krytykę za najwybitniejszego malarza Armenii, malował w stylu wolnym od wpływów socrealizmu. Tworzył również grafikę książkową i scenografię. W latach 1946-1958 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR, mimo że był bezpartyjny^[1].

Odznaczenia i nagrody

• Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (8 marca 1965)
• Order Lenina (czterokrotnie, 24 listopada 1945, 31 maja 1950, 8 marca 1965 i 28 lutego 1970)
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy (7 stycznia 1936)
• Order Znak Honoru (4 listopada 1939)
• Nagroda Leninowska (1961)
• Nagroda Stalinowska (1941)
• Nagroda Państwowa Armeńskiej SRR (1966)
• Medal „Za obronę Kaukazu” (1944)
• Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (1945)

Literatura

• David Marshall Lang, Armenia kolebka cywilizacji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1975

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Galeria malarstwa Sariana. gallery.am. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-24)].
• Dom-Muzeum Sariana