Mary Cartwright

Dame Mary Lucy Cartwright
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 grudnia 1900
Aynho, Northamptonshire

Data i miejsce śmierci

3 kwietnia 1998
Cambridge

Zawód, zajęcie

matematyczka,
naukowiec i nauczyciel akademicki

Narodowość

angielska

Edukacja

nauczanie domowe,
Godolphin School i inne

Alma Mater

Uniwersytet Oksfordzki (B.A.),
University of Cambridge (PhD)

Uczelnia

Uniwersytet Oksfordzki,
Wycombe School,
University of Cambridge

Odznaczenia
Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Mary Lucy Cartwright (ur. 17 grudnia 1900 w Aynho, Northamptonshire, zm. 3 kwietnia 1998 w Cambridge) – angielska matematyczka, jedna z twórców podstaw teorii chaosu[1], Mistress Girton College (Cambridge) w latach 1949–1968[2], pierwsza kobieta, która otrzymała Medal Sylvestera (1964)[3], członek Council of Royal Society, prezes London Mathematical Society[4][5], odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego II klasy (DBE).

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Urodziła się w roku 1900 jako córka wikarego (później rektora) w Aynho. Miała młodszego brata, Fryderyka, który uczęszczał do Rugby School (w przyszłości został wiceprezesem British Steel Corporation, BSC)[1]. Mary początkowo uczyła się w domu, pod opieką guwernantek, a następnie w różnych szkołach, m.in. w Godolphin School[6] w Salisbury[1].

Studiowała matematykę w St Hugh's College (Uniwersytet Oksfordzki) w latach 1919–1923[7]. Początkowo napotykała trudności. Uważała, że ma zbyt słabe przygotowanie ze szkoły – myślała nawet o zmianie kierunku studiów na historię. Zrezygnowała z tych planów pod wpływem zajęć wieczorowych, prowadzonych przez G.H. Hardy’ego (University of Cambridge)[1]. Studia ukończyła w drugim roku od chwili przyznania kobietom praw do uzyskiwania stopni naukowych w tej uczelni[7].

Po studiach była przez cztery lata nauczycielką matematyki w szkołach[7]. W roku 1928 podjęła pracę doktorską w University of Cambridge pod kierunkiem G.H. Hardy’ego i E.C. Titchmarsha[8]; uzyskała stopień PhD w dziedzinie matematyki w roku 1930, na podstawie pracy The Zeros of Integral Functions of Special Types[7][9].

Kariera zawodowa

W latach 1923–1928 Mary Cartwright pracowała jako nauczycielka matematyki w Alice Ottley School[a] (1923–1927) i Wycombe School[b] (1927–1928). Od roku 1933 była związana z Cambridge University[8], zajmując stanowiska[10]:

– kierownik Studies in Mathematics (1935–1948),
– Mistress Girton College (1949–1968).

Była również profesorem wizytującym[10].

Galeria

1
(c) Steve Daniels, CC BY-SA 2.0
Kościół św. Michała w Aynho
2
Domy w Aynho
3
Girton College, Cambridge
Mary Cartwright urodziła się w Aynho; jej ojciec był wówczas wikarym w Kościele św. Michała. W latach 1935–1998 była związana z Girton College, Cambridge, jednym z college’ów wchodzących w skład University of Cambridge.
1
Troje matematyków: Dieter Gaier[e], Edward Collingwood[f]
i Mary Cartwright
2
Diagram bifurkacji,pokazujący dojście
do zachowania chaotycznego.

Publikacje (wybór)

W pracy Fascinating mathematical people. Interviews and memoirs (D. Albers, G. Alexanderson, 2011) wymieniono pozycje dorobku Mary Cartwright[8]:

  • Non-linear vibrations: A chapter in mathematical history, Mathematical Gazette, 36 (1953): 81–88,
  • Mathematics and thinking mathematically, American Mathematical Monthly, 77 (1970): 20–28,
  • Some points in the history of the theory of nonlinear oscillations, Bulletin of the Institute for Mathematics and Its Applications, 10 (1974): 329–33,
  • John Edensor Littlewood, FRS, FRAS, hon FIMA. Bulletin of the Institute for Mathematics and Its Applications, 12 (1976), 87–90.

Jej dorobek naukowy jest również omawiany w pracach innych autorów, np. [8]:

  • C. Godfrey, A.W. Siddons, Modern Geometry, Cambridge: Cambridge University Press, 1908,
  • S. L. McMurran, J. J. Tattersall, The mathematical collaboration of M.L. Cartwright and J.E. Littlewood, American Mathematical Monthly, 103 (1996): 833–845,
  • S. L. McMurran, J. J. Tattersall, Cartwright and Littlewood on Van der Pol’s equation, Contemporary Mathematics, 208 (1997): 265–276.

Uhonorowanie

Mary Lucy Cartwright została w roku 1969 odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego, z honorowym tytułem Dame; otrzymała również inne honorowe tytuły i medale[4][8][10]:

  • 1947 – członkostwo Royal Society (jako pierwsza kobieta-matematyk),
  • 1950 – British Mathematical Colloquium plenary speaker[g] (rekomendacja: G.H. Hardy i J.E. Littlewood),
  • 1951 – British Mathematical Colloquium morning speaker,
  • 1961–1963 – President London Mathematical Society (LMS),
  • 1964 – Medal Sylvestera za wybitny wkład do analizy i teorii funkcji zmiennych rzeczywistych i zespolonych od Royal Society,
  • 1968 – De Morgan Medal od London Mathematical Society[11],
  • 1968 – członkostwo Royal Society of Edinburgh.

Uwagi

  1. ↑ Szkoła została założona w roku 1883 przez Alice Ottley – pioniera edukacji dla dziewcząt – która kierowała nią do roku śmierci (1912). Została pochowana z napisem In Thy Light we shall see Light; zob. School Values.
  2. ↑ Wycombe School – szkoła założona przez Frances Dove (później Dame Frances Dove) w roku 1896. Frances Dove wskazała trzy cele szkoły: rozwój talentów każdego ucznia, rozpowszechnianie świadomości istnienia Boga i zrozumienie potrzeb innych; zobacz – www.wycombeabbey.com.
  3. ↑ W Wielkiej Brytanii znaczenie słowa lecturer nie odpowiada nazwom takich polskich stanowisk, jak lektor-nauczyciel języków obcych, lektor filmowy lub lektor upoważniony do czytania Pisma Świętego; termin oznacza stanowisko akademickie; zobacz np. Academic Promotion to Senior Lecturer, Reader, and Professor w University of London.
  4. ↑ Reader, to jedno ze stanowisk akademickich w Wielkiej Brytanii; zobacz np. – Regulations and Procedures for the Conferment of the Titles of Professor and Reader.
  5. ↑ Dieter Gaier (1928–2002) – niemiecki matematyk, zasłużony w dziedzinie teorii funkcji i teorii aproksymacji; zob. książki, liczba publikacji i cytowań, studenci.
  6. ↑ Sir Edward Collingwood (1900–1970) – angielski matematyk, naukowiec, członek Royal Society, Royal Society of Edinburgh i innych stowarzyszeń naukowych, odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego; zob. biografia.
  7. ↑ British Mathematical Colloquium plenary speaker – lista ok. 200 mówców plenarnych.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Dame Mary Cartwright; Mistress of Girton whose mathematical work formed the basis of chaos theory. [w:] Obituaries Electronic Telegraph [on-line]. cwp.library.ucla.edu, 11 kwietnia 1998. [dostęp 2013-12-10]. (ang.).
  2. ↑ Mistresses. [w:] Strona internetowa Girton College [on-line]. [dostęp 2013-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-22)]. (ang.).
  3. ↑ Sylvester Medal. [w:] Strona internetowa Royal Society > Awards [on-line]. [dostęp 2013-12-09]. (ang.).
  4. ↑ a b J.J. O’Connor, E F Robertson: Dame Mary Lucy Cartwright. [w:] Biography [on-line]. School of Mathematics and Statistics, University of St Andrews, Scotland. [dostęp 2013-12-09]. (ang.).
  5. ↑ A Point of View: Mary, queen of maths. [w:] BBC News Magazine [on-line]. www.bbc.co.uk, 8 marca 2013. [dostęp 2013-12-09]. (ang.).
  6. ↑ Godolphin School > History. [w:] Strona internetowa szkoły [on-line]. www.godolphin.org. [dostęp 2013-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-14)]. (ang.).
  7. ↑ a b c d Dame Mary Lucy Cartwright. [w:] Biographies of Women Mathematicians [on-line]. Agnes Scott College in Atlanta. [dostęp 2013-12-09]. (ang.).
  8. ↑ a b c d e James Tattersall, Shawnee McMurran: Eight; Dame Mary L. Cartwright. [w:] Fascinating mathematical people. Interviews and memoirs – TiERA [on-line]. s. 129–145 (148–164). [dostęp 2016-01-11]. (ang.).
  9. ↑ Mary Cartwright: The Zeros of Integral Functions of Special Types (p. II). [w:] Quarterly Journal of Mathematics Volume os-2, Issue 1, doi:10.1093/qmath/os-2.1.113 [on-line]. Oxford University Press, 1931. s. 113–129. [dostęp 2013-12-10]. (ang.).
  10. ↑ a b c Freeman Dyson, William Newman: Mary Lucy Cartwright 1900–1998. [w:] Contributions of 20th Century Women to Physics, CWP [on-line]. University of California. [dostęp 2013-12-10]. (ang.).
  11. ↑ List of LMS prize winners. [w:] London Mathematical Society > Prizes [on-line]. London Mathematical Society. [dostęp 2013-12-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Laureaci Medalu Sylvestera
XX wiek
XXI wiek

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
LogisticMap BifurcationDiagram.png
A bifurcation diagram for the Logistic map:
The horizontal axis is the r parameter, the vertical axis is the x variable. The image was created by forming a 1601 x 1001 array representing increments of 0.001 in r and x. A starting value of x=0.25 was used, and the map was iterated 1000 times in order to stabilize the values of x. 100,000 x -values were then calculated for each value of r and for each x value, the corresponding (x,r) pixel in the image was incremented by one. All values in a column (corresponding to a particular value of r) were then multiplied by the number of non-zero pixels in that column, in order to even out the intensities. Values above 250,000 were set to 250,000, and then the entire image was normalized to 0-255. Finally, pixels for values of r below 3.57 were darkened to increase visibility.
Gaier Collingwood Cartwright.jpg
Autor: Konrad Jacobs, Erlangen, Copyright is MFO, Licencja: CC BY-SA 2.0 de
From left:Dieter Gaier, Edward Collingwood, Mary Cartwright
St Michaels Church in Aynho (geograph 3731571).jpg
(c) Steve Daniels, CC BY-SA 2.0
St Michael's parish church, Aynho, Northamptonshire, seen from the southeast
Girton College, Cambridge, England, 1890s.jpg
Cambridge, Girton College. 1 photomechanical print : photochrom, color.
Aynho.JPG
Aynho village, Northamptonshire, England.