Mary Douglas

Mary Douglas
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1921
San Remo

Data i miejsce śmierci

16 maja 2007
Londyn

Zawód, zajęcie

antropolog

Narodowość

brytyjska

Alma Mater

Uniwersytet Oksfordzki

Odznaczenia
Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Mary Douglas (ur. 25 marca 1921 w San Remo, zm. 16 maja 2007 w Londynie) – brytyjska antropolożka, znana ze swych badań nad rolą symboli w kulturze.

Specjalizowała się w antropologii społecznej, będąc postrzegana jako kontynuatorka myśli Durkheima. Jednym z jej głównych zainteresowań badawczych były porównawcze studia nad religiami.

Życiorys

Urodziła się we Włoszech w 1921 roku. Znaczną część swojej kariery akademickiej, począwszy od zdobycia pierwszych stopni naukowych, spędziła na Uniwersytecie Oxfordzkim, studiując pod kierunkiem Edwarda Evans-Pritcharda. W latach pięćdziesiątych prowadziła badania terenowe wśród Lele zamieszkujących region Kasai w belgijskim wówczas Kongu. Raport z tych badań ukazał się w 1954 roku pod tytułem Lele of Kasai, zaś wątki związane z Lele przewijały się w wielu jej późniejszych pracach.

W 1977 roku Mary Douglas przeniosła się na drugą stronę oceanu, początkowo obejmując posadę dyrektora badawczego w nowojorskiej Russel Sage Foundation, później - profesora w Avalon Foundation na wydziale nauk humanistycznych Uniwersytetu Northwestern i visiting professor na Wydziale Religioznawstwa Uniwersytetu Princeton. Po przejściu na emeryturę wróciła do Londynu, gdzie zmarła 16 maja 2007.

Od 1989 była członkiem British Academy. W 1992 odznaczona Komandorią Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE), a od 2006 Dama Komandor tegoż orderu (DBE).

Twórczość

Autorka Purity and Danger należy do najbardziej znaczących postaci współczesnej antropologii społecznej. Uczennica Evans-Pritcharda, protoplasty interpretatywizmu, w swojej twórczości szeroko wykorzystywała materiał źródłowy, zebrany przez antropologów. W jej twórczości widoczne są wpływy Durkheima, niemniej - szczególnie w pierwszym okresie twórczości - sięgała do myśli egzystencjalistów takich jak Jean-Paul Sartre czy Fryderyk Nietzsche. Równie istotna jest jej fascynacja strukturalizmem, widoczna wyraźnie w dziełach takich jak Purity and Danger czy Natural Symbols. Ta pierwsza pozycja uchodzi za najważniejszą książkę Mary Douglas[1], z kolei druga wprowadza teorię siatka/grupa (ang. grid/group theory), narzędzie służące do transkulturowej analizy porównawczej. Teoria ta okazała się przydatna nie tylko dla antropologów, ale także dla socjologów specjalizujących się w socjologii nauki i technologii, a nawet dla specjalistów od zarządzania[1]. Mary Douglas wskazała ciało ludzkie jako źródło symboli i metaforę struktury społecznej. Jest prekursorką badań nad związkami pomiędzy cielesnością a wierzeniami i działaniami grup społecznych.

Ważniejsze publikacje

  • The Lele of the Kasai (1963)
  • Purity and Danger: An Analysis of Concepts of Pollution and Taboo (1966)
  • Natural Symbols: Explorations in Cosmology (1970)
  • Implicit Meanings (1975) – eseje
  • Evans-Pritchard (1980)
  • The World of Goods (1979)
  • Risk and Culture (1980) (współautor Aaron Wildavsky)
  • In the Active Voice (1982)
  • How Institutions Think (1987)
  • Risk and Blame: Essays in Cultural Theory (1992)
  • Leviticus as Literature (1999)

Tłumaczenia publikacji na język polski

Publikacje zwarte

Wybrane prace w antologiach

  • Profile kultury, [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka (red.) Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, Warszawa 2003, PWN, s. 149-169.

Przypisy

  1. ↑ a b Alan Barnard, Jonathan Spencer (red.), Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology, London, New York: Routledge Taylor & Francis Group, 2005, s. 857, ISBN 0-203-25684-0 (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wywiad z Mary Douglas na YouTube (ang.)

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).