Masakra w Baga (2015)

Masakra w Baga

Państwo	Nigeria
Miejsce	Baga, Doron Baga
Data	3-8 stycznia 2015
Liczba zabitych	od 100 do ponad 2 tys.
Typ ataku	masakra cywili, podpalenia
Sprawca	Boko Haram
Położenie na mapie Nigerii (c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY 3.0 miejsce masakry
13°07′07,7″N 13°51′23,7″E/13,118806 13,856583

Masakra w Baga – masakra, która trwała od 3 do 8 stycznia 2015 roku i była prowadzona w dwóch miastach: Baga i Doron Baga. Według różnych źródeł, masakra pochłonęła za sobą od stu do ponad 2000 ofiar śmiertelnych^[1]. Najechanie tych miast jest największą zbrodnią w działalności Boko Haram od 2009 roku^[2][3].

Ataki nie odbiły się tak szerokim echem na świecie. Większą uwagę media przywiązały jednak do mających miejsce 7 stycznia 2015 roku zamachów w Paryżu. Została wówczas zaatakowana redakcja „Charlie Hebdo”, zginęło 12 osób^[4].

Tło

Boko Haram to organizacja terrorystyczna, która powstała na początku XXI wieku. Jej głównym zadaniem jest wprowadzenie szariatu w Nigerii. Nigeryjskie siły zbrojne zmagają się z tą organizacją od 2009 roku^[1]. Boko Haram ma na koncie liczne morderstwa, porwania i zamachy. Jedną z najgłośniejszych akcji tego typu stało się uprowadzenie ponad 200 uczennic w kwietniu 2014 roku^[2].

Baga jest położona w stanie Borno, w którym według szacunków dżihadyści kontrolują blisko 70% tego terytorium^[5]. Masakra z 2015 roku nie jest pierwszą w tym mieście, której dokonali rebelianci z Boko Haram. To samo miasto zostało zaatakowane wiosną 2013 roku, zniszczeniu uległo wiele budynków i pojazdów, a atak pochłonął wtedy za sobą blisko 185 ofiar śmiertelnych^[6].

Przebieg masakry

Udział w najeździe wzięło przeszło kilkuset rebeliantów. Zajęte zostały nie tylko te miasta, ale i 16 wiosek w pobliżu miast oraz międzynarodowa baza wojskowa^[2]. Do ataku bojownicy wykorzystali karabiny szturmowe i granatniki przeciwpancerne^[7], okazyjnie materiały wybuchowe^[8].

Masakrę, która wydarzyła się w tych miastach, rozpoczęły przyjazdy ciężarówek i opancerzonych samochodów, w środku których znajdowała się pokaźna ilość amunicji. Z tych samych pojazdów oraz motocykli wysiedli bojownicy i od razu zaczęli strzelać do mieszkańców miast. Ludzie, obawiając się terrorystycznego rajdu na miasto, uciekali prosto do buszu^[2], inni mieli zamiar uciekać do Czadu^[1]. W czasie ataku bojownicy zabijali ludzi (ofiary ginęły od ran postrzałowych) i podpalali mieszkania. Mieszkańcy zaatakowanego miasta chronili się także w domach. Rozwiązanie to było nieskuteczne, bojownicy uzbrojeni w granatniki podpalali mieszkania, w środku których byli przerażeni cywile^[9].

Już w czasie samej masakry, wojskowi zaczęli ewakuować ludność z ciągle atakowanego miasta. Obawiano się że Baga, jeżeli zostanie zdobyta przez bojówkarzy z Boko Haram, to może posłużyć jako baza wypadowa do ataku na kolejne pobliskie miasto Monguno^[8].

W masakrze mogło zginąć nawet 2 tysiące osób, a zniszczeniu uległo 3,7 tys. domów. Wśród ofiar rajdu znalazło się wielu nigeryjskich żołnierzy^[8]. Jeden ze świadków potwierdzał, że w ataku na miasto miało zginąć co najmniej 100 żołnierzy^[1]. 14 stycznia Amnesty International opublikował zdjęcia satelitarne, na których ukazano ogrom zniszczeń w wyniku masakry^[1]. Były one robione w dwóch dniach, 2 i 7 stycznia^[10]. Skalę tragedii spotęgował także fakt, że wielu sprawców bezprecedensowego ataku wciąż było ukrytych w zniszczonym mieście. Wiedząc, że bojownicy mogą w każdej chwili zaatakować, do zniszczonych miast nie wpuszczono ekip ratunkowych^[11].

Odbicie Bagi z rąk atakujących miasto rebeliantów zakończyło się niepowodzeniem, według jednego ze starszych wojskowych siły zbrojne wycofały się, ponieważ do tej pory nie otrzymały wsparcia^[8]. Ludzie, którzy byli świadkami terrorystycznego rajdu mówili, że żołnierze zaniechali akcji odbicia z powodu braku amunicji^[12]. Kontrowersje wzbudzał także fakt, że żołnierze z Kamerunu, Czadu oraz Nigeru wycofały się z miasta bez uzasadnionych przyczyn, na kilka dni przed masakrą. Waszyngton z kolei był oskarżany przez ambasadora Nigerii w USA o to, że nie wnosi wystarczającego wkładu w walce z terroryzmem w Nigerii^[8]. Podobnego zdania był arcybiskup katolicki nigeryjskiego miasta Dżos, oskarżając cały Zachód^[13].

Boko Haram, mimo ogromu strat spowodowanych przez rajd, dokonał następnych zamachów terrorystycznych. 10 stycznia wysadziła się w powietrze 10-letnia dziewczynka, zabijając dziesięć osób w Maiduguri. Dzień później w Potiskum następne 4 osoby zginęły wskutek samobójczych zamachów, także dokonanych przez kobiety^[13].

Reakcje

Konsekwencją rajdu były między innymi liczne przesiedlenia. 20 tysięcy osób zbiegło do nigeryjskiego miasta, Maiduguri. 10 tysięcy osób, zgodnie z poleceniami władz, zostało przetransportowanych do Monguno^[2]. Rzecznik bezpieczeństwa Nigerii oznajmił, że w reakcji na skalę terrorystycznego rajdu, zostaną drastycznie zwiększone wydatki na wojsko. Ponadto wojsko będzie mogło prowadzić naloty, które zostaną wymierzone w kryjówki, w których mogą znajdować się bojownicy Boko Haram^[11].

W czwartek, 15 stycznia, prezydent Nigerii Goodluck Jonathan bez zapowiedzi postanowił odwiedzić Maiduguri. Spotkał się tutaj z żołnierzami oraz świadkami masakry w Baga^[14]. Rajd położył cień także na przyszłość kariery politycznej urzędującego prezydenta. Krytycy twierdzą, że rząd w ograniczonym stopniu prowadzi działania, które doprowadziłyby do zahamowania rebelii w państwie. Wybory prezydenckie w tym kraju mają odbyć się 28 marca 2015 roku, o reelekcję w nich ma ubiegać się Jonathan^[15][11].

20 stycznia 2015 roku na portalu YouTube opublikowano 35-minutowe nagranie, na którym odpowiedzialność za przeprowadzony rajd na Bagę ponosi Abubakar Shekau^[16][3].

Jednakże jeden z wojskowych poinformował, że został udaremniony najazd terrorystów na miasto Biu, do którego miało dojść 14 stycznia. W tym celu zatrzymano 5 terrorystów, zostały także skonfiskowane 2 działa przeciwlotnicze. Ponadto siły zbrojne Nigerii odparły atak bojowników na Maiduguri^[17].

Prezydent Kamerunu Paul Biya domagał się od społeczności międzynarodowej, aby wspomogła Nigerię w walce z terroryzmem. Na prośbę prezydenta odpowiedział Shekau, lider Boko Haram, twierdząc, że kameruńskie siły zbrojne nie są w stanie ich pokonać^[2]. W Ndżamenie, w związku z atakiem na miasto Baga, odbyła się manifestacja z udziałem zwolenników podjęcia decyzji o operacji wojskowej wymierzonej przeciwko bojownikom z Boko Haram^[18].

Atak potępił Ban Ki-moon, szef Organizacji Narodów Zjednoczonych^[19].

Zobacz też

• Masakra w Baga (2013)

Przypisy